Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Σας εύχομαι Καλή και δημιουργική χρονιά.
Δείτε σας παρακαλώ στην ιστοσελίδα του β΄επιπέδου πληροφορίες για τις διαδικασίες πιστοποίησης . Πάντως ,όπως φαίνεται ,πριν το Νοέμβρη δεν προβλέπω τίποτε,οπότε ησυχάστε.
Είμαι στη διάθεσή σας πάντα και τώρα που επιστρέψαμε θα ενεργοποιηθώ περισσότερο
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ ΣΤΙΣ ΤΠΕ
Τετάρτη 1 Σεπτεμβρίου 2010
Πέμπτη 12 Αυγούστου 2010
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΩΝ
ΗΡΟΔΟΤΟΣ ( ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ , ΙΣΤΟΡΙΑ , ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ) Κατασκευαστής : Ινστιτούτο Επεξεργασίας ΛόγουΟι στόχοι του εκπαιδευτικού λογισμικού Διδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας, πολιτισμού και ιστορίας με βάση τα κείμενα του Ηροδότου (συντομογραφία ΗΡΟΔΟΤΟΣ) μπορούν να συνοψιστούν στους ακόλουθους: κατανόηση της ιστορικής συνέχειας της ελληνικής γλώσσας, μεγαλύτερη κινητοποίηση των μαθητών απέναντι στο μάθημα των αρχαίων ελληνικών, εξάσκηση στην εκπόνηση γραπτών εργασιών και στην χρήση δικτύου, ανάπτυξη της διερευνητικής μάθησης, εξοικείωση των μαθητών με νέους τρόπους οργάνωσης της γνώσης, εισαγωγή πολιτιστικής διάστασης στη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών, έμφαση στη διαθεματική προσέγγιση της διδασκαλίας αρχαίων κειμένων και υποβοήθηση των καθηγητών στην διδασκαλία και την παρακολούθηση της επίδοσης και της προόδου των μαθητών.
Με βάση τους παραπάνω στόχους, οι μαθητές ταξιδεύουν μέσα στον χώρο και τον χρόνο, πάνω σε έναν χάρτη που αποτυπώνει τα ταξίδια του Ηροδότου. Η προσέγγιση της διδασκαλίας είναι κειμενοκεντρική. Το αρχαίο κείμενο, πλήρως σχολιασμένο ως προς τα λεξιλογικά του στοιχεία, συνοδεύεται από μια απόδοση στα νέα ελληνικά. Για τον μαθητή υπάρχει η δυνατότητα σύγκρισης των δύο κειμένων με εισαγωγή της τεχνικής των παραλλήλων στοιχισμένων κειμένων. Κάθε κείμενο συνοδεύεται από σύντομες γραμματικοσυντακτικές, λεξιλογικές και ετυμολογικές παρατηρήσεις, καθώς και από ασκήσεις που υπό μορφή παιχνιδιού υποβοηθούν την εμπέδωση της διδασκόμενης ύλης.
Η πρωτοτυπία του λογισμικού εστιάζεται στην υλοποίηση ενός παραθύρου στον κόσμο του Ηροδότου, μέσα στο οποίο περιλαμβάνονται πολλά στοιχεία διαθεματικής προσέγγισης. Εδώ ο μαθητής βρίσκει συγκεντρωμένο εικαστικό υλικό από της αρχαιότητα (από αρχαιολογικούς χώρους, αγγεία και άλλα ευρήματα) που σχετίζονται θεματικά με το κείμενο που εξετάζει κάθε φορά. Υπάρχουν επίσης έργα της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας και ευρωπαϊκής ζωγραφικής που τονίζουν την επίδραση που άσκησε και ασκεί ακόμα και σήμερα ο Ηρόδοτος στον σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να εισάγουν δικό τους υλικό, με τη μορφή συνθετικών εργασιών πάνω στα θέματα που προτείνονται από το πρόγραμμα, αλλά και να επεκτείνουν το πρόγραμμα εισάγοντας τα δικά τους επεισόδια στο ταξίδι του Ηροδότου. Για τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιούν βιβλιοθήκες-τράπεζες υλικού που παρέχει το λογισμικό ή ανατρέχουν στη βιβλιογραφία που επίσης τους προσφέρεται και κάνουν χρήση του τοπικού σχολικού δικτύου, αλλά και του διαδικτύου (Internet). Τα αποτελέσματα των εργασιών τους μπορούν να διατεθούν στον δικό τους κόμβο στο διαδίκτυο
ΚΑΣΤΑΛΙΑ
( ΙΣΤΟΡΙΑ , ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ, ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ )
Η ΚΑΣΤΑΛΙΑ είναι ένα μαθησιακό περιβάλλον διαλογικών πολυμέσων, υποστηριζόμενο από υπολογιστές και δίκτυο, για τη διερευνητική μελέτη της ιστορίας και της τέχνης με τη χρήση των ιστορικών πηγών.
Το λογισμικό διαθέτει στον μαθητή ιστορικές πηγές ως πληροφοριακό υλικό και σειρά εργαλείων (βιβλιοθήκες έρευνας οργανωμένες σε βάση δεδομένων, εικονικό μουσείο, χάρτες, ευρετήρια) για την επεξεργασία των πηγών. Διαθέτει επίσης χώρο εργασίας μέσα στον οποίο μπορούν να μελετηθούν επιλεγμένες θεματικές ενότητες του γνωστικού αντικειμένου. Οι άξονες για τον προσανατολισμό της μελέτης είναι τα σενάρια, που επιτρέπουν να φωτισθούν διάφορες όψεις των θεματικών ενοτήτων (μείζονα σενάρια), αλλά και οι δραστηριότητες και οι εργασίες που περιέχονται στα σενάρια. Παρέχονται ακόμη δυνατότητες εμπλουτισμού του λογισμικού με νέες θεματικές ενότητες - σενάρια - δραστηριότητες και αντίστοιχο υλικό ιστορικών πηγών, όπως επίσης και δυνατότητα χρήσης δικτύου για επικοινωνία με μαθητές και καθηγητές του ίδιου ή άλλων σχολείων για συλλογική αντιμετώπιση και εκτέλεση εργασιών.
Για τη μελέτη του αρχαϊκού κόσμου το διδακτικό υλικό αναφέρεται στις παρακάτω θεματικές ενότητες:
α) Αρχαϊκή Κόρινθος - εμπορική Πόλη-Κράτος της Μεσογείου
β) Αρχαϊκή Αθήνα - η θεμελίωση δημοκρατικών θεσμών
γ) Η τέχνη της αρχαϊκής Κορίνθου και της αρχαϊκής Αθήνας
Για τη μελέτη κάθε θεματικής ενότητας έχουν αναπτυχθεί σενάρια βαθμιαία αυξανόμενης πολυπλοκότητας. Τα σενάρια ανά θεματική ενότητα είναι:
Αρχαϊκή Κόρινθος - εμπορική Πόλη-Κράτος της Μεσογείου
α) Γεωγραφικός χώρος της πρώιμης αρχαϊκής Κορίνθου (τέλος 8ου αι. π.Χ. - αρχές 7ου αι. π.Χ.)
β) Πρώιμη αρχαϊκή κοινωνία της Κορίνθου (τέλος 8ου αι. π.Χ - αρχές 7ου αι. π.Χ.)
γ) Ανάπτυξη της πόλης-κράτους
Αρχαϊκή Αθήνα - η θεμελίωση δημοκρατικών θεσμών
α) Η Αττική χώρα και κοινωνία κατά την πρώιμη Aρχαϊκή φάση (αρχές 7ου αι. π.Χ.)
β) Από τα φυλετικά κράτη στην πόλη-κράτος
γ) Αναζήτηση της ευνομίας (τέλος 7ου- 6ος π.Χ αιώνας)
δ) Η κατάκτηση της ισονομίας
Η τέχνη της αρχαϊκής Κορίνθου και της αρχαϊκής Αθήνας
α) Η τέχνη της αρχαϊκής Κορίνθου - καινοτομίες και ανατολικές επιδράσεις
β) Η τέχνη της αρχαϊκής Αθήνας - ανάδειξη του ατόμου
Ο καθηγητής μπορεί να επιλέξει για τη θεματική ενότητα που θα διαπραγματευτούν οι μαθητές του σενάριο, δραστηριότητα και τις αντίστοιχες σ΄ αυτήν εργασίες που του παρέχει το λογισμικό και αναθέτει στους μαθητές είτε ατομικά είτε σε μικρές ομάδες την εκτέλεσή τους με τη χρήση των ιστορικών πηγών. Το λογισμικό παρέχει επίσης στον καθηγητή τη δυνατότητα να δημιουργεί και δικά του σενάρια και να τα εντάσσει σ' αυτό.
Ο μαθητής μπορεί να χρησιμοποιήσει τα εργαλεία που του παρέχει το λογισμικό και να καταγράψει τα συμπεράσματά του στο φύλλο εργασίας.
ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (ΙΣΤΟΡΙΑ )
Κατασκευαστής : Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Π.Ι.
Το λογισμικό προτείνει μία σειρά δραστηριοτήτων που σκοπό έχουν να προάγουν την ενεργό συμμετοχή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία, τη διερευνητική μάθηση και τη διασχολική επικοινωνία. O μαθητής στο ρόλο του αρχαιολόγου-ερευνητή διενεργεί πλασματικές ανασκαφές σε αρχαιολογικούς χώρους της επιλογής του και προσπαθεί να ερμηνεύσει τα ευρήματα που ανακαλύπτει αναπλάθοντας βήμα βήμα τη ζωή της Μυκηναϊκής εποχής. Στη διάθεση του έχει εργαλεία διαχείρισης ευρημάτων, χάρτες και πληθώρα συνοδευτικού υλικού σε μορφή κειμένων, φωτογραφιών και συνδέσμων σε τοποθεσίες του internet για επίσκεψη σε μουσεία. Επίσης, μπορεί να δημιουργήσει δικά του αντικείμενα /δεδομένα σε μορφή σημειώσεων πάνω σε ευρήματα ή σε ανασκαφικές περιοχές και να τ' ανταλλάξει με μαθητές άλλων σχολείων.
Ο μαθητής καλείται «ν' ανασκάψει» έναν αρχαιολογικό χώρο χρησιμοποιώντας τα παρεχόμενα εργαλεία, να αναγνωρίσει τα χαρακτηριστικά των ευρημάτων, να συνθέσει πληροφορίες και να εξάγει συμπεράσματα. Συγκεκριμένα ο χρήστης μπορεί:
α) Να επιλέξει μια γεωγραφική περιοχή μέσω του αντίστοιχου εργαλείου του χάρτη.
β) Να παρατηρήσει τον αρχαιολογικό χώρο που εξετάζει από διάφορες οπτικές γωνίες.
γ) Να «ανασκάψει» μια περιοχή (χρησιμοποιώντας πάλι το κατάλληλο εργαλείο στον χάρτη), για να φέρει στην επιφάνεια Α.Ε. της περιοχής.
δ) Να διατυπώσει υποθέσεις βασιζόμενος στα χαρακτηριστικά του Α.Ε. και να τις επαληθεύσει συγκρίνοντας με τα πορίσματα των αρχαιολόγων.
ε) Να κάνει συνδυαστικές ερωτήσεις ως προς τα διάφορα χαρακτηριστικά (είδος, υλικό, διάκοσμο, κλπ) ενός Α.Ε..
στ) Να προσθέσει στο χάρτη τις προσωπικές τους σημειώσεις σε συγκεκριμένες περιοχές (γεωγραφικές ή αρχαιολογικές).
Για την υλοποίηση του μαθήματος ακολουθείται το εξής σενάριο:
α) Ο χρήστης επιχειρεί μια αναδρομική ανασκαφή στους αρχαιολογικούς χώρους, όπου έχουν εντοπιστεί κατάλοιπα του Μυκηναϊκού Πολιτισμού.
β) Επιλέγει την ευρύτερη αρχαιολογική περιοχή που επιθυμεί να εξερευνήσει (π.χ. Μυκήνες, Πύλος, Ορχομενός).
γ) Ορίζει μια περιοχή ανασκαφής (π.χ. ταφικός περίβολος Α Μυκηνών, ανάκτορο Μυκηνών).
δ) Αρχίζει την ανασκαφή και εντοπίζει ένα Α.Ε.
ε) Εμφανίζεται η εικόνα του Α.Ε.
στ) Παρατηρεί το Α.Ε. και το περιγράφει με βάση τα χαρακτηριστικά του.
ζ) Συγκρίνει την περιγραφή του με την περιγραφή του αρχαιολόγου.
η) Στη συνέχεια μπορεί να εμβαθύνει στη μελέτη του Α.Ε. που εξετάζει ανατρέχοντας στις ενότητες ερμηνεία, πληροφορίες και τόπο φύλαξης, να παραμείνει στον ίδιο αρχαιολογικό χώρο και να αναζητήσει και άλλα Α.Ε., να επιλέξει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του Α.Ε. και να βρει τα Α.Ε. που τα συγκεντρώνουν στον ίδιο ή σε άλλο αρχαιολογικό χώρο, να πάει σε άλλο αρχαιολογικό χώρο και να αναζητήσει Α.Ε. ή να μελετήσει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τους.
θ) Βλέπει συγκεντρωμένα τα Α.Ε. που έχει εντοπίσει με τα χαρακτηριστικά τους που έχει μελετήσει
ΤΟ 1821 ΕΝ ΠΛΩ ( ΙΣΤΟΡΙΑ)Το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού εργαλείου εκτείνεται από την εποχή της άλωσης της Κωνσταντινούπολης και την Τουρκοκρατία μέχρι τα χρόνια του Όθωνα και τα πρώτα βήματα του νέου Ελληνικού κράτους. Επίσης εκτείνεται σε σημαντικά γεγονότα-κλειδιά στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο, ώστε να δοθεί μία πιο ολοκληρωμένη διάσταση στα διαδραματιζόμενα στον Ελληνικό χώρο. Το προϊόν περιλαμβάνει ακόμα πολλά στοιχεία περί ναυσιπλοίας γενικότερα αλλά και περί της κοινωνικής ζωής στον Ελληνικό, και κύρια στο νησιωτικό χώρο. Η ναυσιπλοία χρησιμοποιείται ως μονοπάτι σύνδεσης των ιστορικών γεγονότων μεταξύ τους και με την κοινωνική πραγματικότητα της εποχής, ενώ αποτελεί και διαχρονικά ένα σημαντικό αυτόνομο γνωστικό τομέα για τον Ελληνικό χώρο.
Η τεχνική προσέγγιση που επελέγη ήταν η χρήση καθιερωμένων στην αγορά εργαλείων. Δόθηκε έμφαση στην καλύτερη δυνατή προετοιμασία του λογισμικού από ιστορική, παιδαγωγική και επικοινωνιακή άποψη, καθώς και στη δημιουργία ενός απλού και εύχρηστου προϊόντος, ώστε να μην υπερισχύσει η ταυτότητα του μέσου επί του περιεχομένου.
Η παιδαγωγική προσέγγιση παρουσίασης του υλικού είναι η εμφάνιση γεγονότων και κοινωνικών οικονομικών συνθηκών με τρόπο που να τονίζει την αλληλοσύνδεσή τους αλλά με ανοιχτή ιεράρχηση των γεγονότων, ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος του δασκάλου για τον οποίο το προϊόν αποτελεί εργαλείο και όχι ανταγωνιστική οντότητα. Ενθαρρύνεται η ελεύθερη χρήση του εργαλείου από τους μαθητές αυτόνομα και γίνεται προσπάθεια ζωντανής παρουσίασης των γεγονότων, με στόχο να βοηθηθεί η μαθησιακή διαδικασία να ενσωματωθεί στους χρόνους διασκέδασης και αντίστροφα.
Ο κύριος στόχος του προϊόντος είναι να παράσχει ένα εκπαιδευτικό εργαλείο που, μέσα από τον πλούτο της παρουσίασης, να κινητοποιήσει τη μαθησιακή έφεση των μαθητών και να γεφυρώσει ένα συχνά παρατηρούμενο κενό ανάμεσα στη φυσική τάση των παιδιών για μάθηση και τη συχνά παρατηρούμενη αντίδραση στους σειριακούς τρόπους διδασκαλίας (είτε στην παράδοση του μαθήματος είτε στην παρακολούθηση της ύλης από το σχολικό βιβλίο).
Το προτεινόμενο λογισμικό σχεδιάσθηκε ώστε να επιτελεί τη τριπλή λειτουργία του βοηθήματος διδασκαλίας, του εργαλείου ενεργού πρόσληψης μάθησης και του εξωσχολικού μέσου παροχής γνώσης. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκεται να διαπεράσει το συνήθη διαχωρισμό σχολικής ύλης εξωσχολικής ασχολίας, ο οποίος είναι συχνότατα επιζήμιος για τη διατήρηση του ενδιαφέροντος των μαθητών πάνω σε γνωστικά αντικείμενα έξω από τα πλαίσια της θεσμοποιημένης εκπαίδευσης.
H αρχική σύλληψη του '21 εν πλω βασίζεται στην ιδέα της διδακτικής παρουσίασης του Eλληνικού αγώνα της ανεξαρτησίας του 1821, μέσα από τον ευρηματικό τρόπο της περιήγησης στη νησιώτικη Eλλάδα και τα πλοία της στις παραμονές και στη διάρκεια του αγώνα. Tο γνωστικό αντικείμενο είναι ο αγώνας του 21, βασισμένος στην ύλη της Γ΄ Γυμνασίου και παρά τον ειδικό του τίτλο που αναφέρεται στον τρόπο παρουσίασης της ύλης καλύπτει τόσο τα γεγονότα στη στεριά όσο και στη θάλασσα. Το '21 εν πλω επιλέγει να καλύψει δύο ξεχωριστές μαθησιακές ενότητες:
H πρώτη είναι η καθαρά ιστορική: H Iστορία της Eλληνικής Επανάστασης του 1821, με την παρουσίαση των ιστορικών γεγονότων στη θάλασσα και τη στεριά.
H δεύτερη θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως ενότητα της Eλληνικής ναυτικής παράδοσης και τέχνης. Σε αυτήν αναπτύσσονται θέματα που αφορούν τη νησιώτικη Eλλάδα και τα πλοία της στην ειρήνη και στον πόλεμο, τη ζωή, τα ήθη και το εμπόριο, τα λιμάνια και τις ασχολίες των ναυτικών, τις δυσκολίες και τους κινδύνους της θάλασσας στις παραμονές και κατά τη διάρκεια του αγώνα του 21, αλλά και μετά από αυτόν στα χρόνια του Kαποδίστρια και του Όθωνα.
H θαλασσινή αυτή ενότητα παρουσιάζει διπλό ενδιαφέρον μια και έχει διπλή χρήση. H πρώτη είναι η ίδια η παρουσίαση του αντικειμένου της. Δηλαδή τα πλοία και τα νησιά στον πόλεμο και στην ειρήνη. H δεύτερη αποτελεί έναν μαθησιακό Δούρειο ίππο, μια που η ενότητα αυτή, καθαρά περιγραφική και με έμφαση σε έννοιες, πλούσια σε γραφικά, ευρήματα και κίνηση, χρησιμοποιείται ενισχυτικά για τη διδασκαλία της πρώτης ιστορικής ενότητας, που, βασισμένη σε λεπτομέρειες και ημερομηνίες, είναι λογικό να παρουσιάζεται πιο δύσκολη από διδακτικής άποψης. Έτσι επιλέγεται η ενισχυτική χρήση του Θαλασσινού τμήματος του '21 εν πλω ως βοήθημα στο Iστορικό του.
Συχνές παραπομπές από το Θαλασσινό στο Iστορικό τμήμα οδηγούν το χρήστη να επισκέπτεται τον Iστορικό περίπλου. Έτσι, η συνεχής μετάβαση μεταξύ των δύο ενοτήτων, Iστορικού-Θαλασσινού, δημιουργεί στο χρήστη την εντύπωση ότι βρίσκεται σε μη μαθησιακό περιβάλλον (με την έννοια της υποχρεωτικής αποστήθισης ύλης, στην οποία πολλοί μαθητές συχνά αντιδρούν), ενώ στην πραγματικότητα υπάρχει καλυμμένη μόνιμη ροή εκπαιδευτικής πληροφορίας
Με βάση τους παραπάνω στόχους, οι μαθητές ταξιδεύουν μέσα στον χώρο και τον χρόνο, πάνω σε έναν χάρτη που αποτυπώνει τα ταξίδια του Ηροδότου. Η προσέγγιση της διδασκαλίας είναι κειμενοκεντρική. Το αρχαίο κείμενο, πλήρως σχολιασμένο ως προς τα λεξιλογικά του στοιχεία, συνοδεύεται από μια απόδοση στα νέα ελληνικά. Για τον μαθητή υπάρχει η δυνατότητα σύγκρισης των δύο κειμένων με εισαγωγή της τεχνικής των παραλλήλων στοιχισμένων κειμένων. Κάθε κείμενο συνοδεύεται από σύντομες γραμματικοσυντακτικές, λεξιλογικές και ετυμολογικές παρατηρήσεις, καθώς και από ασκήσεις που υπό μορφή παιχνιδιού υποβοηθούν την εμπέδωση της διδασκόμενης ύλης.
Η πρωτοτυπία του λογισμικού εστιάζεται στην υλοποίηση ενός παραθύρου στον κόσμο του Ηροδότου, μέσα στο οποίο περιλαμβάνονται πολλά στοιχεία διαθεματικής προσέγγισης. Εδώ ο μαθητής βρίσκει συγκεντρωμένο εικαστικό υλικό από της αρχαιότητα (από αρχαιολογικούς χώρους, αγγεία και άλλα ευρήματα) που σχετίζονται θεματικά με το κείμενο που εξετάζει κάθε φορά. Υπάρχουν επίσης έργα της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας και ευρωπαϊκής ζωγραφικής που τονίζουν την επίδραση που άσκησε και ασκεί ακόμα και σήμερα ο Ηρόδοτος στον σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να εισάγουν δικό τους υλικό, με τη μορφή συνθετικών εργασιών πάνω στα θέματα που προτείνονται από το πρόγραμμα, αλλά και να επεκτείνουν το πρόγραμμα εισάγοντας τα δικά τους επεισόδια στο ταξίδι του Ηροδότου. Για τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιούν βιβλιοθήκες-τράπεζες υλικού που παρέχει το λογισμικό ή ανατρέχουν στη βιβλιογραφία που επίσης τους προσφέρεται και κάνουν χρήση του τοπικού σχολικού δικτύου, αλλά και του διαδικτύου (Internet). Τα αποτελέσματα των εργασιών τους μπορούν να διατεθούν στον δικό τους κόμβο στο διαδίκτυο
ΚΑΣΤΑΛΙΑ
( ΙΣΤΟΡΙΑ , ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ, ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ )
Η ΚΑΣΤΑΛΙΑ είναι ένα μαθησιακό περιβάλλον διαλογικών πολυμέσων, υποστηριζόμενο από υπολογιστές και δίκτυο, για τη διερευνητική μελέτη της ιστορίας και της τέχνης με τη χρήση των ιστορικών πηγών.
Το λογισμικό διαθέτει στον μαθητή ιστορικές πηγές ως πληροφοριακό υλικό και σειρά εργαλείων (βιβλιοθήκες έρευνας οργανωμένες σε βάση δεδομένων, εικονικό μουσείο, χάρτες, ευρετήρια) για την επεξεργασία των πηγών. Διαθέτει επίσης χώρο εργασίας μέσα στον οποίο μπορούν να μελετηθούν επιλεγμένες θεματικές ενότητες του γνωστικού αντικειμένου. Οι άξονες για τον προσανατολισμό της μελέτης είναι τα σενάρια, που επιτρέπουν να φωτισθούν διάφορες όψεις των θεματικών ενοτήτων (μείζονα σενάρια), αλλά και οι δραστηριότητες και οι εργασίες που περιέχονται στα σενάρια. Παρέχονται ακόμη δυνατότητες εμπλουτισμού του λογισμικού με νέες θεματικές ενότητες - σενάρια - δραστηριότητες και αντίστοιχο υλικό ιστορικών πηγών, όπως επίσης και δυνατότητα χρήσης δικτύου για επικοινωνία με μαθητές και καθηγητές του ίδιου ή άλλων σχολείων για συλλογική αντιμετώπιση και εκτέλεση εργασιών.
Για τη μελέτη του αρχαϊκού κόσμου το διδακτικό υλικό αναφέρεται στις παρακάτω θεματικές ενότητες:
α) Αρχαϊκή Κόρινθος - εμπορική Πόλη-Κράτος της Μεσογείου
β) Αρχαϊκή Αθήνα - η θεμελίωση δημοκρατικών θεσμών
γ) Η τέχνη της αρχαϊκής Κορίνθου και της αρχαϊκής Αθήνας
Για τη μελέτη κάθε θεματικής ενότητας έχουν αναπτυχθεί σενάρια βαθμιαία αυξανόμενης πολυπλοκότητας. Τα σενάρια ανά θεματική ενότητα είναι:
Αρχαϊκή Κόρινθος - εμπορική Πόλη-Κράτος της Μεσογείου
α) Γεωγραφικός χώρος της πρώιμης αρχαϊκής Κορίνθου (τέλος 8ου αι. π.Χ. - αρχές 7ου αι. π.Χ.)
β) Πρώιμη αρχαϊκή κοινωνία της Κορίνθου (τέλος 8ου αι. π.Χ - αρχές 7ου αι. π.Χ.)
γ) Ανάπτυξη της πόλης-κράτους
Αρχαϊκή Αθήνα - η θεμελίωση δημοκρατικών θεσμών
α) Η Αττική χώρα και κοινωνία κατά την πρώιμη Aρχαϊκή φάση (αρχές 7ου αι. π.Χ.)
β) Από τα φυλετικά κράτη στην πόλη-κράτος
γ) Αναζήτηση της ευνομίας (τέλος 7ου- 6ος π.Χ αιώνας)
δ) Η κατάκτηση της ισονομίας
Η τέχνη της αρχαϊκής Κορίνθου και της αρχαϊκής Αθήνας
α) Η τέχνη της αρχαϊκής Κορίνθου - καινοτομίες και ανατολικές επιδράσεις
β) Η τέχνη της αρχαϊκής Αθήνας - ανάδειξη του ατόμου
Ο καθηγητής μπορεί να επιλέξει για τη θεματική ενότητα που θα διαπραγματευτούν οι μαθητές του σενάριο, δραστηριότητα και τις αντίστοιχες σ΄ αυτήν εργασίες που του παρέχει το λογισμικό και αναθέτει στους μαθητές είτε ατομικά είτε σε μικρές ομάδες την εκτέλεσή τους με τη χρήση των ιστορικών πηγών. Το λογισμικό παρέχει επίσης στον καθηγητή τη δυνατότητα να δημιουργεί και δικά του σενάρια και να τα εντάσσει σ' αυτό.
Ο μαθητής μπορεί να χρησιμοποιήσει τα εργαλεία που του παρέχει το λογισμικό και να καταγράψει τα συμπεράσματά του στο φύλλο εργασίας.
ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (ΙΣΤΟΡΙΑ )
Κατασκευαστής : Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Π.Ι.
Το λογισμικό προτείνει μία σειρά δραστηριοτήτων που σκοπό έχουν να προάγουν την ενεργό συμμετοχή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία, τη διερευνητική μάθηση και τη διασχολική επικοινωνία. O μαθητής στο ρόλο του αρχαιολόγου-ερευνητή διενεργεί πλασματικές ανασκαφές σε αρχαιολογικούς χώρους της επιλογής του και προσπαθεί να ερμηνεύσει τα ευρήματα που ανακαλύπτει αναπλάθοντας βήμα βήμα τη ζωή της Μυκηναϊκής εποχής. Στη διάθεση του έχει εργαλεία διαχείρισης ευρημάτων, χάρτες και πληθώρα συνοδευτικού υλικού σε μορφή κειμένων, φωτογραφιών και συνδέσμων σε τοποθεσίες του internet για επίσκεψη σε μουσεία. Επίσης, μπορεί να δημιουργήσει δικά του αντικείμενα /δεδομένα σε μορφή σημειώσεων πάνω σε ευρήματα ή σε ανασκαφικές περιοχές και να τ' ανταλλάξει με μαθητές άλλων σχολείων.
Ο μαθητής καλείται «ν' ανασκάψει» έναν αρχαιολογικό χώρο χρησιμοποιώντας τα παρεχόμενα εργαλεία, να αναγνωρίσει τα χαρακτηριστικά των ευρημάτων, να συνθέσει πληροφορίες και να εξάγει συμπεράσματα. Συγκεκριμένα ο χρήστης μπορεί:
α) Να επιλέξει μια γεωγραφική περιοχή μέσω του αντίστοιχου εργαλείου του χάρτη.
β) Να παρατηρήσει τον αρχαιολογικό χώρο που εξετάζει από διάφορες οπτικές γωνίες.
γ) Να «ανασκάψει» μια περιοχή (χρησιμοποιώντας πάλι το κατάλληλο εργαλείο στον χάρτη), για να φέρει στην επιφάνεια Α.Ε. της περιοχής.
δ) Να διατυπώσει υποθέσεις βασιζόμενος στα χαρακτηριστικά του Α.Ε. και να τις επαληθεύσει συγκρίνοντας με τα πορίσματα των αρχαιολόγων.
ε) Να κάνει συνδυαστικές ερωτήσεις ως προς τα διάφορα χαρακτηριστικά (είδος, υλικό, διάκοσμο, κλπ) ενός Α.Ε..
στ) Να προσθέσει στο χάρτη τις προσωπικές τους σημειώσεις σε συγκεκριμένες περιοχές (γεωγραφικές ή αρχαιολογικές).
Για την υλοποίηση του μαθήματος ακολουθείται το εξής σενάριο:
α) Ο χρήστης επιχειρεί μια αναδρομική ανασκαφή στους αρχαιολογικούς χώρους, όπου έχουν εντοπιστεί κατάλοιπα του Μυκηναϊκού Πολιτισμού.
β) Επιλέγει την ευρύτερη αρχαιολογική περιοχή που επιθυμεί να εξερευνήσει (π.χ. Μυκήνες, Πύλος, Ορχομενός).
γ) Ορίζει μια περιοχή ανασκαφής (π.χ. ταφικός περίβολος Α Μυκηνών, ανάκτορο Μυκηνών).
δ) Αρχίζει την ανασκαφή και εντοπίζει ένα Α.Ε.
ε) Εμφανίζεται η εικόνα του Α.Ε.
στ) Παρατηρεί το Α.Ε. και το περιγράφει με βάση τα χαρακτηριστικά του.
ζ) Συγκρίνει την περιγραφή του με την περιγραφή του αρχαιολόγου.
η) Στη συνέχεια μπορεί να εμβαθύνει στη μελέτη του Α.Ε. που εξετάζει ανατρέχοντας στις ενότητες ερμηνεία, πληροφορίες και τόπο φύλαξης, να παραμείνει στον ίδιο αρχαιολογικό χώρο και να αναζητήσει και άλλα Α.Ε., να επιλέξει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του Α.Ε. και να βρει τα Α.Ε. που τα συγκεντρώνουν στον ίδιο ή σε άλλο αρχαιολογικό χώρο, να πάει σε άλλο αρχαιολογικό χώρο και να αναζητήσει Α.Ε. ή να μελετήσει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τους.
θ) Βλέπει συγκεντρωμένα τα Α.Ε. που έχει εντοπίσει με τα χαρακτηριστικά τους που έχει μελετήσει
ΤΟ 1821 ΕΝ ΠΛΩ ( ΙΣΤΟΡΙΑ)Το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού εργαλείου εκτείνεται από την εποχή της άλωσης της Κωνσταντινούπολης και την Τουρκοκρατία μέχρι τα χρόνια του Όθωνα και τα πρώτα βήματα του νέου Ελληνικού κράτους. Επίσης εκτείνεται σε σημαντικά γεγονότα-κλειδιά στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο, ώστε να δοθεί μία πιο ολοκληρωμένη διάσταση στα διαδραματιζόμενα στον Ελληνικό χώρο. Το προϊόν περιλαμβάνει ακόμα πολλά στοιχεία περί ναυσιπλοίας γενικότερα αλλά και περί της κοινωνικής ζωής στον Ελληνικό, και κύρια στο νησιωτικό χώρο. Η ναυσιπλοία χρησιμοποιείται ως μονοπάτι σύνδεσης των ιστορικών γεγονότων μεταξύ τους και με την κοινωνική πραγματικότητα της εποχής, ενώ αποτελεί και διαχρονικά ένα σημαντικό αυτόνομο γνωστικό τομέα για τον Ελληνικό χώρο.
Η τεχνική προσέγγιση που επελέγη ήταν η χρήση καθιερωμένων στην αγορά εργαλείων. Δόθηκε έμφαση στην καλύτερη δυνατή προετοιμασία του λογισμικού από ιστορική, παιδαγωγική και επικοινωνιακή άποψη, καθώς και στη δημιουργία ενός απλού και εύχρηστου προϊόντος, ώστε να μην υπερισχύσει η ταυτότητα του μέσου επί του περιεχομένου.
Η παιδαγωγική προσέγγιση παρουσίασης του υλικού είναι η εμφάνιση γεγονότων και κοινωνικών οικονομικών συνθηκών με τρόπο που να τονίζει την αλληλοσύνδεσή τους αλλά με ανοιχτή ιεράρχηση των γεγονότων, ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος του δασκάλου για τον οποίο το προϊόν αποτελεί εργαλείο και όχι ανταγωνιστική οντότητα. Ενθαρρύνεται η ελεύθερη χρήση του εργαλείου από τους μαθητές αυτόνομα και γίνεται προσπάθεια ζωντανής παρουσίασης των γεγονότων, με στόχο να βοηθηθεί η μαθησιακή διαδικασία να ενσωματωθεί στους χρόνους διασκέδασης και αντίστροφα.
Ο κύριος στόχος του προϊόντος είναι να παράσχει ένα εκπαιδευτικό εργαλείο που, μέσα από τον πλούτο της παρουσίασης, να κινητοποιήσει τη μαθησιακή έφεση των μαθητών και να γεφυρώσει ένα συχνά παρατηρούμενο κενό ανάμεσα στη φυσική τάση των παιδιών για μάθηση και τη συχνά παρατηρούμενη αντίδραση στους σειριακούς τρόπους διδασκαλίας (είτε στην παράδοση του μαθήματος είτε στην παρακολούθηση της ύλης από το σχολικό βιβλίο).
Το προτεινόμενο λογισμικό σχεδιάσθηκε ώστε να επιτελεί τη τριπλή λειτουργία του βοηθήματος διδασκαλίας, του εργαλείου ενεργού πρόσληψης μάθησης και του εξωσχολικού μέσου παροχής γνώσης. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκεται να διαπεράσει το συνήθη διαχωρισμό σχολικής ύλης εξωσχολικής ασχολίας, ο οποίος είναι συχνότατα επιζήμιος για τη διατήρηση του ενδιαφέροντος των μαθητών πάνω σε γνωστικά αντικείμενα έξω από τα πλαίσια της θεσμοποιημένης εκπαίδευσης.
H αρχική σύλληψη του '21 εν πλω βασίζεται στην ιδέα της διδακτικής παρουσίασης του Eλληνικού αγώνα της ανεξαρτησίας του 1821, μέσα από τον ευρηματικό τρόπο της περιήγησης στη νησιώτικη Eλλάδα και τα πλοία της στις παραμονές και στη διάρκεια του αγώνα. Tο γνωστικό αντικείμενο είναι ο αγώνας του 21, βασισμένος στην ύλη της Γ΄ Γυμνασίου και παρά τον ειδικό του τίτλο που αναφέρεται στον τρόπο παρουσίασης της ύλης καλύπτει τόσο τα γεγονότα στη στεριά όσο και στη θάλασσα. Το '21 εν πλω επιλέγει να καλύψει δύο ξεχωριστές μαθησιακές ενότητες:
H πρώτη είναι η καθαρά ιστορική: H Iστορία της Eλληνικής Επανάστασης του 1821, με την παρουσίαση των ιστορικών γεγονότων στη θάλασσα και τη στεριά.
H δεύτερη θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως ενότητα της Eλληνικής ναυτικής παράδοσης και τέχνης. Σε αυτήν αναπτύσσονται θέματα που αφορούν τη νησιώτικη Eλλάδα και τα πλοία της στην ειρήνη και στον πόλεμο, τη ζωή, τα ήθη και το εμπόριο, τα λιμάνια και τις ασχολίες των ναυτικών, τις δυσκολίες και τους κινδύνους της θάλασσας στις παραμονές και κατά τη διάρκεια του αγώνα του 21, αλλά και μετά από αυτόν στα χρόνια του Kαποδίστρια και του Όθωνα.
H θαλασσινή αυτή ενότητα παρουσιάζει διπλό ενδιαφέρον μια και έχει διπλή χρήση. H πρώτη είναι η ίδια η παρουσίαση του αντικειμένου της. Δηλαδή τα πλοία και τα νησιά στον πόλεμο και στην ειρήνη. H δεύτερη αποτελεί έναν μαθησιακό Δούρειο ίππο, μια που η ενότητα αυτή, καθαρά περιγραφική και με έμφαση σε έννοιες, πλούσια σε γραφικά, ευρήματα και κίνηση, χρησιμοποιείται ενισχυτικά για τη διδασκαλία της πρώτης ιστορικής ενότητας, που, βασισμένη σε λεπτομέρειες και ημερομηνίες, είναι λογικό να παρουσιάζεται πιο δύσκολη από διδακτικής άποψης. Έτσι επιλέγεται η ενισχυτική χρήση του Θαλασσινού τμήματος του '21 εν πλω ως βοήθημα στο Iστορικό του.
Συχνές παραπομπές από το Θαλασσινό στο Iστορικό τμήμα οδηγούν το χρήστη να επισκέπτεται τον Iστορικό περίπλου. Έτσι, η συνεχής μετάβαση μεταξύ των δύο ενοτήτων, Iστορικού-Θαλασσινού, δημιουργεί στο χρήστη την εντύπωση ότι βρίσκεται σε μη μαθησιακό περιβάλλον (με την έννοια της υποχρεωτικής αποστήθισης ύλης, στην οποία πολλοί μαθητές συχνά αντιδρούν), ενώ στην πραγματικότητα υπάρχει καλυμμένη μόνιμη ροή εκπαιδευτικής πληροφορίας
Παρασκευή 18 Ιουνίου 2010
SECOND LIFE
Το Second Life (Δεύτερη Ζωή) είναι ένας εικονικός κόσμος που αναπτύχθηκε από τη Linden Lab, στις 23 Ιουνίου 2003 και είναι προσβάσιμο μέσω του Διαδικτύου. Είναι ένα δωρεάν πρόγραμμα για τον υπολογιστή που επιτρέπει στους χρήστες του να επικοινωνούν μεταξύ τους με εικονικούς εαυτούς (avatar) μέσα σε ένα πλήρως αλληλεπιδραστικό περιβάλλον.
Με την εγγραφή του χρήστη, την εγκατάσταση του προγράμματος (δωρεάν κατέβασμα γύρω στα 30 MB) και αρκετές απαιτήσεις που πρέπει να πληρεί ο υπολογιστής του, μπορεί κάποιος/α να συμμετέχει στο παιχνίδι με ένα απλό avatar, ενώ με μια μηνιαία συνδρομή 10 περίπου δολαρίων θεωρείται μόνιμος/η κάτοικος (resident) μιας εικονικής χώρας και λαμβάνει ένα εβδομαδιαίο χαρτζιλίκι 300 linden (L$, τοπικό νόμισμα) (1 δολάριο αντιστοιχεί σε περίπου 241 L$, τη στιγμή που γράφεται αυτό το κείμενο).
Tο Second Life είναι ένας τρισδιάτατος ψηφιακός κόσμος, εξ’ ολοκλήρου δημιουργημένος από τους κατοίκους του. Η Lindens έχει δώσει τις προσωμοιώσεις (the servers) στους κατοίκους ως καμβά. Επίσης έχει δημιουργήσει την περιοχή καλωσορίσματος, τους τηλεσυγκεντρωτές (telehubs) και μερικές δομές, αλλά περίπου το 95%-98% από αυτά που βλέπεις μέσα στο SL, είναι φτιαγμένα από τους κατοίκους του SL. Σήμερα έχει περισσότερους από ένα εκατομμύριο ψηφιακούς κατοίκους. Στον κόσμο αυτό μπορεί κανείς να κάνει φίλους, να ακούσει μουσική, να ψωνίσει, να επισκεφτεί εικονικά μουσεία και βιβλιοθήκες, να παρακολουθήσει εικονικές τάξεις μαθημάτων, να επισκεφτεί τα πολιτικά γραφεία διαφόρων παρατάξεων και γενικά μπορεί να υλοποιήσει online πολλές από τις δραστηριότητες της κανονικής ζωής. Επιπλέον, οι χρήστες μπορούν να εξερευνήσουν, να κοινωνικοποιηθούν, να συμμετέχουν σε ατομικές ή ομαδικές δραστηριότητες, να δημιουργήσουν και να ανταλλάξουν αντικείμενα (ψηφιακά) και υπηρεσίες με άλλους.
Το Second Life καλύπτει τους χρήστες ηλικίας άνω των δεκαοκτώ, ενώ η αδελφή ιστοσελίδα Teen Second Life είναι περιορισμένη σε χρήστες ηλικίας μεταξύ δεκατριών και δεκαοκτώ.
Η εκπαίδευση στο Second Life:
Το Second Life (SL) χρησιμοποιείται ως πλατφόρμα για την εκπαίδευση από πολλά ινστιτούτα, όπως τα κολλέγια, τα πανεπιστήμια, οι βιβλιοθήκες και οι κυβερνητικές οργανώσεις. Υπάρχουν πάνω από εκατό περιοχές που χρησιμοποιούνται για εκπαιδευτικούς λόγους.
Εκπαιδευτικοί και ερευνητές προτιμούν την ανάπτυξη ψηφιακών εικονικών μαθημάτων στο SL επειδή είναι πιο προσωπική από την παραδοσιακή από απόσταση εκμάθηση. Αυτό το περιβάλλον επιτρέπει στους φοιτητές/στις φοιτήτριες να ενταχθούν σε εξ αποστάσεως μαθήματα βοηθώντας τους να αναπτύξουν το αίσθημα της κοινότητας και να κοινωνικοποιηθούν. Είναι ένα περιβάλλον σύχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευση με δυνατότητα ήχου και γραπτής online συνομιλίας.
Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον καμβά του SL για να δημιουργήσουν ένα ασφαλές περιβάλλον, ώστε να ενισχύσουν την εμπειρική εκμάθηση. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον τα άτομα ασκούνται σε δεξιότητες πρακτικής, δοκιμάζουν τις νέες ιδέες και μαθαίνουν από τα λάθη τους.
Μπορούμε να προετοιμάσουμε τους σπουδαστές μας για την πραγματική εμπειρία με τη χρησιμοποίηση του SL ως προσομοίωση! Οι σπουδαστές και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να εργαστούν μαζί στον καμβά της δεύτερης ζωής από οπουδήποτε στον κόσμο ως τμήμα ενός συνολικά δικτυωμένου εικονικού περιβάλλοντος τάξεων. Η χρησιμοποίηση του καμβά του SL ως συμπλήρωμα στα παραδοσιακά περιβάλλοντα τάξεων παρέχει επίσης τις νέες ευκαιρίες για ένα υπάρχον πρόγραμμα σπουδών.
Ο καμβάς του SL παρέχει μια ισχυρή πλατφόρμα για τη διαλογική εμπειρία. Η έρευνα έχει αποκαλύψει ότι χρησιμοποιούν τον καμβά του SL πάνω από 80% των βρετανικών πανεπιστημίων. Τουλάχιστον 300 πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο διδάσκουν τις σειρές μαθημάτων ή πραγματοποιούν την έρευνα στο SL, φέρνοντας μια νέα διάσταση στην εκμάθηση. Νέα εκπαιδευτικά ιδρύματα έχουν προκύψει επίσης που αναπτύσσουν δραστηριότητες αποκλειστικά μέσα στο SL εκμεταλλευόμενα την πλατφόρμα για να παραδώσουν μια υψηλής ποιότητας υπηρεσία σε ένα παγκόσμιο ακροατήριο με χαμηλό κόστος.
Η εταιρεία Linden Lab, προσπαθώντας να προσελκύσει περισσότερους καθηγητές που επιθυμούν να πειραματιστούν με τη μέθοδο διδασκαλίας μέσω του περιβάλλοντος του SL, έχει δημιουργήσει ένα καινούριο πρόγραμμα, το «Campus: Second Life», που απευθύνεται σε Πανεπιστήμια. Επίσης, προσφέρει δωρεάν λογαριασμούς στους φοιτητές και ένα εκτάριο γης (ψηφιακής) στους καθηγητές.
Η χρησιμότητα του SL ως πλατφόρμα για την εκπαίδευση προ-Κ-12 είναι περιορισμένη λόγω των περιορισμών ηλικίας στον κύριο καμβά και των δυσκολιών μεταξύ των διάφορων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τον καμβά εφήβων. Οι νέες προσεγγίσεις στην ενθάρρυνση της συνεργασίας στον καμβά εφήβων, όπως η εικονική παγκόσμια πανεπιστημιούπολη, προσφέρουν κάποια ελπίδα της υπερνίκησης μερικών από αυτά τα εμπόδια. Για τώρα, εντούτοις, η χρησιμότητα του SL για την εκπαίδευση προ-Κ-12 είναι στην εκπαίδευση και την επαγγελματική ανάπτυξη των δασκάλων και των σχολικών βιβλιοθηκάριων. Ακόμα, Κ-12 εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν το SL για να συναντούν ο ένας τον άλλον και για να δημιουργήσουν τα αντικείμενα και τις δομές που τους βοηθούν να αναπτύξουν το πρόγραμμα σπουδών.
Ειδικοί προβλέπουν ότι η μελλοντική τάξη δε θα βρίσκεται σε ένα Πανεπιστήμιο, αλλά στον ψηφιακό κόσμο του Second Life και οι εκπαιδευόμενοι/ες θα χειρίζονται την εικονική τους μορφή με το πληκτρολόγιο.
Με την εγγραφή του χρήστη, την εγκατάσταση του προγράμματος (δωρεάν κατέβασμα γύρω στα 30 MB) και αρκετές απαιτήσεις που πρέπει να πληρεί ο υπολογιστής του, μπορεί κάποιος/α να συμμετέχει στο παιχνίδι με ένα απλό avatar, ενώ με μια μηνιαία συνδρομή 10 περίπου δολαρίων θεωρείται μόνιμος/η κάτοικος (resident) μιας εικονικής χώρας και λαμβάνει ένα εβδομαδιαίο χαρτζιλίκι 300 linden (L$, τοπικό νόμισμα) (1 δολάριο αντιστοιχεί σε περίπου 241 L$, τη στιγμή που γράφεται αυτό το κείμενο).
Tο Second Life είναι ένας τρισδιάτατος ψηφιακός κόσμος, εξ’ ολοκλήρου δημιουργημένος από τους κατοίκους του. Η Lindens έχει δώσει τις προσωμοιώσεις (the servers) στους κατοίκους ως καμβά. Επίσης έχει δημιουργήσει την περιοχή καλωσορίσματος, τους τηλεσυγκεντρωτές (telehubs) και μερικές δομές, αλλά περίπου το 95%-98% από αυτά που βλέπεις μέσα στο SL, είναι φτιαγμένα από τους κατοίκους του SL. Σήμερα έχει περισσότερους από ένα εκατομμύριο ψηφιακούς κατοίκους. Στον κόσμο αυτό μπορεί κανείς να κάνει φίλους, να ακούσει μουσική, να ψωνίσει, να επισκεφτεί εικονικά μουσεία και βιβλιοθήκες, να παρακολουθήσει εικονικές τάξεις μαθημάτων, να επισκεφτεί τα πολιτικά γραφεία διαφόρων παρατάξεων και γενικά μπορεί να υλοποιήσει online πολλές από τις δραστηριότητες της κανονικής ζωής. Επιπλέον, οι χρήστες μπορούν να εξερευνήσουν, να κοινωνικοποιηθούν, να συμμετέχουν σε ατομικές ή ομαδικές δραστηριότητες, να δημιουργήσουν και να ανταλλάξουν αντικείμενα (ψηφιακά) και υπηρεσίες με άλλους.
Το Second Life καλύπτει τους χρήστες ηλικίας άνω των δεκαοκτώ, ενώ η αδελφή ιστοσελίδα Teen Second Life είναι περιορισμένη σε χρήστες ηλικίας μεταξύ δεκατριών και δεκαοκτώ.
Η εκπαίδευση στο Second Life:
Το Second Life (SL) χρησιμοποιείται ως πλατφόρμα για την εκπαίδευση από πολλά ινστιτούτα, όπως τα κολλέγια, τα πανεπιστήμια, οι βιβλιοθήκες και οι κυβερνητικές οργανώσεις. Υπάρχουν πάνω από εκατό περιοχές που χρησιμοποιούνται για εκπαιδευτικούς λόγους.
Εκπαιδευτικοί και ερευνητές προτιμούν την ανάπτυξη ψηφιακών εικονικών μαθημάτων στο SL επειδή είναι πιο προσωπική από την παραδοσιακή από απόσταση εκμάθηση. Αυτό το περιβάλλον επιτρέπει στους φοιτητές/στις φοιτήτριες να ενταχθούν σε εξ αποστάσεως μαθήματα βοηθώντας τους να αναπτύξουν το αίσθημα της κοινότητας και να κοινωνικοποιηθούν. Είναι ένα περιβάλλον σύχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευση με δυνατότητα ήχου και γραπτής online συνομιλίας.
Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον καμβά του SL για να δημιουργήσουν ένα ασφαλές περιβάλλον, ώστε να ενισχύσουν την εμπειρική εκμάθηση. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον τα άτομα ασκούνται σε δεξιότητες πρακτικής, δοκιμάζουν τις νέες ιδέες και μαθαίνουν από τα λάθη τους.
Μπορούμε να προετοιμάσουμε τους σπουδαστές μας για την πραγματική εμπειρία με τη χρησιμοποίηση του SL ως προσομοίωση! Οι σπουδαστές και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να εργαστούν μαζί στον καμβά της δεύτερης ζωής από οπουδήποτε στον κόσμο ως τμήμα ενός συνολικά δικτυωμένου εικονικού περιβάλλοντος τάξεων. Η χρησιμοποίηση του καμβά του SL ως συμπλήρωμα στα παραδοσιακά περιβάλλοντα τάξεων παρέχει επίσης τις νέες ευκαιρίες για ένα υπάρχον πρόγραμμα σπουδών.
Ο καμβάς του SL παρέχει μια ισχυρή πλατφόρμα για τη διαλογική εμπειρία. Η έρευνα έχει αποκαλύψει ότι χρησιμοποιούν τον καμβά του SL πάνω από 80% των βρετανικών πανεπιστημίων. Τουλάχιστον 300 πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο διδάσκουν τις σειρές μαθημάτων ή πραγματοποιούν την έρευνα στο SL, φέρνοντας μια νέα διάσταση στην εκμάθηση. Νέα εκπαιδευτικά ιδρύματα έχουν προκύψει επίσης που αναπτύσσουν δραστηριότητες αποκλειστικά μέσα στο SL εκμεταλλευόμενα την πλατφόρμα για να παραδώσουν μια υψηλής ποιότητας υπηρεσία σε ένα παγκόσμιο ακροατήριο με χαμηλό κόστος.
Η εταιρεία Linden Lab, προσπαθώντας να προσελκύσει περισσότερους καθηγητές που επιθυμούν να πειραματιστούν με τη μέθοδο διδασκαλίας μέσω του περιβάλλοντος του SL, έχει δημιουργήσει ένα καινούριο πρόγραμμα, το «Campus: Second Life», που απευθύνεται σε Πανεπιστήμια. Επίσης, προσφέρει δωρεάν λογαριασμούς στους φοιτητές και ένα εκτάριο γης (ψηφιακής) στους καθηγητές.
Η χρησιμότητα του SL ως πλατφόρμα για την εκπαίδευση προ-Κ-12 είναι περιορισμένη λόγω των περιορισμών ηλικίας στον κύριο καμβά και των δυσκολιών μεταξύ των διάφορων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τον καμβά εφήβων. Οι νέες προσεγγίσεις στην ενθάρρυνση της συνεργασίας στον καμβά εφήβων, όπως η εικονική παγκόσμια πανεπιστημιούπολη, προσφέρουν κάποια ελπίδα της υπερνίκησης μερικών από αυτά τα εμπόδια. Για τώρα, εντούτοις, η χρησιμότητα του SL για την εκπαίδευση προ-Κ-12 είναι στην εκπαίδευση και την επαγγελματική ανάπτυξη των δασκάλων και των σχολικών βιβλιοθηκάριων. Ακόμα, Κ-12 εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν το SL για να συναντούν ο ένας τον άλλον και για να δημιουργήσουν τα αντικείμενα και τις δομές που τους βοηθούν να αναπτύξουν το πρόγραμμα σπουδών.
Ειδικοί προβλέπουν ότι η μελλοντική τάξη δε θα βρίσκεται σε ένα Πανεπιστήμιο, αλλά στον ψηφιακό κόσμο του Second Life και οι εκπαιδευόμενοι/ες θα χειρίζονται την εικονική τους μορφή με το πληκτρολόγιο.
Τρίτη 25 Μαΐου 2010
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ BELVEDERE
Το λογισμικό Belvedere είναι ένα εργαλείο εννοιολογικής απεικόνισης για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Επιτρέπει τη δημιουργία και την πλοήγηση μεταξύ διαφόρων ειδών εννοιολογικών χαρτών, σε περιβάλλον αλληλεπίδρασης και συνεργασίας.
Η χαρτογράφηση εννοιών είναι ένα δυναμικό γνωστικό εργαλείο, που υποστηρίζει την εκπαιδευτική διαδικασία προωθώντας νέους μαθησιακούς στόχους, όπως υψηλού επιπέδου γνωστικές ικανότητες (συνεργατική εργασία σε σύνθετα έργα) και μεταγνωστικές ικανότητες που επιτρέπουν τον έλεγχο της διαδικασίας μάθησης από τον ίδιο τον μαθητή.
Το λογισμικό εξελληνίστηκε και προσαρμόστηκε στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, με την ανάπτυξη κατάλληλων σεναρίων για εκπαιδευτικές δραστηριότητες, από το Ερευνητικό Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών ( ΕΑ.ΙΤΥ), στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ως Τεχνικού και Επιστημονικού Συμβούλου της Πράξης “Επιμόρφωση εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διδακτική διαδικασία” κατ. πράξεων 2.1.1 θ, ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ/ Γ΄ ΚΠΣ.
Το περιβάλλον διεπαφής του λογισμικού είναι πολύ απλό και λιτό, τα μενού που διαθέτει είναι ελάχιστα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν άνετα από τους μαθητές. Έχεις τη δυνατότητα να αποθηκεύσεις τη δουλειά σου, να την εκτυπώσεις όχι όμως και να κάνεις εξαγωγή του χάρτη με τη μορφή εικόνας.
Το λογισμικό συνοδεύεται από εγχειρίδιο χρήσης και εγχειρίδιο διδακτικών δραστηριοτήτων
ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Μπορώ να χρησιμοποιήσω τα ακόλουθα ρήματα :
καθορίζω,προσδιορίζω,παραθέτω,ονομάζω,αναγνωρίζω,ανακαλώ,ταξινομώ,περιγράφω,εξηγώ,εκφράζω,αναφέρω,αναδιατυπώνω,αναθεωρώ,εφαρμόζω,επιλέγω,αποδεικνύω,ερμηνεύω,εικονογραφώ,αποτιμώ,αντιπαραθέτω,συγκρίνω,συνθέτω,σχεδιάζω,εκτιμώ,υποστηρίζω,αξιολογώ,αναλύω......
καθορίζω,προσδιορίζω,παραθέτω,ονομάζω,αναγνωρίζω,ανακαλώ,ταξινομώ,περιγράφω,εξηγώ,εκφράζω,αναφέρω,αναδιατυπώνω,αναθεωρώ,εφαρμόζω,επιλέγω,αποδεικνύω,ερμηνεύω,εικονογραφώ,αποτιμώ,αντιπαραθέτω,συγκρίνω,συνθέτω,σχεδιάζω,εκτιμώ,υποστηρίζω,αξιολογώ,αναλύω......
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΩΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ
1. Να αντιμετωπίσουν τα αρχαιοελληνικά κείμενα ως κείμενα ζωντανά ,που συνεχίζουν να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στο πολιτισμικό περιβάλλον μας
2.Να συνειδητοποιήσουν ότι τα λογοτεχνικά κείμενα προκαλούν ποικίλες αναγνώσεις και έχουν τη δική τους ερμηνευτική στρατηγική
3. Να περάσουν δια μέσου της βιωματικής προσέγγισης σε πιο απαιτητικές μορφές στοχασμού και αποτίμησης ενός έργου (σύγκριση, ερμηνεία, αξιολόγηση, στήριξη απόψεων, επιχειρηματολογία, διαφωνία , διαχείριση της διαφωνίας )
4. Να ασκηθούν στην ομαδική εργασία σε ανοιχτά περιβάλλοντα μάθησης
5.Να προσεγγίζουν κριτικά το υλικό που συλλέγουν και να αρχίσουν να αντιλαμβάνονται την αξία της διερεύνησης ,της κριτικής αποτίμησης
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ
Να αναπτύξουν δεξιότητες για την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο ώστε να είναι σε θέση να επιλέγουν κριτικά και να αξιοποιούν τα στοιχεία που εντοπίζουν καθώς και να προχωρούν σε κριτική επεξεργασία και συνθετική παρουσίαση των γεγονότων
1. Να αντιμετωπίσουν τα αρχαιοελληνικά κείμενα ως κείμενα ζωντανά ,που συνεχίζουν να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στο πολιτισμικό περιβάλλον μας
2.Να συνειδητοποιήσουν ότι τα λογοτεχνικά κείμενα προκαλούν ποικίλες αναγνώσεις και έχουν τη δική τους ερμηνευτική στρατηγική
3. Να περάσουν δια μέσου της βιωματικής προσέγγισης σε πιο απαιτητικές μορφές στοχασμού και αποτίμησης ενός έργου (σύγκριση, ερμηνεία, αξιολόγηση, στήριξη απόψεων, επιχειρηματολογία, διαφωνία , διαχείριση της διαφωνίας )
4. Να ασκηθούν στην ομαδική εργασία σε ανοιχτά περιβάλλοντα μάθησης
5.Να προσεγγίζουν κριτικά το υλικό που συλλέγουν και να αρχίσουν να αντιλαμβάνονται την αξία της διερεύνησης ,της κριτικής αποτίμησης
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ
Να αναπτύξουν δεξιότητες για την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο ώστε να είναι σε θέση να επιλέγουν κριτικά και να αξιοποιούν τα στοιχεία που εντοπίζουν καθώς και να προχωρούν σε κριτική επεξεργασία και συνθετική παρουσίαση των γεγονότων
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ
Να κατανοήσουν οι μαθητές ότι ο κόσμος στον οποίο ζουν είναι αποτέλεσμα μιας εξελικτικής πορείας με υποκείμενα δράσης τους ανθρώπους.
Να καταστούν ικανοί, μέσα από τη γνώση του παρελθόντος, να κατανοήσουν το παρόν, να στοχαστούν για τα προβλήματά του και να προγραμματίσουν ορθά το μέλλον.
Να συνειδητοποιήσουν την προσωπική τους ευθύνη για την πορεία της κοινωνίας στην οποία ζουν.
Να διαμορφώσουν, μέσα από τη μελέτη των επιμέρους πολιτισμών και της συνεισφοράς τους στον παγκόσμιο πολιτισμό, πνεύμα μετριοπάθειας, ανοχής και σεβασμού στο διαφορετικό.
Να οικοδομήσουν, μέσα από τη μελέτη του δικού τους πολιτισμού, την εθνική και πολιτιστική τους ταυτότητα.
Να συνειδητοποιήσουν την αναγκαιότητα κριτικής αξιολόγησης των πηγών της ιστορικής γνώσης.
Να κατανοήσουν ότι η Ιστορία είναι ανακατασκευή του παρελθόντος, ότι βασίζεται σε πηγές και ότι συνιστά επιλεκτική διαδικασία.
Να συλλαμβάνουν το ιστορικό παρελθόν ως ολότητα, σε κάθε εξεταζόμενη περίοδο, ως συνάρθρωση των ποικίλων πεδίων της ανθρώπινης δραστηριότητας, και να κατανοούν την επίδραση και τον αλληλοκαθορισμό τους.
Να μελετήσουν τις σχέσεις μεταξύ των λαών και να εκτιμήσουν τη συνεισφορά αυτών (των λαών) στον παγκόσμιο πολιτισμό.
Να οικειωθούν το περιεχόμενο ιστορικών όρων και εννοιών, αναγκαίων για τη βαθύτερη και πληρέστερη ιστορική γνώση ή σχετικών με διαστάσεις της ιστορικής πραγματικότητας που δεν διδάχτηκαν στην εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση.
Να δραστηριοποιηθούν στη διερευνητική-βιωματική μάθηση.
Να εκτιμήσουν την αποτελεσματικότητα της συνεργατικής μάθησης
Να ασκηθούν στην πολύπλευρη και πολυπρισματική προσέγγιση της ιστορίας μέσα από τον εντοπισμό και τη σύγκριση ευρέος φάσματος κειμενικών και εικαστικών ιστορικών πηγών.
Να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη.
Να προσεγγίζουν κριτικά το υλικό που συλλέγουν και να αρχίσουν να αντιλαμβάνονται την αξία της διερεύνησης ,της κριτικής αποτίμησης .
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ
Να αποκτήσουν δεξιότητες χειρισμού των ηλεκτρονικών βάσεων, και επεξεργασίας και ταξινόμησης των δεδομένων.
Να κατανοήσουν βασικές έννοιες και εντολές διαχείρισης ως προς τη βάση δεδομένων.
Να διατυπώσουν ερωτήματα θέτοντας αποτελεσματικές παραμέτρους.
Να κατανοήσουν τη λειτουργία των διερευνητικών εργαλείων για τη διατύπωση ερωτήσεων προκειμένου να προσεγγίσουν το επιθυμητό γνωστικό αποτέλεσμα.
Να αναπτύξουν δεξιότητες για την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο, ώστε να είναι σε θέση να επιλέγουν κριτικά και να αξιοποιούν τα στοιχεία που εντοπίζουν καθώς και να προχωρούν σε κριτική επεξεργασία και συνθετική παρουσίαση των γεγονότων
Να κατανοήσουν οι μαθητές ότι ο κόσμος στον οποίο ζουν είναι αποτέλεσμα μιας εξελικτικής πορείας με υποκείμενα δράσης τους ανθρώπους.
Να καταστούν ικανοί, μέσα από τη γνώση του παρελθόντος, να κατανοήσουν το παρόν, να στοχαστούν για τα προβλήματά του και να προγραμματίσουν ορθά το μέλλον.
Να συνειδητοποιήσουν την προσωπική τους ευθύνη για την πορεία της κοινωνίας στην οποία ζουν.
Να διαμορφώσουν, μέσα από τη μελέτη των επιμέρους πολιτισμών και της συνεισφοράς τους στον παγκόσμιο πολιτισμό, πνεύμα μετριοπάθειας, ανοχής και σεβασμού στο διαφορετικό.
Να οικοδομήσουν, μέσα από τη μελέτη του δικού τους πολιτισμού, την εθνική και πολιτιστική τους ταυτότητα.
Να συνειδητοποιήσουν την αναγκαιότητα κριτικής αξιολόγησης των πηγών της ιστορικής γνώσης.
Να κατανοήσουν ότι η Ιστορία είναι ανακατασκευή του παρελθόντος, ότι βασίζεται σε πηγές και ότι συνιστά επιλεκτική διαδικασία.
Να συλλαμβάνουν το ιστορικό παρελθόν ως ολότητα, σε κάθε εξεταζόμενη περίοδο, ως συνάρθρωση των ποικίλων πεδίων της ανθρώπινης δραστηριότητας, και να κατανοούν την επίδραση και τον αλληλοκαθορισμό τους.
Να μελετήσουν τις σχέσεις μεταξύ των λαών και να εκτιμήσουν τη συνεισφορά αυτών (των λαών) στον παγκόσμιο πολιτισμό.
Να οικειωθούν το περιεχόμενο ιστορικών όρων και εννοιών, αναγκαίων για τη βαθύτερη και πληρέστερη ιστορική γνώση ή σχετικών με διαστάσεις της ιστορικής πραγματικότητας που δεν διδάχτηκαν στην εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση.
Να δραστηριοποιηθούν στη διερευνητική-βιωματική μάθηση.
Να εκτιμήσουν την αποτελεσματικότητα της συνεργατικής μάθησης
Να ασκηθούν στην πολύπλευρη και πολυπρισματική προσέγγιση της ιστορίας μέσα από τον εντοπισμό και τη σύγκριση ευρέος φάσματος κειμενικών και εικαστικών ιστορικών πηγών.
Να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη.
Να προσεγγίζουν κριτικά το υλικό που συλλέγουν και να αρχίσουν να αντιλαμβάνονται την αξία της διερεύνησης ,της κριτικής αποτίμησης .
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ
Να αποκτήσουν δεξιότητες χειρισμού των ηλεκτρονικών βάσεων, και επεξεργασίας και ταξινόμησης των δεδομένων.
Να κατανοήσουν βασικές έννοιες και εντολές διαχείρισης ως προς τη βάση δεδομένων.
Να διατυπώσουν ερωτήματα θέτοντας αποτελεσματικές παραμέτρους.
Να κατανοήσουν τη λειτουργία των διερευνητικών εργαλείων για τη διατύπωση ερωτήσεων προκειμένου να προσεγγίσουν το επιθυμητό γνωστικό αποτέλεσμα.
Να αναπτύξουν δεξιότητες για την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο, ώστε να είναι σε θέση να επιλέγουν κριτικά και να αξιοποιούν τα στοιχεία που εντοπίζουν καθώς και να προχωρούν σε κριτική επεξεργασία και συνθετική παρουσίαση των γεγονότων
Τρίτη 27 Απριλίου 2010
ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Ενδεικτικά μπορείτε να δείτε τα εξής :
ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ
o Να κινητοποιήσουν οι μαθητές τη σκέψη και τη φαντασία τους.
o Να συνθέσουν την εμπειρία της ενεργητικής συμμετοχής, σε ένα γραπτό κείμενο ενταγμένο σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο.
o Να δημιουργηθούν κίνητρα για προσωπική ποιητική έκφραση του μαθητή.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ
Να αποκτήσουν δεξιότητες χειρισμού των ηλεκτρονικών βάσεων, και επεξεργασίας και ταξινόμησης των δεδομένων.
Να κατανοήσουν βασικές έννοιες και εντολές διαχείρισης ως προς τη βάση δεδομένων.
Να διατυπώσουν ερωτήματα θέτοντας αποτελεσματικές παραμέτρους.
Να αναπτύξουν δεξιότητες για την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο, ώστε να είναι σε θέση να επιλέγουν κριτικά και να αξιοποιούν τα στοιχεία που εντοπίζουν καθώς και να προχωρούν σε κριτική επεξεργασία και συνθετική παρουσίαση των γεγονότων
Να ασκηθούν στη συνεργατική παραγωγή λόγου με την αξιοποίηση του επεξεργαστή κειμένου.
Να εξοικειωθούν με την αξιοποίηση των πολυμέσων στην αισθητική απόλαυση και στην ερμηνευτική προσέγγιση του λογοτεχνικού έργου.
ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ
o Να κινητοποιήσουν οι μαθητές τη σκέψη και τη φαντασία τους.
o Να συνθέσουν την εμπειρία της ενεργητικής συμμετοχής, σε ένα γραπτό κείμενο ενταγμένο σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο.
o Να δημιουργηθούν κίνητρα για προσωπική ποιητική έκφραση του μαθητή.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ
Να αποκτήσουν δεξιότητες χειρισμού των ηλεκτρονικών βάσεων, και επεξεργασίας και ταξινόμησης των δεδομένων.
Να κατανοήσουν βασικές έννοιες και εντολές διαχείρισης ως προς τη βάση δεδομένων.
Να διατυπώσουν ερωτήματα θέτοντας αποτελεσματικές παραμέτρους.
Να αναπτύξουν δεξιότητες για την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο, ώστε να είναι σε θέση να επιλέγουν κριτικά και να αξιοποιούν τα στοιχεία που εντοπίζουν καθώς και να προχωρούν σε κριτική επεξεργασία και συνθετική παρουσίαση των γεγονότων
Να ασκηθούν στη συνεργατική παραγωγή λόγου με την αξιοποίηση του επεξεργαστή κειμένου.
Να εξοικειωθούν με την αξιοποίηση των πολυμέσων στην αισθητική απόλαυση και στην ερμηνευτική προσέγγιση του λογοτεχνικού έργου.
ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Ενδεικτικά μπορείτε να δείτε τα εξής :
ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ
o Να κατανοήσουν οι μαθητές ότι ο κόσμος στον οποίο ζουν είναι αποτέλεσμα μιας εξελικτικής πορείας με υποκείμενα δράσης τους ανθρώπους.
o Να καταστούν ικανοί, μέσα από τη γνώση του παρελθόντος, να κατανοήσουν το παρόν, να στοχαστούν για τα προβλήματά του και να προγραμματίσουν ορθά το μέλλον.
o Να συνειδητοποιήσουν την προσωπική τους ευθύνη για την πορεία της κοινωνίας στην οποία ζουν.
o Να διαμορφώσουν, μέσα από τη μελέτη των επιμέρους πολιτισμών και της συνεισφοράς τους στον παγκόσμιο πολιτισμό, πνεύμα μετριοπάθειας, ανοχής και σεβασμού στο διαφορετικό.
o Να οικοδομήσουν, μέσα από τη μελέτη του δικού τους πολιτισμού, την εθνική και πολιτιστική τους ταυτότητα.
o Να συνειδητοποιήσουν την αναγκαιότητα κριτικής αξιολόγησης των πηγών της ιστορικής γνώσης.
o Να κατανοήσουν ότι η Ιστορία είναι ανακατασκευή του παρελθόντος, ότι βασίζεται σε πηγές και ότι συνιστά επιλεκτική διαδικασία.
o Να συλλαμβάνουν το ιστορικό παρελθόν ως ολότητα, σε κάθε εξεταζόμενη περίοδο, ως συνάρθρωση των ποικίλων πεδίων της ανθρώπινης δραστηριότητας, και να κατανοούν την επίδραση και τον αλληλοκαθορισμό τους.
o Να μελετήσουν τις σχέσεις μεταξύ των λαών και να εκτιμήσουν τη συνεισφορά αυτών (των λαών) στον παγκόσμιο πολιτισμό.
o Να οικειωθούν το περιεχόμενο ιστορικών όρων και εννοιών, αναγκαίων για τη βαθύτερη και πληρέστερη ιστορική γνώση ή σχετικών με διαστάσεις της ιστορικής πραγματικότητας που δεν διδάχτηκαν στην εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση.
o Να δραστηριοποιηθούν στη διερευνητική-βιωματική μάθηση.
o Να εκτιμήσουν την αποτελεσματικότητα της συνεργατικής μάθησης
o Να ασκηθούν στην πολύπλευρη και πολυπρισματική προσέγγιση της ιστορίας μέσα από τον εντοπισμό και τη σύγκριση ευρέος φάσματος κειμενικών και εικαστικών ιστορικών πηγών.
o Να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη.
o Να προσεγγίζουν κριτικά το υλικό που συλλέγουν και να αρχίσουν να αντιλαμβάνονται την αξία της διερεύνησης ,της κριτικής αποτίμησης .
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ
Να αποκτήσουν δεξιότητες χειρισμού των ηλεκτρονικών βάσεων, και επεξεργασίας και ταξινόμησης των δεδομένων.
Να κατανοήσουν βασικές έννοιες και εντολές διαχείρισης ως προς τη βάση δεδομένων.
Να διατυπώσουν ερωτήματα θέτοντας αποτελεσματικές παραμέτρους.
Να κατανοήσουν τη λειτουργία των διερευνητικών εργαλείων για τη διατύπωση ερωτήσεων προκειμένου να προσεγγίσουν το επιθυμητό γνωστικό αποτέλεσμα.
Να αναπτύξουν δεξιότητες για την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο, ώστε να είναι σε θέση να επιλέγουν κριτικά και να αξιοποιούν τα στοιχεία που εντοπίζουν καθώς και να προχωρούν σε κριτική επεξεργασία και συνθετική παρουσίαση των γεγονότων
ΘΕΩΡΙΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ
Αναμένεται να ακολουθηθεί η ανακαλυπτική πορεία οικοδόμησης της νέας γνώσης πάνω σε προϋπάρχουσες. Επίσης να περιοριστεί ο ρόλος του διδάσκοντα σε ρόλο εμψυχωτή και συντονιστή και να ενισχυθεί συνακόλουθα η άμεση συμμετοχή των μαθητών στη διαδικασία της ιστορικής έρευνας, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη της ιστορικής τους σκέψης . Ο περιορισμός του ρόλου του διδάσκοντος και η έμφαση στη διαδικασία μάθησης με άμεση συμμετοχή των μαθητών, επιβάλλει έναν μαθητοκεντρικό – ενεργητικό τύπο μάθησης, όπου ο μαθητής αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και αναπτύσσει δημιουργική σκέψη. Η μελέτη των πηγών εισάγει τους μαθητές στην ιστορική έρευνα και έτσι αντιμετωπίζουν το μάθημα της Ιστορίας με τρόπο διερευνητικό.
Μέσω της μελέτης των πηγών οι μαθητές αναπτύσσουν την κριτική τους σκέψη. Αντιλαμβάνονται τις έννοιες της αυθεντικότητας των αντικειμένων , του χώρου και χρόνου, της αλλαγής των κοινωνικών - πολιτιστικών δεδομένων, εμπλέκονται σε διαδικασίες μέσω των οποίων ο ιστορικός καταλήγει σε συμπεράσματα, αναπτύσσουν διάλογο και διερευνούν ιστορικά ζητήματα.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ
o Να κατανοήσουν οι μαθητές ότι ο κόσμος στον οποίο ζουν είναι αποτέλεσμα μιας εξελικτικής πορείας με υποκείμενα δράσης τους ανθρώπους.
o Να καταστούν ικανοί, μέσα από τη γνώση του παρελθόντος, να κατανοήσουν το παρόν, να στοχαστούν για τα προβλήματά του και να προγραμματίσουν ορθά το μέλλον.
o Να συνειδητοποιήσουν την προσωπική τους ευθύνη για την πορεία της κοινωνίας στην οποία ζουν.
o Να διαμορφώσουν, μέσα από τη μελέτη των επιμέρους πολιτισμών και της συνεισφοράς τους στον παγκόσμιο πολιτισμό, πνεύμα μετριοπάθειας, ανοχής και σεβασμού στο διαφορετικό.
o Να οικοδομήσουν, μέσα από τη μελέτη του δικού τους πολιτισμού, την εθνική και πολιτιστική τους ταυτότητα.
o Να συνειδητοποιήσουν την αναγκαιότητα κριτικής αξιολόγησης των πηγών της ιστορικής γνώσης.
o Να κατανοήσουν ότι η Ιστορία είναι ανακατασκευή του παρελθόντος, ότι βασίζεται σε πηγές και ότι συνιστά επιλεκτική διαδικασία.
o Να συλλαμβάνουν το ιστορικό παρελθόν ως ολότητα, σε κάθε εξεταζόμενη περίοδο, ως συνάρθρωση των ποικίλων πεδίων της ανθρώπινης δραστηριότητας, και να κατανοούν την επίδραση και τον αλληλοκαθορισμό τους.
o Να μελετήσουν τις σχέσεις μεταξύ των λαών και να εκτιμήσουν τη συνεισφορά αυτών (των λαών) στον παγκόσμιο πολιτισμό.
o Να οικειωθούν το περιεχόμενο ιστορικών όρων και εννοιών, αναγκαίων για τη βαθύτερη και πληρέστερη ιστορική γνώση ή σχετικών με διαστάσεις της ιστορικής πραγματικότητας που δεν διδάχτηκαν στην εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση.
o Να δραστηριοποιηθούν στη διερευνητική-βιωματική μάθηση.
o Να εκτιμήσουν την αποτελεσματικότητα της συνεργατικής μάθησης
o Να ασκηθούν στην πολύπλευρη και πολυπρισματική προσέγγιση της ιστορίας μέσα από τον εντοπισμό και τη σύγκριση ευρέος φάσματος κειμενικών και εικαστικών ιστορικών πηγών.
o Να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη.
o Να προσεγγίζουν κριτικά το υλικό που συλλέγουν και να αρχίσουν να αντιλαμβάνονται την αξία της διερεύνησης ,της κριτικής αποτίμησης .
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ
Να αποκτήσουν δεξιότητες χειρισμού των ηλεκτρονικών βάσεων, και επεξεργασίας και ταξινόμησης των δεδομένων.
Να κατανοήσουν βασικές έννοιες και εντολές διαχείρισης ως προς τη βάση δεδομένων.
Να διατυπώσουν ερωτήματα θέτοντας αποτελεσματικές παραμέτρους.
Να κατανοήσουν τη λειτουργία των διερευνητικών εργαλείων για τη διατύπωση ερωτήσεων προκειμένου να προσεγγίσουν το επιθυμητό γνωστικό αποτέλεσμα.
Να αναπτύξουν δεξιότητες για την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο, ώστε να είναι σε θέση να επιλέγουν κριτικά και να αξιοποιούν τα στοιχεία που εντοπίζουν καθώς και να προχωρούν σε κριτική επεξεργασία και συνθετική παρουσίαση των γεγονότων
ΘΕΩΡΙΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ
Αναμένεται να ακολουθηθεί η ανακαλυπτική πορεία οικοδόμησης της νέας γνώσης πάνω σε προϋπάρχουσες. Επίσης να περιοριστεί ο ρόλος του διδάσκοντα σε ρόλο εμψυχωτή και συντονιστή και να ενισχυθεί συνακόλουθα η άμεση συμμετοχή των μαθητών στη διαδικασία της ιστορικής έρευνας, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη της ιστορικής τους σκέψης . Ο περιορισμός του ρόλου του διδάσκοντος και η έμφαση στη διαδικασία μάθησης με άμεση συμμετοχή των μαθητών, επιβάλλει έναν μαθητοκεντρικό – ενεργητικό τύπο μάθησης, όπου ο μαθητής αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και αναπτύσσει δημιουργική σκέψη. Η μελέτη των πηγών εισάγει τους μαθητές στην ιστορική έρευνα και έτσι αντιμετωπίζουν το μάθημα της Ιστορίας με τρόπο διερευνητικό.
Μέσω της μελέτης των πηγών οι μαθητές αναπτύσσουν την κριτική τους σκέψη. Αντιλαμβάνονται τις έννοιες της αυθεντικότητας των αντικειμένων , του χώρου και χρόνου, της αλλαγής των κοινωνικών - πολιτιστικών δεδομένων, εμπλέκονται σε διαδικασίες μέσω των οποίων ο ιστορικός καταλήγει σε συμπεράσματα, αναπτύσσουν διάλογο και διερευνούν ιστορικά ζητήματα.
Τρίτη 13 Απριλίου 2010
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Λογοτεχνία και Διαδίκτυο
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΗΜΗΡΟΥΛΗ
Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης τα πάντα αλλάζουν και μαζί τους και η λογοτεχνία, που μπορεί πλέον να πάρει τη μορφή ενός άυλου κειμένου, το οποίο ταξιδεύει χωρίς προορισμό, με τη μορφή του να βρίσκεται σε διαρκή ρευστότητα και να εξαρτάται άμεσα από το βαθμό της διάδρασης ανάμεσα στον αποστολέα και τον αποδέκτη.
Οσο για τους συγγραφείς, έχουν κιόλας αρχίσει, όπως προκύπτει και από αυτά τα οποία δηλώνουν στο ανά χείρας τεύχος της «Βιβλιοθήκης», να στήνουν ή να «ανεβάζουν» ιστοσελίδες, να κοινοποιούν πληροφορίες για το έργο τους ή να συμμετέχουν σε συλλογικές προσπάθειες προώθησης της λογοτεχνίας, παίρνοντας μέρος σε διάφορες συζητήσεις και δημοσιεύοντας κομμάτια τους σε ηλεκτρονικά περιοδικά. Υπάρχουν, βεβαίως, και οι πιο προωθημένες περιπτώσεις: εκείνοι που χρησιμοποιώντας το Διαδίκτυο προσφέρουν στον αναγνώστη όχι μιαν απλή γραμμική αφήγηση, αλλά την ευκαιρία να διαλέξει, να απορρίψει, αλλά και να επιστρέψει ή να ξαναδοκιμάσει τη διαδρομή του μέσα στο κείμενο, ανάλογα με την πλοήγηση της επιλογής του. Κι όλα αυτά, βεβαίως, χωρίς ποτέ (ή χωρίς ακόμη) να καταργείται ο παραδοσιακός χώρος του βιβλίου, που δεν είναι άλλος από τον πάντα τακτοποιημένο κόσμο της τυπογραφίας.
Μόλις τίθεται το ζήτημα «Λογοτεχνία και Διαδίκτυο» έχεις ήδη εισέλθει στο δικτυακό λαβύρινθο, είσαι υποχρεωμένος να αναμετρηθείς με τα νέα μέσα. Περικυκλώνεσαι από το θόρυβο της πληροφορίας, ταξιδεύεις στους υπερκειμενικούς ωκεανούς, αντιλαμβάνεσαι ότι δεν έχεις να κάνεις με καινούριο καθεστώς αλλά με μια κατάσταση από καιρό εγκαθιδρυμένη, όμως ακόμη εν εξελίξει -για πάντα. Μιλάς για πράγματα που σε έχουν ήδη ξεπεράσει. Είναι τέτοια η δύναμη και η ταχύτητα της μετάδοσης, ώστε το καινούριο γρήγορα γίνεται παλαιό. Ζούμε ήδη την πραγματικότητα που θέλουμε να προλάβουμε, και γι' αυτό δυσκολευόμαστε να συγχρονιστούμε. Καταφεύγουμε στο παρελθόν και το μέλλον για να βρούμε μέτρο σύγκρισης και γραμμή πλεύσης. Βρισκόμαστε όμως ήδη εδώ (ή εκεί, ανάλογα με την οπτική γωνία) -χαμένοι στην πληροφορία. Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτό που συμβαίνει. Μπορούμε ωστόσο να επιχειρήσουμε να το κατανοήσουμε και να τοποθετηθούμε απέναντί του. Το παιχνίδι δεν αλλάζει, οι κανόνες του όμως είναι πάντα υπό αίρεση.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα την τηλεόραση. Αναμφίβολα κανείς δεν μας υποχρεώνει να βλέπουμε τηλεόραση, ούτε καν να έχουμε. Είναι ζήτημα προσωπικής εκλογής η στάση απέναντι στο μέσο. Μια τέτοια συμπεριφορά ωστόσο έχει πολύ περιορισμένη σημασία, γιατί το μέσο δεν είναι απλό εργαλείο, αλλά ολόκληρος κόσμος που μας περιβάλλει ασφυκτικά. Στο τέλος, η «πραγματικότητα» έχει τόσο εμποτιστεί από την παρουσία του (το λόγο της εικόνας του), που είναι αδύνατο να διαχωριστεί από αυτό. Είτε μας αρέσει είτε όχι, η τηλεόραση συνυφαίνεται με τη ζωή μας, όποια και αν είναι η δική μας θεώρηση. Η οθόνη της προβάλλει μια καινούρια ειδωλολατρία που σκεπάζει ολόκληρο τον πλανήτη και παράγει συμπεριφορές, επιβάλλει συνήθειες, προωθεί ιδεολογίες, λανσάρει μόδες, ασκεί, με άλλα λόγια, τεράστια εξουσία, συχνά ισχυρότερη από την παραδοσιακή πολιτική εξουσία. Ανεξάρτητα από το δικαίωμά μας να κρίνουμε, να επικρίνουμε ή ακόμη και να απορρίψουμε συλλήβδην το μέσο, θα ήταν πολύ απλοϊκό να πιστέψουμε ότι πρόκειται για ουδέτερο εργαλείο που μπορούμε να το χειριστούμε όπως θέλουμε.
Το μέσο, μολονότι ανθρώπινη επινόηση, κυριαρχεί στο αφεντικό του. Τεράστια συστήματα επικοινωνίας μετασχηματίζονται, με αποτέλεσμα να μεταβάλλεται το σύστημα της πολιτικής εξουσίας, να ανατρέπονται παραδοσιακά μοντέλα σκέψης και τέχνης, να αναμορφώνονται ή να εξαφανίζονται κατεστημένοι θεσμοί. Με τον ίδιο τρόπο επηρέασαν στο παρελθόν την πορεία της κοινωνίας και του πολιτισμού της η εφεύρεση της γραφής (3.500 - 3.000 π.Χ.), η εμφάνιση του κώδικα, της πρώτης δηλαδή μορφής του βιβλίου όπως το γνωρίζουμε έως σήμερα (1ος αιώνας), η διάδοση της τυπογραφίας ( 15ος αιώνας), το τηλέφωνο, ο κινηματογράφος, το ραδιόφωνο και η τηλεόραση ως τα πλέον καθοριστικά, και ευρύτατα λαϊκά, μέσα επικοινωνίας και ψυχαγωγίας σε όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Τέλος, τα τελευταία είκοσι χρόνια, η επιστήμη της πληροφορικής, το παγκόσμιο δίκτυο (WWW), οι προσωπικοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές, τα νέα μέσα επικοινωνίας και, γενικά, η διείσδυση της ηλεκτρονικής ψηφιοποίησης σε όλη την κοινωνική και πολιτισμική πραγματικότητα του πλανήτη ανέτρεψαν πολύ πιο γρήγορα και πολύ πιο βίαια το ρυθμό του κόσμου.
Θεωρώντας ότι ο καινούριος λόγος πραγματοποιεί την (υπερ)-βάση των παραδοσιακών μέσων, οι πιστοί της ψηφιακής εποχής διατήρησαν την πρόθεση σε πολλές μορφές ηλεκτρονικής «γραφής» (υπερκείμενο, υπερμέσα, υπερλογοτεχνία), γεγονός που συνειρμικά οδηγεί στον υπεράνθρωπο, στο μοντέλο δηλαδή του νέου ανθρώπου, το οποίο αναδύεται μέσα από το λόγο που αναπτύσσουν τα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας. Δεν νομίζω ότι ο Νίτσε θα έβαζε τα κλάματα για την τύχη του δικού του υπεράνθρωπου, είναι, όμως, μάλλον βέβαιο ότι θα έπαιρνε στα σοβαρά την ψηφιακή επανάσταση, αφού ήταν από τους πρώτους που κατανόησε ότι τα μέσα δεν είναι απλά εργαλεία, δεν μεταφέρουν μόνο τις σκέψεις μας, αλλά τις διαμορφώνουν κιόλας την ίδια ακριβώς στιγμή που τα χρησιμοποιούμε.
Συμπερασματικά: Μπορούμε να πολεμήσουμε, να διεκδικήσουμε, να οικειοποιηθούμε, να τροποποιήσουμε, να χρησιμοποιήσουμε, να υπηρετήσουμε, ή ό,τι άλλο θέλετε, τα νέα μέσα. Δύο πράγματα δεν μπορούμε να κάνουμε: να τα καταργήσουμε ή να τα αγνοήσουμε. Ερχόμαστε πάντα μετά από αυτά. Δεν έχει σημασία αν θεωρούμε τους εαυτούς μας citizens ή netizens, τα ίδια τα μέσα τροφοδοτούν τη διαμάχη και συντηρούν το διχασμό. Οπως το διατύπωσε βαριά κάποιος Ευρωπαίος διανοούμενος, η τεχνολογία πήρε τη θέση τής οντολογίας. Δεν έχει νόημα, επομένως, να τσακώνεται κανείς με τα αυτονόητα: με το γεγονός ότι τα προβλήματα τίθενται πλέον σήμερα κατά κύριο λόγο σε πλανητικό επίπεδο, ότι αυτό που ονομάζουμε μεταμοντέρνα κατάσταση είναι μια πραγματικότητα που επηρεάζει θετικά ή αρνητικά τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων και πρέπει να μελετηθεί προσεκτικά, ότι η ελαύνουσα ψηφιακή εποχή ανοίγει ασύλληπτες προοπτικές αλλά και δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους στην ανθρώπινη κοινωνία, ότι πρέπει να κατανοήσουμε τι συμβαίνει γύρω μας, τι μεταβάλλεται μπροστά μας πριν καν πάρουμε είδηση.
Ακόμη και αν πιστεύει κανείς, όπως ο υπογράφων, ότι για τους περισσότερους ανθρώπους στη γη άλλα είναι τα κρίσιμα ζητήματα της επιβίωσης, ακόμη και αν παρομοίως εξακολουθεί να κρατά παλαιές συνήθειες και να εμπιστεύεται παραδοσιακούς κώδικες, ακόμη και αν δέχεται ότι όλα τα μέσα, ως υλικά μέσα, καθορίζονται από τις κοινωνικές ισορροπίες και ανάγκες, τελικά θα πρέπει να αντιμετωπίσει καθημερινά τις συνέπειες της ψηφιακής επανάστασης, η οποία έχει απλώσει ένα τεράστιο δαιδαλώδες δίχτυ πάνω στη γη, με το οποίο οι ισχυροί του κόσμου παρακολουθούν και προσπαθούν να ελέγξουν όσα συμβαίνουν κάτω από αυτό. Ταυτόχρονα όμως ξέρουμε ότι το δίχτυ είναι τόσο περίπλοκο και ατέρμονο ώστε, μολονότι υπάρχουν κυρίαρχοι διακινητές, να αφήνει μεγάλα περιθώρια σε όσους θα ήθελαν να το οικειοποιηθούν για λογαριασμό τους.
Ανάλογα με την προσέγγιση, άλλοι βλέπουν ότι η παντοκρατορία του Δικτύου θα μας οδηγήσει σε μια παγκόσμια (και γι' αυτό πιο ολοκληρωτική) «φάρμα των ζώων» και άλλοι πιστεύουν ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, γιατί το Δίκτυο λειτουργεί σαν μικρό κβαντικό σύμπαν, στο οποίο δεν υπάρχει μία μόνο κυρίαρχη αρχή ούτε απόλυτες τιμές, δεν υφίσταται οριστική κατάσταση ούτε προδιαγεγραμμένη πορεία. Η τοποθέτηση απέναντι σε τέτοιες διελκυστίνδες δεν είναι εύκολη, ακούγεται όμως εξίσου υπερβολική η πεποίθηση ότι ένα σύστημα μπορεί να παγιώσει πλήρως τους κανόνες λειτουργίας του και να μην επιτρέψει καμία αντίδραση, όσο και η διαβεβαίωση ότι το σύστημα εξελίσσεται σε μια κατάσταση διαρκούς απροσδιοριστίας και διαθεσιμότητας.
Η άυλη λογοτεχνία
Ο Εγγλέζος συγγραφέας, και εραστής της τυπογραφικής τέχνης, Γουίλιαμ Μόρις γράφει κάπου ότι «δεν μπορείς να έχεις τέχνη χωρίς αντίσταση των υλικών», γι' αυτό και οι μεγάλοι συγγραφείς είναι και καλοί τεχνίτες. Ο καλός τεχνίτης δεν αντιδικεί με τα εργαλεία του, δεν τα βάζει με τα υλικά του. Γνωρίζει ότι αν δεν τα τιθασεύσει, αν δεν καταφέρει να κυριαρχήσει επάνω τους, δεν πρόκειται ποτέ να μάθει την τέχνη, πόσο μάλλον να την κατακτήσει. Καλός συγγραφέας σημαίνει καλός μάστορας του λόγου. Με τα σημερινά δεδομένα η παραδοσιακή μαστορική δεν αρκεί, γιατί ανάμεσα στο συγγραφέα και το κείμενο, ανάμεσα στο κείμενο και τον αναγνώστη έχουν εμφανιστεί καινούρια εργαλεία, πρωτοφανείς τεχνικές, διαφορετικά υλικά, ένας ολόκληρος κόσμος επικοινωνιακών δυνατοτήτων και δημιουργικών συνδυασμών.
Μπορεί βέβαια ο συγγραφέας να γυρίσει την πλάτη σε όλα αυτά και να συνεχίσει να ασκεί την τέχνη που έμαθε και που αγαπά, αρκεί να γνωρίζει τι γίνεται γύρω του ή μάλλον αρκεί να αναλάβει το πιθανό κόστος αυτής της εμμονής. Οπως με την τηλεόραση, έτσι και με τα νέα μέσα: δεν έχει τόσο σημασία αν τα χρησιμοποιεί ο συγγραφέας, όσο αν αντιλαμβάνεται τις συνέπειες που έχει η διαμεσολάβησή τους ανάμεσα στον άνθρωπο και τον κόσμο, αν μπορεί να συλλάβει την απήχηση της νέας κατάστασης στο δικό του λόγο και, τελικά, αν παρακινείται να αναρωτηθεί για τη σημασία αυτού που κάνει μέσα στις καινούριες συνθήκες.
Πολύ απλά: πρέπει να αναμετρηθεί με τα «μέσα» της εποχής του. Η αντίσταση δεν έχει νόημα, η εκμάθηση δεν είναι υποχρεωτική, η περιέργεια και η περίσκεψη όμως είναι απαραίτητες. Αλλωστε, όπως γράφει ο Φλομπέρ, «για να γίνει ένα πράγμα ενδιαφέρον, αρκεί κανείς να το κοιτάξει από πολύ κοντά και προσεκτικά».
Η λογοτεχνία, όπως τη γνωρίζουμε από την παράδοση πολλών αιώνων και, κυρίως, όπως διαμορφώθηκε κατά το 19ο αιώνα, συνδέεται σχεδόν απόλυτα με την τυπογραφία και το σπουδαιότερο μέσο διακίνησης της ήταν, και εξακολουθεί να είναι, το σώμα του βιβλίου. Μπορεί οι συγγραφείς του μοντερνισμού να πειραματίστηκαν με το λόγο, να αποδόμησαν τη γλώσσα, να καινοτόμησαν στη διάταξη του υλικού και στη διάσπαση του νοήματος (χαρακτηριστικά παραδείγματα το «Un coup de des» του Μαλαρμέ και το «Finnegans Wake» του Τζόις), ποτέ όμως δεν ξέφυγαν από τα εξώφυλλα που ορίζουν την υλική υπόσταση του βιβλίου.
Ο περιορισμός αυτός υπήρξε κεφαλαιώδης για το ίδιο το περιεχόμενο της έννοιας «λογοτεχνία», για το ρόλο του «συγγραφέα» και του «αναγνώστη», για το έργο της κριτικής, για τις δυνατότητες της ερμηνείας, για την ίδια τη θεσμική υπόσταση του έργου μέσα στην κοινωνία. Η «κειμενικότητα» του βιβλίου ορίζεται πάντα από τον τόπο της (την τυπωμένη σελίδα) και το χρόνο της (τη γραμμικότητα της ανάγνωσης). Το βιβλίο είναι ένα κλειστό μικρό σύμπαν, ακόμη και όταν δεν τελειώνει οριστικά ή είναι αποσπασματικό.
Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης όλα αυτά έχουν ανατραπεί ή υποστεί σοβαρές μεταλλάξεις, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο κόσμος του βιβλίου έπαψε να υπάρχει. Στην πραγματικότητα οι δύο καταστάσεις συνυπάρχουν και η μία τροφοδοτεί την άλλη. Η συνέχεια όμως είναι βασίμως προβλέψιμη: ακόμη και αν η λογοτεχνία του βιβλίου δεν πάψει ποτέ να πλουτίζει τη ζωή μας, είναι αναγκασμένη να προσαρμοστεί τελικά στην πραγματικότητα των νέων μέσων, πρέπει να μάθει να ζει στο καινούριο περιβάλλον. Αλλος δρόμος δεν υπάρχει. Γύρω της θα περιφέρονται οι μελλοντικές γενιές των «σκηνιτών» του Δικτύου, εξοπλισμένοι με όλα τα εξαρτήματα της ψηφιακής τεχνολογίας, χαμένοι στην επικοινωνία, την εικόνα, την προφορικότητα, την παγκοσμιοποιημένη κουλτούρα, κολλημένοι στις οθόνες τους -και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα μπορέσουν να αναγνωρίσουν το λόγο της, καθώς τα αφτιά και τα μάτια τους θα είναι στραμμένα σε νέες θεότητες.
Τι είναι το Διαδίκτυο; Ενας απέραντος λαβύρινθος, στον οποίο όλοι (αν έχουν την οικονομική δυνατότητα) μπορούν να μπουν και να περιπλανηθούν. Οι διαδρομές είναι άπειρες και οι δυνατότητες απεριόριστες. Μεταβάλλονται οι έννοιες του χρόνου και του χώρου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι καταργείται κάθε περιορισμός. Ενα κείμενο σε ηλεκτρονική μορφή μπορεί να αξιοποιήσει τα πολυμέσα (ανάμειξη λόγου, εικόνας και ήχου), να παραπέμψει τον «αναγνώστη» σε άλλους προορισμούς, να προκαλέσει τις αντιδράσεις του κοινού, να συμπεριλάβει σχόλια, κριτικές και μελέτες που αναφέρονται σε αυτό, να ανακαλύψει τους πιο αναπάντεχους αποδέκτες, να διορθωθεί, να βελτιωθεί, να αλλάξει, να ανατραπεί...
Πρόκειται για ένα άυλο κείμενο που ταξιδεύει χωρίς συγκεκριμένο προορισμό και δίχως οριστική μορφή. Ενα κείμενο που η γραφή του «είναι πάντοτε εν τω γίγνεσθαι, πάντοτε ατελής» (Ντελέζ). Η δομή του βρίσκεται σε διαρκή ρευστότητα και εξαρτάται άμεσα από το επίπεδο της διάδρασης ανάμεσα στον αποστολέα και τον αποδέκτη. Πολλοί συγγραφείς επιτρέπουν την παρέμβαση (με ή δίχως περιορισμούς) του αναγνώστη στο κείμενό τους. Ως εκ τούτου η γραμμικότητα διασπάται, το «κλείσιμο» αναστέλλεται διαρκώς και η «μορφή» δεν ολοκληρώνεται ποτέ.
Ηδη πολλοί συγγραφείς αξιοποιούν τις δυνατότητες που παρέχει το Διαδίκτυο. Αλλοι «στήνουν» ή «ανεβάζουν» ιστοσελίδες με τις οποίες κοινοποιούν πληροφορίες που αφορούν το έργο, τη ζωή και τη δράση τους, επικοινωνούν με τους αναγνώστες τους σε όλο τον κόσμο και, ενίοτε, προσφέρουν σε ψηφιακή μορφή ορισμένα έργα τους. Αλλοι συμμετέχουν σε συλλογικές προσπάθειες προώθησης της λογοτεχνίας, παίρνουν μέρος σε συζητήσεις και δημοσιεύουν σε ηλεκτρονικά περιοδικά. Αλλοι ψαρεύουν υλικό και εύκολα θέματα για να γαρνίρουν, συνήθως, τα μυθιστορήματά τους, έτσι ώστε να φαίνονται μοντέρνα και μέσα στα πράγματα.
Οι συγγραφείς, βέβαια, που εκμεταλλεύονται ουσιαστικά το Διαδίκτυο είναι εκείνοι που γνωρίζουν πολύ καλά το καινούριο μέσο και έχουν αναπτύξει την αντίστοιχη ποιητική και ρητορική. Οι συγγραφείς αυτοί δεν αντιμετωπίζουν το Διαδίκτυο σαν απλό εργαλείο αλλά σαν μια άλλη γλώσσα, με αποτέλεσμα να διαμορφώνουν μια τελείως διαφορετική αισθητική αντίληψη για τη λογοτεχνία και να προτείνουν μια καινότροπη ερμηνεία του πολιτισμού συνολικά. Μόνον αυτές οι περιπτώσεις παρουσιάζουν πραγματικό ενδιαφέρον σε μια συζήτηση για τη σχέση λογοτεχνίας και Διαδικτύου. Τα έργα τους είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή, είναι γραμμένα σύμφωνα με τις πιο υψηλές δυνατότητες του μέσου και προσφέρουν στον αναγνώστη, όχι μια απλή γραμμική αφήγηση, αλλά την ευκαιρία να διαλέξει, να απορρίψει, να επιστρέψει και να ξαναδοκιμάσει τη διαδρομή του στο κείμενο, να αποφασίσει ποια πλοήγηση προτιμά.
Στην Ελλάδα τέτοιοι πειραματισμοί είναι σχεδόν ανύπαρκτοι. Οι συγγραφείς, όταν χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο, το κάνουν είτε για να προωθήσουν το έντυπο έργο τους ή για να επικοινωνήσουν στοιχειωδώς μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Στην πιο επιδερμική εκδοχή της η χρήση του Διαδικτύου συνοψίζεται σε αυτό που είπαμε λίγο πριν: για να πετύχει η συνταγή και το έργο να «πιάσει» την εποχή, είναι απαραίτητο να υπάρχει και λίγο Διαδίκτυο, μαζί με άγριο σεξ, σκοτεινή τρομοκρατία, κάτι απόηχους από εμφύλιο και δικτατορία, και άφθονο κοσμοπολιτισμό. Στην ποίηση τα πράγματα είναι λίγο καλύτερα, ιδιαίτερα στο πεδίο της διακίνησης. Αν σκεφτούμε πόσες ποιητικές συλλογές περνούν σχεδόν απαρατήρητες και αν συνυπολογίσουμε την αναμφισβήτητη αδιαφορία του κοινού για την ποίηση παγκοσμίως, τότε το Διαδίκτυο προσφέρει μια ευκαιρία, δίνει μια διέξοδο: όταν τα ποιήματα αφεθούν να ταξιδέψουν στον κόσμο των υπερμέσων, η τύχη τους είναι άγνωστη, αλλά σίγουρα καλύτερη.
Παρόμοια, αλλά όχι ταυτόσημη είναι και η χρήση του Διαδικτύου από τη φιλολογία, την κριτική και τη θεωρία. Για τον επιστήμονα, όπως έχει επισημάνει πολύ εύστοχα στο βιβλίο του «Radiant Textualities» ο Μακ Γκαν, το μέσο (προφορικό, γραπτό, τυπωμένο, ηλεκτρονικό) είναι ένα ακόμη εργαλείο, για τον ποιητή όμως είναι αυτοσκοπός, έργο της φαντασίας. Σήμερα όποιος ασχολείται με τη μελέτη της λογοτεχνίας έχει στη διάθεσή του όλες τις δυνατότητες που προσφέρει η ψηφιακή τεχνολογία: βάσεις δεδομένων, ψηφιακές βιβλιοθήκες, γλωσσικά και εγκυκλοπαιδικά βοηθήματα, εξαιρετικές ιστοσελίδες που αναφέρονται σε συγγραφείς, πολιτισμούς, λαούς, χώρες και σε ό,τι εν γένει μπορεί να χωρέσει ο νους του ανθρώπου. Χρήσιμα πράγματα που συχνά ενθαρρύνουν την κλοπή, την ευκολογραφία και την ασημαντολογία. Κάθε μέσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε, κουβαλά και τη φύρα του. Αλλά η γραφή, όπως λέει ο Χάινερ Μίλερ, «είναι ρίσκο, περιπέτεια, εμπειρία» και δεν πρέπει να τη φοβίζουν τα εμπόδια.
Οποιο δρόμο και αν ακολουθήσει κανείς, όποια στάση και αν κρατήσει, ένα είναι βέβαιο: η λογοτεχνία του βιβλίου θα αναμετρηθεί τα επόμενα χρόνια με την άυλη γραφή του Διαδικτύου.
Το σαράκι
«...όταν ακούστηκαν όλα αυτά ένα κρυφό και απέθαντο σαράκι ψιθύρισε: έ και λοιπόν; [...] ύστερα από κάποια παύση συνέχισε να μουρμουρίζει επιτιμητικά: και τι θα αλλάξει μετά την επανάσταση των μέσων στον κόσμο της Αλίκης; μήπως θα πάψει η εξουσία να αποφασίζει για το νόημα; [...] δίστασε για λίγο και ψήλωσε κάπως τη φωνή του: και τι θα κάνεις με τη διακήρυξη του Νίτσε ότι ο Θεός πέθανε, και πώς θα βολέψεις το φοβερό στοίχημα του Ντοστογιέφσκι ότι αν δεν υπάρχει Θεός, τότε όλα επιτρέπονται, και πώς θα αντέξεις αυτό που είπε ο Πολ ντε Μαν, αγγίζοντας το τέλος, "μόνο ένα ερώτημα έχει σημασία: υπάρχει Θεός ή δεν υπάρχει;" [...] ακόμη και ο ωραιότερος ψηφιακός κόσμος είναι πεταμένος, όπως λέει ο αινικτής Εφέσιος, "ώσπερ σάρμα εική κεχυμένων" (σαν σωρός σκουπίδια χυμένα στην τύχη)... όλα τα υπόλοιπα είναι σιωπή...»
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΗΜΗΡΟΥΛΗ
Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης τα πάντα αλλάζουν και μαζί τους και η λογοτεχνία, που μπορεί πλέον να πάρει τη μορφή ενός άυλου κειμένου, το οποίο ταξιδεύει χωρίς προορισμό, με τη μορφή του να βρίσκεται σε διαρκή ρευστότητα και να εξαρτάται άμεσα από το βαθμό της διάδρασης ανάμεσα στον αποστολέα και τον αποδέκτη.
Οσο για τους συγγραφείς, έχουν κιόλας αρχίσει, όπως προκύπτει και από αυτά τα οποία δηλώνουν στο ανά χείρας τεύχος της «Βιβλιοθήκης», να στήνουν ή να «ανεβάζουν» ιστοσελίδες, να κοινοποιούν πληροφορίες για το έργο τους ή να συμμετέχουν σε συλλογικές προσπάθειες προώθησης της λογοτεχνίας, παίρνοντας μέρος σε διάφορες συζητήσεις και δημοσιεύοντας κομμάτια τους σε ηλεκτρονικά περιοδικά. Υπάρχουν, βεβαίως, και οι πιο προωθημένες περιπτώσεις: εκείνοι που χρησιμοποιώντας το Διαδίκτυο προσφέρουν στον αναγνώστη όχι μιαν απλή γραμμική αφήγηση, αλλά την ευκαιρία να διαλέξει, να απορρίψει, αλλά και να επιστρέψει ή να ξαναδοκιμάσει τη διαδρομή του μέσα στο κείμενο, ανάλογα με την πλοήγηση της επιλογής του. Κι όλα αυτά, βεβαίως, χωρίς ποτέ (ή χωρίς ακόμη) να καταργείται ο παραδοσιακός χώρος του βιβλίου, που δεν είναι άλλος από τον πάντα τακτοποιημένο κόσμο της τυπογραφίας.
Μόλις τίθεται το ζήτημα «Λογοτεχνία και Διαδίκτυο» έχεις ήδη εισέλθει στο δικτυακό λαβύρινθο, είσαι υποχρεωμένος να αναμετρηθείς με τα νέα μέσα. Περικυκλώνεσαι από το θόρυβο της πληροφορίας, ταξιδεύεις στους υπερκειμενικούς ωκεανούς, αντιλαμβάνεσαι ότι δεν έχεις να κάνεις με καινούριο καθεστώς αλλά με μια κατάσταση από καιρό εγκαθιδρυμένη, όμως ακόμη εν εξελίξει -για πάντα. Μιλάς για πράγματα που σε έχουν ήδη ξεπεράσει. Είναι τέτοια η δύναμη και η ταχύτητα της μετάδοσης, ώστε το καινούριο γρήγορα γίνεται παλαιό. Ζούμε ήδη την πραγματικότητα που θέλουμε να προλάβουμε, και γι' αυτό δυσκολευόμαστε να συγχρονιστούμε. Καταφεύγουμε στο παρελθόν και το μέλλον για να βρούμε μέτρο σύγκρισης και γραμμή πλεύσης. Βρισκόμαστε όμως ήδη εδώ (ή εκεί, ανάλογα με την οπτική γωνία) -χαμένοι στην πληροφορία. Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτό που συμβαίνει. Μπορούμε ωστόσο να επιχειρήσουμε να το κατανοήσουμε και να τοποθετηθούμε απέναντί του. Το παιχνίδι δεν αλλάζει, οι κανόνες του όμως είναι πάντα υπό αίρεση.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα την τηλεόραση. Αναμφίβολα κανείς δεν μας υποχρεώνει να βλέπουμε τηλεόραση, ούτε καν να έχουμε. Είναι ζήτημα προσωπικής εκλογής η στάση απέναντι στο μέσο. Μια τέτοια συμπεριφορά ωστόσο έχει πολύ περιορισμένη σημασία, γιατί το μέσο δεν είναι απλό εργαλείο, αλλά ολόκληρος κόσμος που μας περιβάλλει ασφυκτικά. Στο τέλος, η «πραγματικότητα» έχει τόσο εμποτιστεί από την παρουσία του (το λόγο της εικόνας του), που είναι αδύνατο να διαχωριστεί από αυτό. Είτε μας αρέσει είτε όχι, η τηλεόραση συνυφαίνεται με τη ζωή μας, όποια και αν είναι η δική μας θεώρηση. Η οθόνη της προβάλλει μια καινούρια ειδωλολατρία που σκεπάζει ολόκληρο τον πλανήτη και παράγει συμπεριφορές, επιβάλλει συνήθειες, προωθεί ιδεολογίες, λανσάρει μόδες, ασκεί, με άλλα λόγια, τεράστια εξουσία, συχνά ισχυρότερη από την παραδοσιακή πολιτική εξουσία. Ανεξάρτητα από το δικαίωμά μας να κρίνουμε, να επικρίνουμε ή ακόμη και να απορρίψουμε συλλήβδην το μέσο, θα ήταν πολύ απλοϊκό να πιστέψουμε ότι πρόκειται για ουδέτερο εργαλείο που μπορούμε να το χειριστούμε όπως θέλουμε.
Το μέσο, μολονότι ανθρώπινη επινόηση, κυριαρχεί στο αφεντικό του. Τεράστια συστήματα επικοινωνίας μετασχηματίζονται, με αποτέλεσμα να μεταβάλλεται το σύστημα της πολιτικής εξουσίας, να ανατρέπονται παραδοσιακά μοντέλα σκέψης και τέχνης, να αναμορφώνονται ή να εξαφανίζονται κατεστημένοι θεσμοί. Με τον ίδιο τρόπο επηρέασαν στο παρελθόν την πορεία της κοινωνίας και του πολιτισμού της η εφεύρεση της γραφής (3.500 - 3.000 π.Χ.), η εμφάνιση του κώδικα, της πρώτης δηλαδή μορφής του βιβλίου όπως το γνωρίζουμε έως σήμερα (1ος αιώνας), η διάδοση της τυπογραφίας ( 15ος αιώνας), το τηλέφωνο, ο κινηματογράφος, το ραδιόφωνο και η τηλεόραση ως τα πλέον καθοριστικά, και ευρύτατα λαϊκά, μέσα επικοινωνίας και ψυχαγωγίας σε όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Τέλος, τα τελευταία είκοσι χρόνια, η επιστήμη της πληροφορικής, το παγκόσμιο δίκτυο (WWW), οι προσωπικοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές, τα νέα μέσα επικοινωνίας και, γενικά, η διείσδυση της ηλεκτρονικής ψηφιοποίησης σε όλη την κοινωνική και πολιτισμική πραγματικότητα του πλανήτη ανέτρεψαν πολύ πιο γρήγορα και πολύ πιο βίαια το ρυθμό του κόσμου.
Θεωρώντας ότι ο καινούριος λόγος πραγματοποιεί την (υπερ)-βάση των παραδοσιακών μέσων, οι πιστοί της ψηφιακής εποχής διατήρησαν την πρόθεση σε πολλές μορφές ηλεκτρονικής «γραφής» (υπερκείμενο, υπερμέσα, υπερλογοτεχνία), γεγονός που συνειρμικά οδηγεί στον υπεράνθρωπο, στο μοντέλο δηλαδή του νέου ανθρώπου, το οποίο αναδύεται μέσα από το λόγο που αναπτύσσουν τα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας. Δεν νομίζω ότι ο Νίτσε θα έβαζε τα κλάματα για την τύχη του δικού του υπεράνθρωπου, είναι, όμως, μάλλον βέβαιο ότι θα έπαιρνε στα σοβαρά την ψηφιακή επανάσταση, αφού ήταν από τους πρώτους που κατανόησε ότι τα μέσα δεν είναι απλά εργαλεία, δεν μεταφέρουν μόνο τις σκέψεις μας, αλλά τις διαμορφώνουν κιόλας την ίδια ακριβώς στιγμή που τα χρησιμοποιούμε.
Συμπερασματικά: Μπορούμε να πολεμήσουμε, να διεκδικήσουμε, να οικειοποιηθούμε, να τροποποιήσουμε, να χρησιμοποιήσουμε, να υπηρετήσουμε, ή ό,τι άλλο θέλετε, τα νέα μέσα. Δύο πράγματα δεν μπορούμε να κάνουμε: να τα καταργήσουμε ή να τα αγνοήσουμε. Ερχόμαστε πάντα μετά από αυτά. Δεν έχει σημασία αν θεωρούμε τους εαυτούς μας citizens ή netizens, τα ίδια τα μέσα τροφοδοτούν τη διαμάχη και συντηρούν το διχασμό. Οπως το διατύπωσε βαριά κάποιος Ευρωπαίος διανοούμενος, η τεχνολογία πήρε τη θέση τής οντολογίας. Δεν έχει νόημα, επομένως, να τσακώνεται κανείς με τα αυτονόητα: με το γεγονός ότι τα προβλήματα τίθενται πλέον σήμερα κατά κύριο λόγο σε πλανητικό επίπεδο, ότι αυτό που ονομάζουμε μεταμοντέρνα κατάσταση είναι μια πραγματικότητα που επηρεάζει θετικά ή αρνητικά τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων και πρέπει να μελετηθεί προσεκτικά, ότι η ελαύνουσα ψηφιακή εποχή ανοίγει ασύλληπτες προοπτικές αλλά και δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους στην ανθρώπινη κοινωνία, ότι πρέπει να κατανοήσουμε τι συμβαίνει γύρω μας, τι μεταβάλλεται μπροστά μας πριν καν πάρουμε είδηση.
Ακόμη και αν πιστεύει κανείς, όπως ο υπογράφων, ότι για τους περισσότερους ανθρώπους στη γη άλλα είναι τα κρίσιμα ζητήματα της επιβίωσης, ακόμη και αν παρομοίως εξακολουθεί να κρατά παλαιές συνήθειες και να εμπιστεύεται παραδοσιακούς κώδικες, ακόμη και αν δέχεται ότι όλα τα μέσα, ως υλικά μέσα, καθορίζονται από τις κοινωνικές ισορροπίες και ανάγκες, τελικά θα πρέπει να αντιμετωπίσει καθημερινά τις συνέπειες της ψηφιακής επανάστασης, η οποία έχει απλώσει ένα τεράστιο δαιδαλώδες δίχτυ πάνω στη γη, με το οποίο οι ισχυροί του κόσμου παρακολουθούν και προσπαθούν να ελέγξουν όσα συμβαίνουν κάτω από αυτό. Ταυτόχρονα όμως ξέρουμε ότι το δίχτυ είναι τόσο περίπλοκο και ατέρμονο ώστε, μολονότι υπάρχουν κυρίαρχοι διακινητές, να αφήνει μεγάλα περιθώρια σε όσους θα ήθελαν να το οικειοποιηθούν για λογαριασμό τους.
Ανάλογα με την προσέγγιση, άλλοι βλέπουν ότι η παντοκρατορία του Δικτύου θα μας οδηγήσει σε μια παγκόσμια (και γι' αυτό πιο ολοκληρωτική) «φάρμα των ζώων» και άλλοι πιστεύουν ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, γιατί το Δίκτυο λειτουργεί σαν μικρό κβαντικό σύμπαν, στο οποίο δεν υπάρχει μία μόνο κυρίαρχη αρχή ούτε απόλυτες τιμές, δεν υφίσταται οριστική κατάσταση ούτε προδιαγεγραμμένη πορεία. Η τοποθέτηση απέναντι σε τέτοιες διελκυστίνδες δεν είναι εύκολη, ακούγεται όμως εξίσου υπερβολική η πεποίθηση ότι ένα σύστημα μπορεί να παγιώσει πλήρως τους κανόνες λειτουργίας του και να μην επιτρέψει καμία αντίδραση, όσο και η διαβεβαίωση ότι το σύστημα εξελίσσεται σε μια κατάσταση διαρκούς απροσδιοριστίας και διαθεσιμότητας.
Η άυλη λογοτεχνία
Ο Εγγλέζος συγγραφέας, και εραστής της τυπογραφικής τέχνης, Γουίλιαμ Μόρις γράφει κάπου ότι «δεν μπορείς να έχεις τέχνη χωρίς αντίσταση των υλικών», γι' αυτό και οι μεγάλοι συγγραφείς είναι και καλοί τεχνίτες. Ο καλός τεχνίτης δεν αντιδικεί με τα εργαλεία του, δεν τα βάζει με τα υλικά του. Γνωρίζει ότι αν δεν τα τιθασεύσει, αν δεν καταφέρει να κυριαρχήσει επάνω τους, δεν πρόκειται ποτέ να μάθει την τέχνη, πόσο μάλλον να την κατακτήσει. Καλός συγγραφέας σημαίνει καλός μάστορας του λόγου. Με τα σημερινά δεδομένα η παραδοσιακή μαστορική δεν αρκεί, γιατί ανάμεσα στο συγγραφέα και το κείμενο, ανάμεσα στο κείμενο και τον αναγνώστη έχουν εμφανιστεί καινούρια εργαλεία, πρωτοφανείς τεχνικές, διαφορετικά υλικά, ένας ολόκληρος κόσμος επικοινωνιακών δυνατοτήτων και δημιουργικών συνδυασμών.
Μπορεί βέβαια ο συγγραφέας να γυρίσει την πλάτη σε όλα αυτά και να συνεχίσει να ασκεί την τέχνη που έμαθε και που αγαπά, αρκεί να γνωρίζει τι γίνεται γύρω του ή μάλλον αρκεί να αναλάβει το πιθανό κόστος αυτής της εμμονής. Οπως με την τηλεόραση, έτσι και με τα νέα μέσα: δεν έχει τόσο σημασία αν τα χρησιμοποιεί ο συγγραφέας, όσο αν αντιλαμβάνεται τις συνέπειες που έχει η διαμεσολάβησή τους ανάμεσα στον άνθρωπο και τον κόσμο, αν μπορεί να συλλάβει την απήχηση της νέας κατάστασης στο δικό του λόγο και, τελικά, αν παρακινείται να αναρωτηθεί για τη σημασία αυτού που κάνει μέσα στις καινούριες συνθήκες.
Πολύ απλά: πρέπει να αναμετρηθεί με τα «μέσα» της εποχής του. Η αντίσταση δεν έχει νόημα, η εκμάθηση δεν είναι υποχρεωτική, η περιέργεια και η περίσκεψη όμως είναι απαραίτητες. Αλλωστε, όπως γράφει ο Φλομπέρ, «για να γίνει ένα πράγμα ενδιαφέρον, αρκεί κανείς να το κοιτάξει από πολύ κοντά και προσεκτικά».
Η λογοτεχνία, όπως τη γνωρίζουμε από την παράδοση πολλών αιώνων και, κυρίως, όπως διαμορφώθηκε κατά το 19ο αιώνα, συνδέεται σχεδόν απόλυτα με την τυπογραφία και το σπουδαιότερο μέσο διακίνησης της ήταν, και εξακολουθεί να είναι, το σώμα του βιβλίου. Μπορεί οι συγγραφείς του μοντερνισμού να πειραματίστηκαν με το λόγο, να αποδόμησαν τη γλώσσα, να καινοτόμησαν στη διάταξη του υλικού και στη διάσπαση του νοήματος (χαρακτηριστικά παραδείγματα το «Un coup de des» του Μαλαρμέ και το «Finnegans Wake» του Τζόις), ποτέ όμως δεν ξέφυγαν από τα εξώφυλλα που ορίζουν την υλική υπόσταση του βιβλίου.
Ο περιορισμός αυτός υπήρξε κεφαλαιώδης για το ίδιο το περιεχόμενο της έννοιας «λογοτεχνία», για το ρόλο του «συγγραφέα» και του «αναγνώστη», για το έργο της κριτικής, για τις δυνατότητες της ερμηνείας, για την ίδια τη θεσμική υπόσταση του έργου μέσα στην κοινωνία. Η «κειμενικότητα» του βιβλίου ορίζεται πάντα από τον τόπο της (την τυπωμένη σελίδα) και το χρόνο της (τη γραμμικότητα της ανάγνωσης). Το βιβλίο είναι ένα κλειστό μικρό σύμπαν, ακόμη και όταν δεν τελειώνει οριστικά ή είναι αποσπασματικό.
Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης όλα αυτά έχουν ανατραπεί ή υποστεί σοβαρές μεταλλάξεις, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο κόσμος του βιβλίου έπαψε να υπάρχει. Στην πραγματικότητα οι δύο καταστάσεις συνυπάρχουν και η μία τροφοδοτεί την άλλη. Η συνέχεια όμως είναι βασίμως προβλέψιμη: ακόμη και αν η λογοτεχνία του βιβλίου δεν πάψει ποτέ να πλουτίζει τη ζωή μας, είναι αναγκασμένη να προσαρμοστεί τελικά στην πραγματικότητα των νέων μέσων, πρέπει να μάθει να ζει στο καινούριο περιβάλλον. Αλλος δρόμος δεν υπάρχει. Γύρω της θα περιφέρονται οι μελλοντικές γενιές των «σκηνιτών» του Δικτύου, εξοπλισμένοι με όλα τα εξαρτήματα της ψηφιακής τεχνολογίας, χαμένοι στην επικοινωνία, την εικόνα, την προφορικότητα, την παγκοσμιοποιημένη κουλτούρα, κολλημένοι στις οθόνες τους -και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα μπορέσουν να αναγνωρίσουν το λόγο της, καθώς τα αφτιά και τα μάτια τους θα είναι στραμμένα σε νέες θεότητες.
Τι είναι το Διαδίκτυο; Ενας απέραντος λαβύρινθος, στον οποίο όλοι (αν έχουν την οικονομική δυνατότητα) μπορούν να μπουν και να περιπλανηθούν. Οι διαδρομές είναι άπειρες και οι δυνατότητες απεριόριστες. Μεταβάλλονται οι έννοιες του χρόνου και του χώρου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι καταργείται κάθε περιορισμός. Ενα κείμενο σε ηλεκτρονική μορφή μπορεί να αξιοποιήσει τα πολυμέσα (ανάμειξη λόγου, εικόνας και ήχου), να παραπέμψει τον «αναγνώστη» σε άλλους προορισμούς, να προκαλέσει τις αντιδράσεις του κοινού, να συμπεριλάβει σχόλια, κριτικές και μελέτες που αναφέρονται σε αυτό, να ανακαλύψει τους πιο αναπάντεχους αποδέκτες, να διορθωθεί, να βελτιωθεί, να αλλάξει, να ανατραπεί...
Πρόκειται για ένα άυλο κείμενο που ταξιδεύει χωρίς συγκεκριμένο προορισμό και δίχως οριστική μορφή. Ενα κείμενο που η γραφή του «είναι πάντοτε εν τω γίγνεσθαι, πάντοτε ατελής» (Ντελέζ). Η δομή του βρίσκεται σε διαρκή ρευστότητα και εξαρτάται άμεσα από το επίπεδο της διάδρασης ανάμεσα στον αποστολέα και τον αποδέκτη. Πολλοί συγγραφείς επιτρέπουν την παρέμβαση (με ή δίχως περιορισμούς) του αναγνώστη στο κείμενό τους. Ως εκ τούτου η γραμμικότητα διασπάται, το «κλείσιμο» αναστέλλεται διαρκώς και η «μορφή» δεν ολοκληρώνεται ποτέ.
Ηδη πολλοί συγγραφείς αξιοποιούν τις δυνατότητες που παρέχει το Διαδίκτυο. Αλλοι «στήνουν» ή «ανεβάζουν» ιστοσελίδες με τις οποίες κοινοποιούν πληροφορίες που αφορούν το έργο, τη ζωή και τη δράση τους, επικοινωνούν με τους αναγνώστες τους σε όλο τον κόσμο και, ενίοτε, προσφέρουν σε ψηφιακή μορφή ορισμένα έργα τους. Αλλοι συμμετέχουν σε συλλογικές προσπάθειες προώθησης της λογοτεχνίας, παίρνουν μέρος σε συζητήσεις και δημοσιεύουν σε ηλεκτρονικά περιοδικά. Αλλοι ψαρεύουν υλικό και εύκολα θέματα για να γαρνίρουν, συνήθως, τα μυθιστορήματά τους, έτσι ώστε να φαίνονται μοντέρνα και μέσα στα πράγματα.
Οι συγγραφείς, βέβαια, που εκμεταλλεύονται ουσιαστικά το Διαδίκτυο είναι εκείνοι που γνωρίζουν πολύ καλά το καινούριο μέσο και έχουν αναπτύξει την αντίστοιχη ποιητική και ρητορική. Οι συγγραφείς αυτοί δεν αντιμετωπίζουν το Διαδίκτυο σαν απλό εργαλείο αλλά σαν μια άλλη γλώσσα, με αποτέλεσμα να διαμορφώνουν μια τελείως διαφορετική αισθητική αντίληψη για τη λογοτεχνία και να προτείνουν μια καινότροπη ερμηνεία του πολιτισμού συνολικά. Μόνον αυτές οι περιπτώσεις παρουσιάζουν πραγματικό ενδιαφέρον σε μια συζήτηση για τη σχέση λογοτεχνίας και Διαδικτύου. Τα έργα τους είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή, είναι γραμμένα σύμφωνα με τις πιο υψηλές δυνατότητες του μέσου και προσφέρουν στον αναγνώστη, όχι μια απλή γραμμική αφήγηση, αλλά την ευκαιρία να διαλέξει, να απορρίψει, να επιστρέψει και να ξαναδοκιμάσει τη διαδρομή του στο κείμενο, να αποφασίσει ποια πλοήγηση προτιμά.
Στην Ελλάδα τέτοιοι πειραματισμοί είναι σχεδόν ανύπαρκτοι. Οι συγγραφείς, όταν χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο, το κάνουν είτε για να προωθήσουν το έντυπο έργο τους ή για να επικοινωνήσουν στοιχειωδώς μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Στην πιο επιδερμική εκδοχή της η χρήση του Διαδικτύου συνοψίζεται σε αυτό που είπαμε λίγο πριν: για να πετύχει η συνταγή και το έργο να «πιάσει» την εποχή, είναι απαραίτητο να υπάρχει και λίγο Διαδίκτυο, μαζί με άγριο σεξ, σκοτεινή τρομοκρατία, κάτι απόηχους από εμφύλιο και δικτατορία, και άφθονο κοσμοπολιτισμό. Στην ποίηση τα πράγματα είναι λίγο καλύτερα, ιδιαίτερα στο πεδίο της διακίνησης. Αν σκεφτούμε πόσες ποιητικές συλλογές περνούν σχεδόν απαρατήρητες και αν συνυπολογίσουμε την αναμφισβήτητη αδιαφορία του κοινού για την ποίηση παγκοσμίως, τότε το Διαδίκτυο προσφέρει μια ευκαιρία, δίνει μια διέξοδο: όταν τα ποιήματα αφεθούν να ταξιδέψουν στον κόσμο των υπερμέσων, η τύχη τους είναι άγνωστη, αλλά σίγουρα καλύτερη.
Παρόμοια, αλλά όχι ταυτόσημη είναι και η χρήση του Διαδικτύου από τη φιλολογία, την κριτική και τη θεωρία. Για τον επιστήμονα, όπως έχει επισημάνει πολύ εύστοχα στο βιβλίο του «Radiant Textualities» ο Μακ Γκαν, το μέσο (προφορικό, γραπτό, τυπωμένο, ηλεκτρονικό) είναι ένα ακόμη εργαλείο, για τον ποιητή όμως είναι αυτοσκοπός, έργο της φαντασίας. Σήμερα όποιος ασχολείται με τη μελέτη της λογοτεχνίας έχει στη διάθεσή του όλες τις δυνατότητες που προσφέρει η ψηφιακή τεχνολογία: βάσεις δεδομένων, ψηφιακές βιβλιοθήκες, γλωσσικά και εγκυκλοπαιδικά βοηθήματα, εξαιρετικές ιστοσελίδες που αναφέρονται σε συγγραφείς, πολιτισμούς, λαούς, χώρες και σε ό,τι εν γένει μπορεί να χωρέσει ο νους του ανθρώπου. Χρήσιμα πράγματα που συχνά ενθαρρύνουν την κλοπή, την ευκολογραφία και την ασημαντολογία. Κάθε μέσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε, κουβαλά και τη φύρα του. Αλλά η γραφή, όπως λέει ο Χάινερ Μίλερ, «είναι ρίσκο, περιπέτεια, εμπειρία» και δεν πρέπει να τη φοβίζουν τα εμπόδια.
Οποιο δρόμο και αν ακολουθήσει κανείς, όποια στάση και αν κρατήσει, ένα είναι βέβαιο: η λογοτεχνία του βιβλίου θα αναμετρηθεί τα επόμενα χρόνια με την άυλη γραφή του Διαδικτύου.
Το σαράκι
«...όταν ακούστηκαν όλα αυτά ένα κρυφό και απέθαντο σαράκι ψιθύρισε: έ και λοιπόν; [...] ύστερα από κάποια παύση συνέχισε να μουρμουρίζει επιτιμητικά: και τι θα αλλάξει μετά την επανάσταση των μέσων στον κόσμο της Αλίκης; μήπως θα πάψει η εξουσία να αποφασίζει για το νόημα; [...] δίστασε για λίγο και ψήλωσε κάπως τη φωνή του: και τι θα κάνεις με τη διακήρυξη του Νίτσε ότι ο Θεός πέθανε, και πώς θα βολέψεις το φοβερό στοίχημα του Ντοστογιέφσκι ότι αν δεν υπάρχει Θεός, τότε όλα επιτρέπονται, και πώς θα αντέξεις αυτό που είπε ο Πολ ντε Μαν, αγγίζοντας το τέλος, "μόνο ένα ερώτημα έχει σημασία: υπάρχει Θεός ή δεν υπάρχει;" [...] ακόμη και ο ωραιότερος ψηφιακός κόσμος είναι πεταμένος, όπως λέει ο αινικτής Εφέσιος, "ώσπερ σάρμα εική κεχυμένων" (σαν σωρός σκουπίδια χυμένα στην τύχη)... όλα τα υπόλοιπα είναι σιωπή...»
Πέμπτη 8 Απριλίου 2010
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΤΛΑΝΤΑ CENTENNIA
Ο Ιστορικός Άτλαντας «Centennia» είναι ένας οδηγός στην ιστορία της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής κατά την δεύτερη χιλιετία μ. Χ. Βασισμένος σε μια πλούσια ακολουθία χαρτών, παρουσιάζει, μέσα από 9.000 αλλαγές συνόρων την ιστορική διαδρομή όλων των αυτοκρατοριών, βασιλείων και εθνικών κρατών των προαναφερθέντων περιοχών. Μπορεί να αποτελέσει ένα ενδιαφέρον εργαλείο προς χρήση των μαθητών της Β΄ και Γ’ τάξης Γυμνασίου και όλων των τάξεων του Λυκείου, εφόσον καλύπτει την διδακτέα ύλη των τάξεων αυτών. Προσφέρει αρκετές επιλογές, που βοηθούν τον χρήστη να επεξεργαστεί την πληροφορία με διάφορους τρόπους. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη σε αρκετές γλώσσες και αποτελεί διδακτικό υλικό σε πολλά Αμερικανικά και Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια, ενώ είναι ένας από τους γνωστότερους και εγκυρότερους Ιστορικούς Άτλαντες, όπως μαρτυρείται από την μνημόνευση του σε πολλές βάσεις δεδομένων του Διαδικτύου. Ο Ιστορικός Άτλαντας «Centennia» μπορεί να δημιουργήσει καινούργιες προοπτικές στον τρόπο διδασκαλίας του μαθήματος της Ιστορίας στο ελληνικό σχολείο, να θέσει τις βάσεις ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα στην αφομοίωση της ιστορικής γνώσης και να κεντρίσει τους μαθητές να διερευνήσουν μόνοι τους το πεδίο που καλύπτει η εφαρμογή, εκμεταλλευόμενοι την δυναμική δόμηση της και τον αλληλεπιδραστικό της χαρακτήρα.
Παιδαγωγικό πλαίσιο -Συνοδευτικά εγχειρίδια
Το εναλλακτικό πρόγραμμα διδασκαλίας με τη βοήθεια του CD-ROM έρχεται να προτείνει στον καθηγητή, που διδάσκει ιστορία ένα διαφορετικό τρόπο ανάπτυξης του μαθήματος.
Πιο αναλυτικά το βιβλίο καθηγητή:
Περιέχει συγκεκριμένες οδηγίες και καθοδηγητικούς άξονες για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και καλύτερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Ο ρόλος του καθηγητή, κι από τη φύση του προγράμματος δεν μπορεί να είναι μόνο ρόλος πομπού, αλλά ρόλος καθοδηγητικός. Γι΄ αυτό πρέπει ο ίδιος πρώτα να κατανοήσει το πώς θα εκμεταλλευτεί όσο το δυνατόν καλύτερα το πρόγραμμα, χωρίς να είναι απαραίτητο να εμμείνει μόνο στα προτεινόμενα φύλλα δραστηριότητας. Το βιβλίο λοιπόν, δίνει στον καθηγητή παραδείγματα καθοδηγητικών ερωτήσεων, υποβολής προτάσεων και παροχής συμπληρωματικών πληροφοριών.
Οι γενικοί διδακτικοί στόχοι που τίθενται για τις δραστηριότητες είναι:
Η ενθάρρυνση για αυτενέργεια των μαθητών, προς αναζήτηση ιστορικών πληροφοριών μέσω του λογισμικού.
Η κατανόηση της έννοιας του χρόνου και των αλλαγών που συντελούνται μέσα στο ιστορικό γίγνεσθαι.
Η όξυνση της κρίσης μέσα από τη σύγκριση των ιστορικών περιόδων βάσει των χαρτών, που ανοίγουν στην οθόνη.
Η σύνδεση γεγονότων, προσώπων και χρονολογιών σε σχέση και αναφορά με τους χάρτες.
Η εξακρίβωση της πολυπλοκότητας των ιστορικών εξελίξεων και αλληλεπιδράσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Η κατανόηση της σημαντικότητας της παρουσίας του ελληνισμού στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Σε κάθε φύλλο δραστηριότητας προτάσσονται το παιδαγωγικό πλαίσιο κάθε δραστηριότητας, το σημείο εκείνο του αναλυτικού προγράμματος στο οποίο εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί, σε ποια βαθμίδα και σε ποια τάξη θεωρείται προσφορότερο να διδαχθεί, καθώς και ειδικοί διδακτικοί στόχοι που έχει καθεμιά από τις δραστηριότητες αυτές. Τέλος δίνονται οι απαντήσεις στις δραστηριότητες.
Αντίστοιχα, το βιβλίο του μαθητή, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιείται και ως βιβλιοτετράδιο, είναι πολύ πιο απλό, καθώς μετά από μια εισαγωγή και τις πρακτικές οδηγίες για την καλύτερη αξιοποίηση του προγράμματος, παρουσιάζει με τρόπο κατανοητό στους μαθητές τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες, που τους προκαλεί να εκτελέσουν, μέσα από την οπτικοποίηση των ιστορικών εξελίξεων που συντελέστηκαν στην Ευρώπη από το 1000 μ.Χ. έως σήμερα.
Τα παραπάνω βιβλία (Μαθητή και Καθηγητή) καθώς και το Εγχειρίδιο Χρήσης Λογισμικού, που συνοδεύουν το εξελληνισμένο λογισμικό, είναι επιπλέον διαθέσιμα και σε εκτυπώσιμη μορφή μέσα στο cd του λογισμικού
Παιδαγωγικό πλαίσιο -Συνοδευτικά εγχειρίδια
Το εναλλακτικό πρόγραμμα διδασκαλίας με τη βοήθεια του CD-ROM έρχεται να προτείνει στον καθηγητή, που διδάσκει ιστορία ένα διαφορετικό τρόπο ανάπτυξης του μαθήματος.
Πιο αναλυτικά το βιβλίο καθηγητή:
Περιέχει συγκεκριμένες οδηγίες και καθοδηγητικούς άξονες για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και καλύτερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Ο ρόλος του καθηγητή, κι από τη φύση του προγράμματος δεν μπορεί να είναι μόνο ρόλος πομπού, αλλά ρόλος καθοδηγητικός. Γι΄ αυτό πρέπει ο ίδιος πρώτα να κατανοήσει το πώς θα εκμεταλλευτεί όσο το δυνατόν καλύτερα το πρόγραμμα, χωρίς να είναι απαραίτητο να εμμείνει μόνο στα προτεινόμενα φύλλα δραστηριότητας. Το βιβλίο λοιπόν, δίνει στον καθηγητή παραδείγματα καθοδηγητικών ερωτήσεων, υποβολής προτάσεων και παροχής συμπληρωματικών πληροφοριών.
Οι γενικοί διδακτικοί στόχοι που τίθενται για τις δραστηριότητες είναι:
Η ενθάρρυνση για αυτενέργεια των μαθητών, προς αναζήτηση ιστορικών πληροφοριών μέσω του λογισμικού.
Η κατανόηση της έννοιας του χρόνου και των αλλαγών που συντελούνται μέσα στο ιστορικό γίγνεσθαι.
Η όξυνση της κρίσης μέσα από τη σύγκριση των ιστορικών περιόδων βάσει των χαρτών, που ανοίγουν στην οθόνη.
Η σύνδεση γεγονότων, προσώπων και χρονολογιών σε σχέση και αναφορά με τους χάρτες.
Η εξακρίβωση της πολυπλοκότητας των ιστορικών εξελίξεων και αλληλεπιδράσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Η κατανόηση της σημαντικότητας της παρουσίας του ελληνισμού στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Σε κάθε φύλλο δραστηριότητας προτάσσονται το παιδαγωγικό πλαίσιο κάθε δραστηριότητας, το σημείο εκείνο του αναλυτικού προγράμματος στο οποίο εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί, σε ποια βαθμίδα και σε ποια τάξη θεωρείται προσφορότερο να διδαχθεί, καθώς και ειδικοί διδακτικοί στόχοι που έχει καθεμιά από τις δραστηριότητες αυτές. Τέλος δίνονται οι απαντήσεις στις δραστηριότητες.
Αντίστοιχα, το βιβλίο του μαθητή, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιείται και ως βιβλιοτετράδιο, είναι πολύ πιο απλό, καθώς μετά από μια εισαγωγή και τις πρακτικές οδηγίες για την καλύτερη αξιοποίηση του προγράμματος, παρουσιάζει με τρόπο κατανοητό στους μαθητές τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες, που τους προκαλεί να εκτελέσουν, μέσα από την οπτικοποίηση των ιστορικών εξελίξεων που συντελέστηκαν στην Ευρώπη από το 1000 μ.Χ. έως σήμερα.
Τα παραπάνω βιβλία (Μαθητή και Καθηγητή) καθώς και το Εγχειρίδιο Χρήσης Λογισμικού, που συνοδεύουν το εξελληνισμένο λογισμικό, είναι επιπλέον διαθέσιμα και σε εκτυπώσιμη μορφή μέσα στο cd του λογισμικού
Κυριακή 28 Μαρτίου 2010
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΛΕΞΙΚΑ-ΣΩΜΑΤΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Στο περιβάλλον της Πύλης για την ελληνική γλώσσα περιλαμβάνονται:
• Ηλεκτρονικά λεξικά και σώματα κειμένων
• Θεωρητική έρευνα και μελέτη της ελληνικής γλώσσας
• Νέα ελληνική γλώσσα , διδασκαλία - εκπαίδευση
• Η διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης / ξένης γλώσσας
• Νεοελληνική λογοτεχνία
• Μεσαιωνική ελληνική γλώσσα
• Αρχαία ελληνική γλώσσα και γραμματεία
• Υπηρεσίες ενημέρωσης και υποστήριξης του κοινού (λειτουργεί υπηρεσία συνεχούς ενημέρωσης του κοινού μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για συνέδρια, ημερίδες και επιστημονικές συναντήσεις, δημοσιεύματα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο. ‘Οποιος γράφεται συνδρομητής λαμβάνει αυτόματα, κάθε Παρασκευή, το Ενημερωτικό Δελτίο με το ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο).
Ο Χάρτης Πλοήγησης (τρίτο εικονίδιο πάνω δεξιά), προσφέρει εύκολη πρόσβαση σε όλες τις ενότητες.• Υπηρεσίες ενημέρωσης και υποστήριξης του κοινού (λειτουργεί υπηρεσία συνεχούς ενημέρωσης του κοινού μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για συνέδρια, ημερίδες και επιστημονικές συναντήσεις, δημοσιεύματα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο. ‘Οποιος γράφεται συνδρομητής λαμβάνει αυτόματα, κάθε Παρασκευή, το Ενημερωτικό Δελτίο με το ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο).
Ο Χάρτης Πλοήγησης (τρίτο εικονίδιο πάνω δεξιά), προσφέρει εύκολη πρόσβαση σε όλες τις ενότητες.
Πρόκειται για ένα ενιαίο και ολοκληρωμένο περιβάλον που περιλαμβάνει εργαλεία γλωσσικής τεχνολογίας που συνεργάζονται μεταξύ τους.
Α. Ηλεκτρονικά Λεξικά
Υπάρχουν 4 ηλεκτρονικά λεξικά και ένα λεξικό γλωσσολογικών όρων, για την κατανόηση όρων που χρησιμοποιούνται σήμερα στα σχολικά βιβλία της γλώσσας.
• Λεξικό της κοινής νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη)
• Αντίστροφο λεξικό (Αναστασιάδη-Συμεωνίδη)
• Ελληνο-αγγλικό λεξικό (Γεωργακά)
• Επιτομή λεξικού Κριαρά
Στα λεξικά αυτά υπάρχουν δυνατότητες:
1. Απλής αναζήτησης λήμματος.
2. Αναζήτησης συνόλου λημμάτων ( μπορείτε να πληκτρολογήσετε μέρος του λήμματος, χρησιμοποιώντας τον αστερίσκο * για το υπόλοιπο. Η επιλογή αυτή είναι χρήσιμη, όταν θέλετε να ζητήσετε ομάδες λέξεων που περιέχουν το μόρφημα ή την ακολουθία χαρακτήρων που πληκτρολογείτε. Π.χ. *ισμός (όλες οι λέξεις που λήγουν σε «ισμός»): ανιμισμός, κρατισμός, υλισμός κλπ., κ*ισμός (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από «κ» και λήγουν σε «ισμός»): κλασικισμός, κομμουνισμός, κρατισμός κλπ.
3. Παράλληλης αναζήτησης (αναζήτησης λήμματος σε περισσότερα από ένα λεξικά) και
4. Σύνθετης αναζήτησης , δηλαδή αναζήτησης με το συνδυασμό κριτηρίων. Τα κριτήρια λειτουργούν συζευκτικά: όσα πιο πολλά κριτήρια δώσουμε τόσο λιγότερα λήμματα θα εμφανιστούν, γιατί ζητάμε λήμματα που να ικανοποιούν ΟΛΑ τα κριτήρια που εισάγονται. Παράδειγμα: Μπορείτε να βρείτε λέξεις της ελληνικής, που ανήκουν στο σημασιολογικό πεδίο του αθλητισμού και προέρχονται από την αγγλική και αντίστοιχες λέξεις που προέρχονται από την τουρκική. Μια ανάλογη αναζήτηση στο σημασιολογικό πεδίο της διατροφής θα μας δώσει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα, διευκολύνοντας έτσι την αναζήτηση των αιτίων που οδηγούν στη δυσαναλογία αυτή και τη σύνδεση της γλώσσας με την ιστορία. Τα βασικά κριτήρια στη σύνθετη αναζήτηση είναι: η γραμματική κατηγορία του λήμματος, το κλιτικό παράδειγμα στο οποίο εμπίπτει, η ετυμολογία του, το σημασιολογικό πεδίο όπου ανήκει κ.ά.).
5. Επιλογής και προβολής των λημμάτων. Σας δίνεται η δυνατότητα να επιλέξετε από τα αποτελέσματα κάθε αναζήτησης μόνο τα λήμματα που θέλετε να κρατήσετε και να προβάλετε. Αυτό γίνεται επιλέγοντας το σχήμα του καλαθιού που βρίσκεται αριστερά του κάθε λήμματος που σας ενδιαφέρει. Στη συνέχεια, μπορείτε να προβάλετε το σύνολο από την επιλογή «καλάθι - προβολή».
6. Επιλογής του τρόπου εμφάνισης των λημμάτων. Υπάρχει δυνατότητα επιλογής εναλλακτικών μορφών στην εμφάνιση των λημμάτων (σύντομη, περισσότερο ανεπτυγμένη, περισσότερο ευδιάκριτη). Ο χρήστης έχει πρόσβαση σε αυτές μέσω τριών μικρών κουμπιών στο δεξί πάνω μέρος της σελίδας
• Ηλεκτρονικά λεξικά και σώματα κειμένων
• Θεωρητική έρευνα και μελέτη της ελληνικής γλώσσας
• Νέα ελληνική γλώσσα , διδασκαλία - εκπαίδευση
• Η διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης / ξένης γλώσσας
• Νεοελληνική λογοτεχνία
• Μεσαιωνική ελληνική γλώσσα
• Αρχαία ελληνική γλώσσα και γραμματεία
• Υπηρεσίες ενημέρωσης και υποστήριξης του κοινού (λειτουργεί υπηρεσία συνεχούς ενημέρωσης του κοινού μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για συνέδρια, ημερίδες και επιστημονικές συναντήσεις, δημοσιεύματα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο. ‘Οποιος γράφεται συνδρομητής λαμβάνει αυτόματα, κάθε Παρασκευή, το Ενημερωτικό Δελτίο με το ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο).
Ο Χάρτης Πλοήγησης (τρίτο εικονίδιο πάνω δεξιά), προσφέρει εύκολη πρόσβαση σε όλες τις ενότητες.• Υπηρεσίες ενημέρωσης και υποστήριξης του κοινού (λειτουργεί υπηρεσία συνεχούς ενημέρωσης του κοινού μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για συνέδρια, ημερίδες και επιστημονικές συναντήσεις, δημοσιεύματα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο. ‘Οποιος γράφεται συνδρομητής λαμβάνει αυτόματα, κάθε Παρασκευή, το Ενημερωτικό Δελτίο με το ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο).
Ο Χάρτης Πλοήγησης (τρίτο εικονίδιο πάνω δεξιά), προσφέρει εύκολη πρόσβαση σε όλες τις ενότητες.
Πρόκειται για ένα ενιαίο και ολοκληρωμένο περιβάλον που περιλαμβάνει εργαλεία γλωσσικής τεχνολογίας που συνεργάζονται μεταξύ τους.
Α. Ηλεκτρονικά Λεξικά
Υπάρχουν 4 ηλεκτρονικά λεξικά και ένα λεξικό γλωσσολογικών όρων, για την κατανόηση όρων που χρησιμοποιούνται σήμερα στα σχολικά βιβλία της γλώσσας.
• Λεξικό της κοινής νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη)
• Αντίστροφο λεξικό (Αναστασιάδη-Συμεωνίδη)
• Ελληνο-αγγλικό λεξικό (Γεωργακά)
• Επιτομή λεξικού Κριαρά
Στα λεξικά αυτά υπάρχουν δυνατότητες:
1. Απλής αναζήτησης λήμματος.
2. Αναζήτησης συνόλου λημμάτων ( μπορείτε να πληκτρολογήσετε μέρος του λήμματος, χρησιμοποιώντας τον αστερίσκο * για το υπόλοιπο. Η επιλογή αυτή είναι χρήσιμη, όταν θέλετε να ζητήσετε ομάδες λέξεων που περιέχουν το μόρφημα ή την ακολουθία χαρακτήρων που πληκτρολογείτε. Π.χ. *ισμός (όλες οι λέξεις που λήγουν σε «ισμός»): ανιμισμός, κρατισμός, υλισμός κλπ., κ*ισμός (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από «κ» και λήγουν σε «ισμός»): κλασικισμός, κομμουνισμός, κρατισμός κλπ.
3. Παράλληλης αναζήτησης (αναζήτησης λήμματος σε περισσότερα από ένα λεξικά) και
4. Σύνθετης αναζήτησης , δηλαδή αναζήτησης με το συνδυασμό κριτηρίων. Τα κριτήρια λειτουργούν συζευκτικά: όσα πιο πολλά κριτήρια δώσουμε τόσο λιγότερα λήμματα θα εμφανιστούν, γιατί ζητάμε λήμματα που να ικανοποιούν ΟΛΑ τα κριτήρια που εισάγονται. Παράδειγμα: Μπορείτε να βρείτε λέξεις της ελληνικής, που ανήκουν στο σημασιολογικό πεδίο του αθλητισμού και προέρχονται από την αγγλική και αντίστοιχες λέξεις που προέρχονται από την τουρκική. Μια ανάλογη αναζήτηση στο σημασιολογικό πεδίο της διατροφής θα μας δώσει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα, διευκολύνοντας έτσι την αναζήτηση των αιτίων που οδηγούν στη δυσαναλογία αυτή και τη σύνδεση της γλώσσας με την ιστορία. Τα βασικά κριτήρια στη σύνθετη αναζήτηση είναι: η γραμματική κατηγορία του λήμματος, το κλιτικό παράδειγμα στο οποίο εμπίπτει, η ετυμολογία του, το σημασιολογικό πεδίο όπου ανήκει κ.ά.).
5. Επιλογής και προβολής των λημμάτων. Σας δίνεται η δυνατότητα να επιλέξετε από τα αποτελέσματα κάθε αναζήτησης μόνο τα λήμματα που θέλετε να κρατήσετε και να προβάλετε. Αυτό γίνεται επιλέγοντας το σχήμα του καλαθιού που βρίσκεται αριστερά του κάθε λήμματος που σας ενδιαφέρει. Στη συνέχεια, μπορείτε να προβάλετε το σύνολο από την επιλογή «καλάθι - προβολή».
6. Επιλογής του τρόπου εμφάνισης των λημμάτων. Υπάρχει δυνατότητα επιλογής εναλλακτικών μορφών στην εμφάνιση των λημμάτων (σύντομη, περισσότερο ανεπτυγμένη, περισσότερο ευδιάκριτη). Ο χρήστης έχει πρόσβαση σε αυτές μέσω τριών μικρών κουμπιών στο δεξί πάνω μέρος της σελίδας
Τρίτη 23 Μαρτίου 2010
Δευτέρα 15 Μαρτίου 2010
ΔΟΜΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Τα παρακάτω γράφει ο Δ.Κουτσογιάννης :
Δημ. Κουτσογιάννης - Σενάρια: δομή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων
Η δομή ενός σεναρίου
1. Ταυτότητα
Η ενότητα αυτή και η επόμενη αποβλέπει στο να διευκολύνει τον αναγνώστη να αντιληφθεί πολύ σύντομα αν η συγκεκριμένη πρόταση τον ενδιαφέρει ή όχι, γι’ αυτό το λόγο η περιγραφή εδώ είναι εξαιρετικά συνοπτική έως επιγραμματική. Καλό είναι να αποτυπώνονται εδώ τα κάτωθι:
-Κάποιος τίτλος.
-Δημιουργός – δημιουργοί.
-Αν το σενάριο δοκιμάστηκε στην τάξη ή αποτελεί πρόταση για διδασκαλία.
-Πεδίο, διδακτικό αντικείμενο και διδακτική ενότητα (Αν πρόκειται για διαθεματική προσέγγιση ή για τη διδασκαλία μιας επιμέρους ενότητας).
-Τάξη ή ηλικίες στις οποίες θα μπορούσε να αξιοποιηθεί.
-Χρονική διάρκεια που απαιτείται.
-Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή (π.χ. βαθμός εξοικείωσης με κάποιο λογισμικό, βαθμός εξοικείωσης με τρόπους εργασίας –π.χ. ομαδοσυνεργατική).
2. Σύντομη περιγραφή (περίληψη)
Εδώ αποτυπώνεται πολύ επιγραμματικά (όχι περισσότερο από 4-5 σειρές) το περιεχόμενο και οι στόχοι της πρότασης.
3. Στόχοι – σκεπτικό.
Διατυπώνονται και εδώ (με λιτό τρόπο):
-Τι επιδιώκεται να καλύψει η πρόταση και γιατί προτείνεται.
-Ποιες δεξιότητες επιδιώκεται να καλλιεργηθούν στα παιδιά.
-Ειδικότεροι στόχοι σε σχέση με τις ΤΠΕ και το νέο γραμματισμό.
-Για τη γλώσσα (κυρίως): μορφές γραμματισμού που καλλιεργούνται (κλασικός
γραμματισμός, νέος γραμματισμός, κριτικός γραμματισμός).
4. Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης.
Η ενότητα αυτή θα διαβαστεί από όσους διαπίστωσαν ότι η πρόταση τους ενδιαφέρει. Είναι επομένως το εκτενέστερο μέρος του σεναρίου και εμπεριέχει πολλά από τα στοιχεία που προαναφέρθηκαν. Ενσωματώνονται οπωσδήποτε στην περιγραφή της ροής της διδασκαλίας:
-Αφετηρία, το πρόβλημα –θέμα που θα διερευνηθεί.
-Το θεωρητικό πλαίσιο στο οποίο στηρίζεται η πρόταση.
-Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο.
-Οι τεχνολογίες που θα χρησιμοποιηθούν.
-Η μεθοδολογία της διδασκαλίας (πώς).
-Ενδεικτική κατανομή του χρόνου και πώς γίνεται αυτό κατά την εξέλιξη της διδασκαλίας.
-Ο ρόλος των διδασκόντων.
-Ο ρόλος των μαθητών: έκταση πρωτοβουλιών, περιγραφή σε περίπτωση συνεργασίας.
-Οι τυχόν προαπαιτούμενες γνώσεις.
-Εργαλεία – πηγές που θα χρησιμοποιηθούν.
-Τα αναμενόμενα κείμενα που θα παραχθούν, οι δραστηριότητες που θα αναπτύξουν οι μαθητές.
Δημ. Κουτσογιάννης - Σενάρια: δομή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων
Η δομή ενός σεναρίου
1. Ταυτότητα
Η ενότητα αυτή και η επόμενη αποβλέπει στο να διευκολύνει τον αναγνώστη να αντιληφθεί πολύ σύντομα αν η συγκεκριμένη πρόταση τον ενδιαφέρει ή όχι, γι’ αυτό το λόγο η περιγραφή εδώ είναι εξαιρετικά συνοπτική έως επιγραμματική. Καλό είναι να αποτυπώνονται εδώ τα κάτωθι:
-Κάποιος τίτλος.
-Δημιουργός – δημιουργοί.
-Αν το σενάριο δοκιμάστηκε στην τάξη ή αποτελεί πρόταση για διδασκαλία.
-Πεδίο, διδακτικό αντικείμενο και διδακτική ενότητα (Αν πρόκειται για διαθεματική προσέγγιση ή για τη διδασκαλία μιας επιμέρους ενότητας).
-Τάξη ή ηλικίες στις οποίες θα μπορούσε να αξιοποιηθεί.
-Χρονική διάρκεια που απαιτείται.
-Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή (π.χ. βαθμός εξοικείωσης με κάποιο λογισμικό, βαθμός εξοικείωσης με τρόπους εργασίας –π.χ. ομαδοσυνεργατική).
2. Σύντομη περιγραφή (περίληψη)
Εδώ αποτυπώνεται πολύ επιγραμματικά (όχι περισσότερο από 4-5 σειρές) το περιεχόμενο και οι στόχοι της πρότασης.
3. Στόχοι – σκεπτικό.
Διατυπώνονται και εδώ (με λιτό τρόπο):
-Τι επιδιώκεται να καλύψει η πρόταση και γιατί προτείνεται.
-Ποιες δεξιότητες επιδιώκεται να καλλιεργηθούν στα παιδιά.
-Ειδικότεροι στόχοι σε σχέση με τις ΤΠΕ και το νέο γραμματισμό.
-Για τη γλώσσα (κυρίως): μορφές γραμματισμού που καλλιεργούνται (κλασικός
γραμματισμός, νέος γραμματισμός, κριτικός γραμματισμός).
4. Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης.
Η ενότητα αυτή θα διαβαστεί από όσους διαπίστωσαν ότι η πρόταση τους ενδιαφέρει. Είναι επομένως το εκτενέστερο μέρος του σεναρίου και εμπεριέχει πολλά από τα στοιχεία που προαναφέρθηκαν. Ενσωματώνονται οπωσδήποτε στην περιγραφή της ροής της διδασκαλίας:
-Αφετηρία, το πρόβλημα –θέμα που θα διερευνηθεί.
-Το θεωρητικό πλαίσιο στο οποίο στηρίζεται η πρόταση.
-Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο.
-Οι τεχνολογίες που θα χρησιμοποιηθούν.
-Η μεθοδολογία της διδασκαλίας (πώς).
-Ενδεικτική κατανομή του χρόνου και πώς γίνεται αυτό κατά την εξέλιξη της διδασκαλίας.
-Ο ρόλος των διδασκόντων.
-Ο ρόλος των μαθητών: έκταση πρωτοβουλιών, περιγραφή σε περίπτωση συνεργασίας.
-Οι τυχόν προαπαιτούμενες γνώσεις.
-Εργαλεία – πηγές που θα χρησιμοποιηθούν.
-Τα αναμενόμενα κείμενα που θα παραχθούν, οι δραστηριότητες που θα αναπτύξουν οι μαθητές.
Σάββατο 13 Μαρτίου 2010
Δευτέρα 1 Μαρτίου 2010
Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ
ΟΡΙΣΜΟΣ :Διδακτικό σενάριο είναι η δομημένη, πλήρης και λεπτομερειακή περιγραφή της διαδικασίας που ακολουθείται σε μια διδασκαλία που εστιάζει το ενδιαφέρον της σε συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο , έχει καθορισμένους -ειδικούς και γενικότερους- εκπαιδευτικούς στόχους, εφαρμόζει διδακτικές αρχές και παιδαγωγικές , χρησιμοποιεί πρακτικές ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνεται πιθανόν και η χρήση των ΤΠΕ
Το διδακτικό σενάριο περιλαμβάνει έναν οδηγό οργάνωσης της διδασκαλίας, μέρος που αφορά στους διδάσκοντες φύλλα εργασίας, μέρος που απευθύνεται στους μαθητές Επειδή η σύλληψή του είναι ευρύτερη, συνήθως η διάρκειά του αφορά περισσότερες από μία διδακτικές ώρες.
Ένα καλό σενάριο πρέπει :
Να διαθέτει ταυτότητα
Να χαρακτηρίζεται από σαφή και ευδιάκριτη δομή
Να προσδιορίζει με σαφήνεια τους επιδιωκόμενους μαθησιακούς στόχους
Να συνοδεύεται από αναλυτικά και εύστοχα διατυπωμένα φύλλα εργασίας
Να προσδιορίζει τα μέσα και τη διαδικασία αξιολόγησης των μαθητών, αλλά και της εκπαιδευτικής διαδικασίας που ακολουθείται
Να αξιοποιεί με ισορροπία και οικονομία τα μέσα και τα εργαλεία μάθησης
Να ενισχύει την κατευθυνόμενη ανακάλυψη και την ενεργό συμμετοχή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία
Να προωθεί τις συνεργατικές δραστηριότητες και να επιμένει στο διερευνητικό χαρακτήρα της μάθησης
Να διαθέτει ευελιξία και εναλλακτικές πρακτικές
1. ΜΕΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ :
Α. Ταυτότητα
Β. Συνοπτική παρουσίαση-Ιδέα του σεναρίου
Γ. Πορεία της διδασκαλίας
Δ. Αξιολόγηση
Ε. Βιβλιογραφία
2. ΜΕΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ :
Φύλλα εργασίας
Το διδακτικό σενάριο περιλαμβάνει έναν οδηγό οργάνωσης της διδασκαλίας, μέρος που αφορά στους διδάσκοντες φύλλα εργασίας, μέρος που απευθύνεται στους μαθητές Επειδή η σύλληψή του είναι ευρύτερη, συνήθως η διάρκειά του αφορά περισσότερες από μία διδακτικές ώρες.
Ένα καλό σενάριο πρέπει :
Να διαθέτει ταυτότητα
Να χαρακτηρίζεται από σαφή και ευδιάκριτη δομή
Να προσδιορίζει με σαφήνεια τους επιδιωκόμενους μαθησιακούς στόχους
Να συνοδεύεται από αναλυτικά και εύστοχα διατυπωμένα φύλλα εργασίας
Να προσδιορίζει τα μέσα και τη διαδικασία αξιολόγησης των μαθητών, αλλά και της εκπαιδευτικής διαδικασίας που ακολουθείται
Να αξιοποιεί με ισορροπία και οικονομία τα μέσα και τα εργαλεία μάθησης
Να ενισχύει την κατευθυνόμενη ανακάλυψη και την ενεργό συμμετοχή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία
Να προωθεί τις συνεργατικές δραστηριότητες και να επιμένει στο διερευνητικό χαρακτήρα της μάθησης
Να διαθέτει ευελιξία και εναλλακτικές πρακτικές
1. ΜΕΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ :
Α. Ταυτότητα
Β. Συνοπτική παρουσίαση-Ιδέα του σεναρίου
Γ. Πορεία της διδασκαλίας
Δ. Αξιολόγηση
Ε. Βιβλιογραφία
2. ΜΕΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ :
Φύλλα εργασίας
Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2010
Αξιολόγηση ιστοσελίδων
Κριτήρια αξιολόγησης ιστοσελίδων
Οι ιστοσελίδες δημιουργούνται για να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένους σκοπούς και ανάλογα χαρακτηρίζονται ως αξιόπιστες ή μη και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως σημεία αναφοράς.
Οι παρακάτω ενδεικτικές ερωτήσεις βοηθούν το χρήστη να αξιολογήσει κάθε πηγή.
Στόχος της ιστοσελίδας και επιδιωκόμενο κοινό
Αναφέρεται το επιδιωκόμενο κοινό;
Ο στόχος της είναι να ενημερώσει, να πείσει, να υπερασπιστεί, να διασκεδάσει ή να πουλήσει ένα προϊόν;
Αξιοπιστία του συγγραφέα
Αναφέρεται ο δημιουργός της και ο υπεύθυνος για το περιεχόμενό της ;
Υπάρχουν στοιχεία επικοινωνίας με το συγγραφέα;
Ποια είναι η ιδιότητα και οι δραστηριότητες του συγγραφέα; Ο συγγραφέας είναι ειδικός επί του θέματος;
Ακρίβεια και αξιοπιστία της πληροφορίας στην ιστοσελίδα
Εμφανίζεται η ιστοσελίδα ως εύκολα αναζητήσιμη;
Υπάρχουν αναφορές σε πηγές που υποστηρίζουν τα λεγόμενά της
Έχει η ιστοσελίδα γραμματικά, ορθογραφικά ή τυπογραφικά λάθη;
Αν παραπέμπει σε άλλες ιστοσελίδες, αυτές είναι ποιοτικές;
Καλύπτει πολύπλευρα ή μονοδιάστατα το θέμα;
Περιλαμβάνει κυρίως απόψεις ή γεγονότα;
Διακρίνεται μεροληψία στις πληροφορίες και στις απόψεις που διατυπώνονται;
Υπάρχουν διαφημίσεις στην ιστοσελίδα;
Η ιστοσελίδα είναι εμπορική, κυβερνητική, ακαδημαϊκή, προσωπική, εταιρική; Ποια είναι η κεντρική διεύθυνσή της (.edu, .gov, .org, .com); Επιχορηγείται από κάποιο οργανισμό;
Θα αποτελούσε καλή πηγή πληροφοριών για ερευνητική εργασία;
Ενημερότητα και επικαιρότητα των πληροφοριών της
Πότε δημιουργήθηκε η ιστοσελίδα;
Ανανεώνεται;
Πότε έγινε η τελευταία ανανέωση;
Υπάρχουν μη ενεργοί σύνδεσμοι;
Δομή και πλοήγηση της ιστοσελίδας
Είναι κατανοητή η οργάνωσή της ;
Είναι εύκολη η πλοήγηση στα διάφορα μέρη της ;
Υπάρχει σύνδεσμος για επιστροφή στην αρχική σελίδα;
Προσφέρει κατάλογο περιεχομένων ή ευρετήριο;
Σε γενικές γραμμές ο δημιουργός της ιστοσελίδας και ο σκοπός αυτού φαίνεται από την κατάληξη της διεύθυνσης της ιστοσελίδας. Οι κυριότερες καταλήξεις είναι οι ακόλουθες:
.com εμπορική Σκοπός των δημιουργών είναι η προώθηση και πώληση προϊόντων.
.edu ακαδημαϊκή Σκοπός των δημιουργών είναι η ενημέρωση για θέματα εκπαίδευσης και έρευνας. Συνήθως ανήκει σε εκπαιδευτικά ιδρύματα.
.gov κυβερνητική Σκοπός των δημιουργών είναι η ενημέρωση και προώθηση της κυβερνητικής πληροφόρησης με επίσημα στοιχεία και δεδομένα.
.org εταιρική Σκοπός των δημιουργών είναι η ενημέρωση για έρευνα που σχετίζεται κατά κύριο λόγο με την εταιρεία ή τον οργανισμό.
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ
Πρόκειται για προσωπική ιστοσελίδα;
Από τι τύπο domain προέρχεται η πληροφορία στη σελίδα;
Ποιος έγραψε τη σελίδα;
Είναι ενημερωμένη η σελίδα;
Υπάρχει τεκμηρίωση στις πληροφορίες που δίνονται;
Αν είναι αναπαραγωγή από άλλη πηγή μήπως έχει υποστεί αλλοιώσεις;
Υπάρχουν σύνδεσμοι προς άλλες σελίδες; Λειτουργούν;
Είναι αντιπροσωπευτικοί ή μονόπλευροι οι σύνδεσμοι;
Είναι διαθέσιμες οι πληροφορίες σε άλλες γλώσσες;
Είναι δυνατή η ανάγνωση της σελίδας από άτομα με ειδικές ανάγκες;
Υπάρχουν διαφημίσεις στην ιστοσελίδα;
Υπάρχουν γραμματικά ορθογραφικά ή συντακτικά λάθη στην ιστοσελίδα;
Είναι το περιεχόμενό της σύμφωνο με τα κοινωνικά πρότυπα;
Είναι η ιστοσελίδα αισθητικά αποδεκτή;
Οι ιστοσελίδες δημιουργούνται για να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένους σκοπούς και ανάλογα χαρακτηρίζονται ως αξιόπιστες ή μη και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως σημεία αναφοράς.
Οι παρακάτω ενδεικτικές ερωτήσεις βοηθούν το χρήστη να αξιολογήσει κάθε πηγή.
Στόχος της ιστοσελίδας και επιδιωκόμενο κοινό
Αναφέρεται το επιδιωκόμενο κοινό;
Ο στόχος της είναι να ενημερώσει, να πείσει, να υπερασπιστεί, να διασκεδάσει ή να πουλήσει ένα προϊόν;
Αξιοπιστία του συγγραφέα
Αναφέρεται ο δημιουργός της και ο υπεύθυνος για το περιεχόμενό της ;
Υπάρχουν στοιχεία επικοινωνίας με το συγγραφέα;
Ποια είναι η ιδιότητα και οι δραστηριότητες του συγγραφέα; Ο συγγραφέας είναι ειδικός επί του θέματος;
Ακρίβεια και αξιοπιστία της πληροφορίας στην ιστοσελίδα
Εμφανίζεται η ιστοσελίδα ως εύκολα αναζητήσιμη;
Υπάρχουν αναφορές σε πηγές που υποστηρίζουν τα λεγόμενά της
Έχει η ιστοσελίδα γραμματικά, ορθογραφικά ή τυπογραφικά λάθη;
Αν παραπέμπει σε άλλες ιστοσελίδες, αυτές είναι ποιοτικές;
Καλύπτει πολύπλευρα ή μονοδιάστατα το θέμα;
Περιλαμβάνει κυρίως απόψεις ή γεγονότα;
Διακρίνεται μεροληψία στις πληροφορίες και στις απόψεις που διατυπώνονται;
Υπάρχουν διαφημίσεις στην ιστοσελίδα;
Η ιστοσελίδα είναι εμπορική, κυβερνητική, ακαδημαϊκή, προσωπική, εταιρική; Ποια είναι η κεντρική διεύθυνσή της (.edu, .gov, .org, .com); Επιχορηγείται από κάποιο οργανισμό;
Θα αποτελούσε καλή πηγή πληροφοριών για ερευνητική εργασία;
Ενημερότητα και επικαιρότητα των πληροφοριών της
Πότε δημιουργήθηκε η ιστοσελίδα;
Ανανεώνεται;
Πότε έγινε η τελευταία ανανέωση;
Υπάρχουν μη ενεργοί σύνδεσμοι;
Δομή και πλοήγηση της ιστοσελίδας
Είναι κατανοητή η οργάνωσή της ;
Είναι εύκολη η πλοήγηση στα διάφορα μέρη της ;
Υπάρχει σύνδεσμος για επιστροφή στην αρχική σελίδα;
Προσφέρει κατάλογο περιεχομένων ή ευρετήριο;
Σε γενικές γραμμές ο δημιουργός της ιστοσελίδας και ο σκοπός αυτού φαίνεται από την κατάληξη της διεύθυνσης της ιστοσελίδας. Οι κυριότερες καταλήξεις είναι οι ακόλουθες:
.com εμπορική Σκοπός των δημιουργών είναι η προώθηση και πώληση προϊόντων.
.edu ακαδημαϊκή Σκοπός των δημιουργών είναι η ενημέρωση για θέματα εκπαίδευσης και έρευνας. Συνήθως ανήκει σε εκπαιδευτικά ιδρύματα.
.gov κυβερνητική Σκοπός των δημιουργών είναι η ενημέρωση και προώθηση της κυβερνητικής πληροφόρησης με επίσημα στοιχεία και δεδομένα.
.org εταιρική Σκοπός των δημιουργών είναι η ενημέρωση για έρευνα που σχετίζεται κατά κύριο λόγο με την εταιρεία ή τον οργανισμό.
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ
Πρόκειται για προσωπική ιστοσελίδα;
Από τι τύπο domain προέρχεται η πληροφορία στη σελίδα;
Ποιος έγραψε τη σελίδα;
Είναι ενημερωμένη η σελίδα;
Υπάρχει τεκμηρίωση στις πληροφορίες που δίνονται;
Αν είναι αναπαραγωγή από άλλη πηγή μήπως έχει υποστεί αλλοιώσεις;
Υπάρχουν σύνδεσμοι προς άλλες σελίδες; Λειτουργούν;
Είναι αντιπροσωπευτικοί ή μονόπλευροι οι σύνδεσμοι;
Είναι διαθέσιμες οι πληροφορίες σε άλλες γλώσσες;
Είναι δυνατή η ανάγνωση της σελίδας από άτομα με ειδικές ανάγκες;
Υπάρχουν διαφημίσεις στην ιστοσελίδα;
Υπάρχουν γραμματικά ορθογραφικά ή συντακτικά λάθη στην ιστοσελίδα;
Είναι το περιεχόμενό της σύμφωνο με τα κοινωνικά πρότυπα;
Είναι η ιστοσελίδα αισθητικά αποδεκτή;
Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2010
Κάρλα
Η ανάπτυξη απειλεί και πάλι τη λίμνη
Ο αναγεννημένος υγρότοπος του Θεσσαλικού κάμπου μετατρέπεται σε παράδεισο, αλλά απειλείται ξανά από ανθρώπινες παρεμβάσεις Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2010 -ΤΟ ΒΗΜΑ
Η Φύση ξύπνησε και πάλι στη λίμνη Κάρλα. Ο πλημμύρισμα του ταμιευτήρα που ξεκίνησε το 2009 επανέφερε την άγρια ζωή στην περιοχή, αλλά και τη ζωντάνια στους κατοίκους των παραλίμνιων χωριών που είχαν μαραζώσει. Πλέον ελπίζουν σε μια ήπια ανάπτυξη, η οποία δεν θα διαταράσσει το περιβάλλον που διαμορφώνεται. Σπάνια είδη πτηνών φαίνεται ότι θυμήθηκαν τον πανάρχαιο προορισμό τους και συγκεντρώνονται κατά χιλιάδες στα νερά της Βοϊβηίδας- όπως ονομαζόταν η λίμνη στην αρχαιότητα. Τα έργα Τα έργα για την αποκατάσταση της Κάρλας ξεκίνησαν το 1999, οπότε ολοκληρώθηκαν οι μελέτες και βρέθηκαν- από ευρωπαϊκές πιστώσεις- οι πόροι για την υλοποίηση του έργου. Πόροι για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και όχι τη δημιουργία έργων αντιπλημμυρικής προστασίας ή ταμιευτήρων άρδευσης. «Το έργομε τη γνωστή ελληνική αμετροέπεια βαφτίστηκε “το μεγαλύτερο έργο αποκατάστασης υγροτόπου στην Ευρώπη”, με κόστος που φτάνει τα 246 εκατομμύρια ευρώ. Μόνο που το έργο, παρά τα όσα ενδιαφέροντα αναφέρονται στην τεκμηρίωση της σκοπιμότητάς του στα σχετικά τεχνικά δελτία, κάθε άλλο παρά ως τέτοιο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε» λέει ο επιστημονικός διευθυντής της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας κ. Τ. Δημαλέξης . Οπως επισημαίνει, φτιάχτηκε ένας ταμιευτήρας χρήσιμος για την αντιπλημμυρική προστασία και την άρδευση της ευρύτερης περιοχής, με ελάχιστες όμως προβλέψεις σχετικά με τη διατήρηση και ενίσχυση των υγροτοπικών λειτουργιών και κυρίως για τη στήριξη της βιοποικιλότητας. «Για μία ακόμη φορά λοιπόν “κοροϊδέψαμε” την κοινοτική γραφειοκρατία υποσχόμενοι έναν οικολογικό παράδεισο, για να πάρουμε τα χρήματα και να κάνουμε ένα ακόμη αναπτυξιακό έργο. Ωστόσο να που η φύση ξύπνησε, δήλωσε παρούσα και κατάφερε να μας δείξει ότι παρά τους λανθασμένους σχεδιασμούς, η μνήμη της Κάρλας είναι εδώ και απεγνωσμένα παλεύει για να ξαναφέρει πουλιά και υγροτοπικά οικοσυστήματα στον χώρο, που δικαιωματικά τους ανήκει» τονίζει ο κ. Δημαλέξης. Οι κίνδυνοι Αραγε μια νέα Κερκίνη γεννάται από τις στάχτες της Κάρλας σε πείσμα των σχεδίων για ανάπτυξη; Ισως ναι, πιθανότατα όμως όχι. Και αυτό γιατί αν συνεχιστεί το πλημμύρισμα του ταμιευτήρα με το σχέδιο που αρχικά είχε προβλεφθεί και δεν εκπονηθεί άμεσα Σχέδιο Διαχείρισης Λειτουργίας και Αποκατάστασης της υγροτοπικής περιοχής, τότε σύντομα- όταν η στάθμη του νερού ανέβει ακόμη 2-3 μέτρα - ο οικολογικός παράδεισος θα καταστραφεί για δεύτερη φορά. «Στην περίπτωση που η στάθμη του νερού ανέβει σε υψηλά επίπεδα, δεν θα μπορεί να φιλοξενεί είδη πανίδας και χλωρίδας» αναφέρει η συντονίστρια δράσεων διατήρησης της Ορνιθολογικής Εταιρείας κυρία Ρούλα Τρίγκου. Οπως εξηγεί, ένας βαθύς ταμιευτήρας δεν έχει σχεδόν καμία αξία για τη φύση, ιδίως αν συνοδευτεί με πρόσθετα έργα που σχετίζονται με την «ανάπτυξη» του παράπλευρου εναπομείναντος εποχικού υγροτόπου, μέσω της δημιουργίας κωπηλατοδρομίου για τους Μεσογειακούς Αγώνες του 2013. Μια παρέμβαση η οποία, αν γίνει, θα καταστρέψει χιλιάδες στρέμματα πολύτιμου φυσικού βιοτόπου. Ηιστορία Η λίμνη Κάρλα υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους υγρότοπους της Ευρώπης, με έκταση αυξομειούμενη ανάλογα με τις βροχοπτώσεις και τις πλημμύρες του Πηνειού, από 45.000 ως και 185.000 στρέμματα. Αυτά ως τις αρχές της δεκαετίας του 1960, όταν ολοκληρώθηκαν τα έργα αποξήρανσής της. Τα τελευταία χρόνια πριν από την αποστράγγιση είχαν καταμετρηθεί εκεί περισσότερα από 430.000 υδρόβια πουλιά- ήταν ο δεύτερος υγρότοπος μετά το Δέλτα του Δούναβη-, ο μεγαλύτερος αριθμός πουλιών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Στον υγρότοπο ζούσαν τουλάχιστον 1.000 οικογένειες άμεσα εξαρτώμενες από το ψάρεμα, το κυνήγι και την καλαμοπλεκτική, η ζωή των οποίων έχει αποτυπωθεί στις φωτογραφίες του Τάκη Τλούπα. Μάλιστα το τοπίο της περιοχής έχει αποτελέσει το σκηνικό ελληνικών ταινιών που ζωντάνεψαν την εποχή των τσιφλικάδων της Θεσσαλίας και αποτέλεσαν την ελληνική εκδοχή των «σπαγγέτι γουέστερν». Η αποξήρανσή της σήμανε κυριολεκτικά το τέλος μιας εποχής για τη Θεσσαλία. Η εντατικοποίηση της γεωργίας οδήγησε σε αύξηση των αναγκών για αρδευτικό νερό. Ετσι αυξήθηκαν οι γεωτρήσεις στην ευρύτερη περιοχή, οι οποίες με τη σειρά τους επηρέασαν άμεσα τον υπόγειο υδροφορέα που υποβιβάστηκε και έγινε ευάλωτος στην υφαλμύρωση. Οι αλλαγές αυτές είχαν κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις, με συνέπεια να υπάρξει αίτημα από την τοπική κοινωνία για μερική επαναδημιουργία του υγρότοπου
Ο αναγεννημένος υγρότοπος του Θεσσαλικού κάμπου μετατρέπεται σε παράδεισο, αλλά απειλείται ξανά από ανθρώπινες παρεμβάσεις Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2010 -ΤΟ ΒΗΜΑ
Η Φύση ξύπνησε και πάλι στη λίμνη Κάρλα. Ο πλημμύρισμα του ταμιευτήρα που ξεκίνησε το 2009 επανέφερε την άγρια ζωή στην περιοχή, αλλά και τη ζωντάνια στους κατοίκους των παραλίμνιων χωριών που είχαν μαραζώσει. Πλέον ελπίζουν σε μια ήπια ανάπτυξη, η οποία δεν θα διαταράσσει το περιβάλλον που διαμορφώνεται. Σπάνια είδη πτηνών φαίνεται ότι θυμήθηκαν τον πανάρχαιο προορισμό τους και συγκεντρώνονται κατά χιλιάδες στα νερά της Βοϊβηίδας- όπως ονομαζόταν η λίμνη στην αρχαιότητα. Τα έργα Τα έργα για την αποκατάσταση της Κάρλας ξεκίνησαν το 1999, οπότε ολοκληρώθηκαν οι μελέτες και βρέθηκαν- από ευρωπαϊκές πιστώσεις- οι πόροι για την υλοποίηση του έργου. Πόροι για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και όχι τη δημιουργία έργων αντιπλημμυρικής προστασίας ή ταμιευτήρων άρδευσης. «Το έργομε τη γνωστή ελληνική αμετροέπεια βαφτίστηκε “το μεγαλύτερο έργο αποκατάστασης υγροτόπου στην Ευρώπη”, με κόστος που φτάνει τα 246 εκατομμύρια ευρώ. Μόνο που το έργο, παρά τα όσα ενδιαφέροντα αναφέρονται στην τεκμηρίωση της σκοπιμότητάς του στα σχετικά τεχνικά δελτία, κάθε άλλο παρά ως τέτοιο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε» λέει ο επιστημονικός διευθυντής της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας κ. Τ. Δημαλέξης . Οπως επισημαίνει, φτιάχτηκε ένας ταμιευτήρας χρήσιμος για την αντιπλημμυρική προστασία και την άρδευση της ευρύτερης περιοχής, με ελάχιστες όμως προβλέψεις σχετικά με τη διατήρηση και ενίσχυση των υγροτοπικών λειτουργιών και κυρίως για τη στήριξη της βιοποικιλότητας. «Για μία ακόμη φορά λοιπόν “κοροϊδέψαμε” την κοινοτική γραφειοκρατία υποσχόμενοι έναν οικολογικό παράδεισο, για να πάρουμε τα χρήματα και να κάνουμε ένα ακόμη αναπτυξιακό έργο. Ωστόσο να που η φύση ξύπνησε, δήλωσε παρούσα και κατάφερε να μας δείξει ότι παρά τους λανθασμένους σχεδιασμούς, η μνήμη της Κάρλας είναι εδώ και απεγνωσμένα παλεύει για να ξαναφέρει πουλιά και υγροτοπικά οικοσυστήματα στον χώρο, που δικαιωματικά τους ανήκει» τονίζει ο κ. Δημαλέξης. Οι κίνδυνοι Αραγε μια νέα Κερκίνη γεννάται από τις στάχτες της Κάρλας σε πείσμα των σχεδίων για ανάπτυξη; Ισως ναι, πιθανότατα όμως όχι. Και αυτό γιατί αν συνεχιστεί το πλημμύρισμα του ταμιευτήρα με το σχέδιο που αρχικά είχε προβλεφθεί και δεν εκπονηθεί άμεσα Σχέδιο Διαχείρισης Λειτουργίας και Αποκατάστασης της υγροτοπικής περιοχής, τότε σύντομα- όταν η στάθμη του νερού ανέβει ακόμη 2-3 μέτρα - ο οικολογικός παράδεισος θα καταστραφεί για δεύτερη φορά. «Στην περίπτωση που η στάθμη του νερού ανέβει σε υψηλά επίπεδα, δεν θα μπορεί να φιλοξενεί είδη πανίδας και χλωρίδας» αναφέρει η συντονίστρια δράσεων διατήρησης της Ορνιθολογικής Εταιρείας κυρία Ρούλα Τρίγκου. Οπως εξηγεί, ένας βαθύς ταμιευτήρας δεν έχει σχεδόν καμία αξία για τη φύση, ιδίως αν συνοδευτεί με πρόσθετα έργα που σχετίζονται με την «ανάπτυξη» του παράπλευρου εναπομείναντος εποχικού υγροτόπου, μέσω της δημιουργίας κωπηλατοδρομίου για τους Μεσογειακούς Αγώνες του 2013. Μια παρέμβαση η οποία, αν γίνει, θα καταστρέψει χιλιάδες στρέμματα πολύτιμου φυσικού βιοτόπου. Ηιστορία Η λίμνη Κάρλα υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους υγρότοπους της Ευρώπης, με έκταση αυξομειούμενη ανάλογα με τις βροχοπτώσεις και τις πλημμύρες του Πηνειού, από 45.000 ως και 185.000 στρέμματα. Αυτά ως τις αρχές της δεκαετίας του 1960, όταν ολοκληρώθηκαν τα έργα αποξήρανσής της. Τα τελευταία χρόνια πριν από την αποστράγγιση είχαν καταμετρηθεί εκεί περισσότερα από 430.000 υδρόβια πουλιά- ήταν ο δεύτερος υγρότοπος μετά το Δέλτα του Δούναβη-, ο μεγαλύτερος αριθμός πουλιών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Στον υγρότοπο ζούσαν τουλάχιστον 1.000 οικογένειες άμεσα εξαρτώμενες από το ψάρεμα, το κυνήγι και την καλαμοπλεκτική, η ζωή των οποίων έχει αποτυπωθεί στις φωτογραφίες του Τάκη Τλούπα. Μάλιστα το τοπίο της περιοχής έχει αποτελέσει το σκηνικό ελληνικών ταινιών που ζωντάνεψαν την εποχή των τσιφλικάδων της Θεσσαλίας και αποτέλεσαν την ελληνική εκδοχή των «σπαγγέτι γουέστερν». Η αποξήρανσή της σήμανε κυριολεκτικά το τέλος μιας εποχής για τη Θεσσαλία. Η εντατικοποίηση της γεωργίας οδήγησε σε αύξηση των αναγκών για αρδευτικό νερό. Ετσι αυξήθηκαν οι γεωτρήσεις στην ευρύτερη περιοχή, οι οποίες με τη σειρά τους επηρέασαν άμεσα τον υπόγειο υδροφορέα που υποβιβάστηκε και έγινε ευάλωτος στην υφαλμύρωση. Οι αλλαγές αυτές είχαν κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις, με συνέπεια να υπάρξει αίτημα από την τοπική κοινωνία για μερική επαναδημιουργία του υγρότοπου
O έρωτας στα χρόνια του Facebook
Αν και πέρασε και αυτή η μέρα
Ο Αγιος Βαλεντίνος έχει την τιμητική του σήμερα, όπως όμως όλα δείχνουν ο φτερωτός θεός δεν συχνάζει πια «εκεί έξω»- έχει μετακομίσει στο Διαδίκτυο Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2010
Υπάρχει έρωτας με την πρώτη ματιά; Ποιος θα κάνει το πρώτο βήμα; Πώς αντιμετωπίζουμε την απόρριψη; Πού είναι το καλύτερο στέκι για να γνωρίσεις ενδιαφέροντες ανθρώπους; Με τις ερωτικές σχέσεις να κινδυνεύουν να γίνουν είδος πολυτελείας και όχι πρώτης ανάγκης, το Διαδίκτυο μοιάζει να έχει τη λύση για όλα τα παραπάνω φλέγοντα ερωτήματα και για ακόμη περισσότερα. Πολλές είναι οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις στις οποίες κάθε μοναχική ψυχή μπορεί να καταφύγει προκειμένου να βρει το άλλο της μισό. Αλλά η μητέρα όλων είναι το Facebook. «Το πιο επικίνδυνο ναρκωτικό του 21ου αιώνα» όπως το αποκάλεσε σε ανύποπτο χρόνο ο μέγας σημειολόγος Ουμπέρτο Εκο, βλέποντας τους χρήστες να πληθαίνουν και να καταφεύγουν σε αυτό για τέσσερις βασικούς λόγους: φιλία (friendship), ερωτικά ραντεβού (dating), μία ερωτική σχέση (a relationship) και δικτύωση (networking). Αυτές οι εναλλακτικές σού ανοίγονται στην ερώτηση «τι ψάχνεις» που σου υποβάλλει το facebook λίγο προτού ανοίξει διάπλατα τις πύλες του και σε καλωσορίσει. Μπορείς να επιλέξεις ένα ή κανένα από τα τέσσερα ή και τα τέσσερα μαζί. Και όσο περιπλανιέσαι μέσα σε αυτό ξεκλειδώνοντας κωδικούς, κάνοντας «φίλους», βρίσκοντας ή χάνοντας τον έρωτα της ζωής σου, έχεις όλο και περισσότερο την αίσθηση ότι μια ολόκληρη βιομηχανία έχει δημιουργηθεί για να σε αποκαταστήσει. Από την εποχή που η Γεωργία Βασιλειάδου έριχνε κανάτες από το μπαλκόνι για να παντρέψει τις ανιψιές της ως τα γραφεία συνοικεσίων στα οποία απευθυνόσουν απηυδισμένος από τις ατυχείς γνωριμίες, τώρα πλέον παίρνεις την κατάσταση στα χέρια σου και γίνεσαι εσύ προξενήτρα του εαυτού σου. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζεις...
ΠΗΓΗ -ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Ο Αγιος Βαλεντίνος έχει την τιμητική του σήμερα, όπως όμως όλα δείχνουν ο φτερωτός θεός δεν συχνάζει πια «εκεί έξω»- έχει μετακομίσει στο Διαδίκτυο Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2010
Υπάρχει έρωτας με την πρώτη ματιά; Ποιος θα κάνει το πρώτο βήμα; Πώς αντιμετωπίζουμε την απόρριψη; Πού είναι το καλύτερο στέκι για να γνωρίσεις ενδιαφέροντες ανθρώπους; Με τις ερωτικές σχέσεις να κινδυνεύουν να γίνουν είδος πολυτελείας και όχι πρώτης ανάγκης, το Διαδίκτυο μοιάζει να έχει τη λύση για όλα τα παραπάνω φλέγοντα ερωτήματα και για ακόμη περισσότερα. Πολλές είναι οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις στις οποίες κάθε μοναχική ψυχή μπορεί να καταφύγει προκειμένου να βρει το άλλο της μισό. Αλλά η μητέρα όλων είναι το Facebook. «Το πιο επικίνδυνο ναρκωτικό του 21ου αιώνα» όπως το αποκάλεσε σε ανύποπτο χρόνο ο μέγας σημειολόγος Ουμπέρτο Εκο, βλέποντας τους χρήστες να πληθαίνουν και να καταφεύγουν σε αυτό για τέσσερις βασικούς λόγους: φιλία (friendship), ερωτικά ραντεβού (dating), μία ερωτική σχέση (a relationship) και δικτύωση (networking). Αυτές οι εναλλακτικές σού ανοίγονται στην ερώτηση «τι ψάχνεις» που σου υποβάλλει το facebook λίγο προτού ανοίξει διάπλατα τις πύλες του και σε καλωσορίσει. Μπορείς να επιλέξεις ένα ή κανένα από τα τέσσερα ή και τα τέσσερα μαζί. Και όσο περιπλανιέσαι μέσα σε αυτό ξεκλειδώνοντας κωδικούς, κάνοντας «φίλους», βρίσκοντας ή χάνοντας τον έρωτα της ζωής σου, έχεις όλο και περισσότερο την αίσθηση ότι μια ολόκληρη βιομηχανία έχει δημιουργηθεί για να σε αποκαταστήσει. Από την εποχή που η Γεωργία Βασιλειάδου έριχνε κανάτες από το μπαλκόνι για να παντρέψει τις ανιψιές της ως τα γραφεία συνοικεσίων στα οποία απευθυνόσουν απηυδισμένος από τις ατυχείς γνωριμίες, τώρα πλέον παίρνεις την κατάσταση στα χέρια σου και γίνεσαι εσύ προξενήτρα του εαυτού σου. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζεις...
ΠΗΓΗ -ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ-ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Νέα έρευνα για τη σχέση Διαδικτύου - κατάθλιψης
Οι άνθρωποι που περνάνε πολύ χρόνο στο Διαδίκτυο, είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν σημάδια κατάθλιψης, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα, η οποία όμως συναντά αντιδράσεις, μεταξύ άλλων επειδή δεν είναι ξεκάθαρο αν το Ίντερνετ προκαλεί κατάθλιψη ή αν αντίστροφα οι καταθλιπτικοί άνθρωποι έλκονται από αυτό.
Η έρευνα, που μελέτησε περίπου 1.300 άτομα ηλικίας 16 - 51 ετών, από τους οποίους το 1,2% χαρακτηρίστηκαν «εθισμένοι» στο Ίντερνετ, έγινε από ψυχολόγους του πανεπιστημίου του Λιντς υπό την Κατριόνα Μόρισον και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Psychopathology, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters και το BBC.
Οι ερευνητές, όπως ανέφεραν, βρήκαν «εντυπωσιακά» στοιχεία ότι ορισμένοι φανατικοί χρήστες του Διαδικτύου αναπτύσσουν καταναγκαστική εξάρτηση από αυτό και αντικαθιστούν τις κοινωνικές συνήθειες της πραγματικής ζωής τους με τις online επαφές, τις συνομιλίες σε chat-rooms και κοινωνικά sites όπως το Facebook.
Η τάση αυτή πιθανώς συνδέεται με τον εθισμό και την κατάθλιψη. «Αυτό το είδος εθιστικού 'σερφαρίσματος' μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη διανοητική υγεία», σύμφωνα με την έρευνα.
Οι «κολλημένοι» με το Ίντερνετ περνάνε πολλή ώρα σε ιστοσελίδες πορνό ή online τυχερών παιγνιδιών, σε online κοινότητες, καθώς και σε κοινωνικά δίκτυα. Όλοι βρέθηκαν να έχουν περισσότερα συμπτώματα μέτριας έως σοβαρής κατάθλιψης, αν και οι ερευνητές παραδέχτηκαν ότι δεν μπορούν να είναι απόλυτα βέβαιοι τι τελικά προηγείται: η κατάθλιψη ή ο εθισμός στο Διαδίκτυο. Όπως είπαν πάντως, είναι σίγουρο ότι για ορισμένους ανθρώπους, η υπερβολική χρήση του Ίντερνετ μπορεί να αποτελεί προειδοποιητικό σημάδι για τάση κατάθλιψης, διευκρίνισαν όμως ότι οι περισσότεροι κοινοί χρήστες του Ίντερνετ δεν αντιμετωπίζουν ψυχικά προβλήματα.
«Το Διαδίκτυο παίζει σήμερα τεράστιο ρόλο στη σύγχρονη ζωή, όμως τα οφέλη του συνοδεύονται από μια πιο σκοτεινή πλευρά. Ενώ πολλοί από μας το χρησιμοποιούμε για να πληρώσουμε τους λογαριασμούς μας, να ψωνίσουμε και να στείλουμε ηλεκτρονική αλληλογραφία, υπάρχει ένα μικρό ποσοστό του πληθυσμού που δυσκολεύονται να ελέγξουν τον χρόνο που περνάνε στο Ίντερνετ, σε σημείο που αυτό διαταράσσει της καθημερινές δραστηριότητές τους», δήλωσε η υπεύθυνη της έρευνας Κατριόνα Μόρισον.
Όμως άλλοι επιστήμονες, όπως ο δρ Β.Μπελ, του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής του Βασιλικού Κολλεγίου του Λονδίνου, δήλωσε ότι ο εθισμός στο Διαδίκτυο δεν είναι κάτι που μπορεί να διαγνωστεί αξιόπιστα, ενώ επεσήμανε ότι, σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες, όσοι είναι ήδη αγχωτικοί και καταθλιπτικοί, είναι πιο πιθανό να «το ρίξουν» στο Ίντερνετ και όχι το αντίστροφο (δηλαδή το πολύ Ίντερνετ να τους δημιουργήσει ψυχικά προβλήματα).
Άλλοι επεσήμαναν ότι το Ίντερνετ μπορεί να έχει θετική επίδραση στον ψυχισμό του ατόμου, στο βαθμό που τον βγάζει από την απομόνωση, ενθαρρύνοντας τις φιλίες και τις κοινωνικές σχέσεις (έστω και τις online!).
www.kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ
WEBQUEST-Τι ΄ναι τούτο πάλι;
Στα εκπαιδευτικά σεμινάρια που όλοι παρακολουθούμε στα πλαίσια της επιμόρφωσής μας, ακούμε συχνά να γίνεται λόγος για κριτική σκέψη, συμμετοχική-συνεργατική μάθηση (cooperative learning) , σύνδεση της επιστημονικής γνώσης με αυθεντικές καταστάσεις (authentic assessment), και ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία, (technology integration). Επίσης η Γνωστική στροφή με κυρίαρχο ερευνητικό παράδειγμα το μοντέλο επεξεργασίας πληροφοριών (Κολιάδης Ε., 2002) έρχεται να αντικαταστήσει τις τελευταίες δεκαετίες το συμπεριφοριστικό πρότυπο μάθησης με κυρίαρχο μοντέλο τη συντελεστική μάθηση του Σκίννερ. Όσο για την εποικοδομητική (constructivism) άποψη, σίγουρα την έχουν γνωρίσει ενθουσιώδεις δάσκαλοι που δοκιμάζουν νέες μεθόδους διδασκαλίας και ενδιαφέρονται, πώς να βοηθήσουν τους μαθητές τους να προσεγγίσουν την γνώση μέσα από πραγματικές καταστάσεις. Επειδή συχνά συμβαίνει , από τη μια μας ενθουσιάζουν όλα αυτά αλλά από την άλλη το αναλυτικό πρόγραμμα με τις δικές του λογικές απαιτήσεις. να μας περιορίζει με αυστηρό τρόπο στην καθορισμένη διδακτέα ύλη , το ερώτημα που συχνά προκύπτει είναι , πώς να ενσωματώσουμε αυτές τις ενδιαφέρουσες στρατηγικές στη διδασκαλία μας. Ένα WebQuest αποτελεί µία δραστηριότητα κατευθυνόµενης διερεύνησης (Ματσαγγούρας, 2001; Βοσνιάδου, 2001,) κατά την οποία οι µαθητές αναλαµβάνουν να λύσουν ένα πρόβληµα και αξιοποιούν το ∆ιαδίκτυο ως βασική πηγή πληροφορίας αλλά συχνά όχι μοναδική. (Παπανικολάου - Γρηγοριάδου , 2005)
H έννοια του WebQuest επινοήθηκε το 1995 από τον Bernie Dodge στο Πανεπιστήμιο του San Diego σε συνεργασία με τον Tom March (webquest ). Όπως αναφέρει ο ίδιος ο Bernie Dodge, μια WebQuest είναι «μια δραστηριότητα προσανατολισμένη στην αναζήτηση κατά την οποία οι περισσότερες ή όλες οι πληροφορίες που χρησιμοποιούνται από τους χρήστες αντλούνται από τον Ιστό. Οι WebQuests είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να αξιοποιούν κατάλληλα το χρόνο των χρηστών, οι οποίοι θα επικεντρώνονται στη χρησιμοποίηση των πληροφοριών παρά στην αναζήτησή τους, και για να υποστηρίζουν τη σκέψη στα επίπεδα της ανάλυσης, της σύνθεσης και της αξιολόγησης».
Οι δομικοί λίθοι μιας Webquest-αναζήτησης
Μια Webquest αποτελείται από 5 ή 6 δομικούς λίθους (βήματα):
Η εισαγωγή πρέπει να περιλαμβάνει περιγραφή της λειτουργίας της Webquest για το θέμα που εξετάζεται στην τάξη. Οι μαθητές αποτελούν το ακροατήριο της εισαγωγής. Θα πρέπει λοιπόν να τους δίνει μια σύντομη εικόνα για το τι πρόκειται να επακολουθήσει και να τους ενθαρρύνει να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα.
Η περιγραφή των εργασιών που δηλώνει το συνολικό στόχο της Webquest μπορεί να βοηθήσει στην παρουσίαση του γενικού θέματος της Webquest όπως επίσης και στο αναμενόμενο τελικό αποτέλεσμα. Η λειτουργία μιας Webquest πρέπει να είναι η αναζήτηση πληροφορίας και η μετατροπή αυτής της πληροφορίας σε γνώση (μεταβαίνοντας από την πληροφορία στην ανάλυση και από κει στην ερμηνεία του υπό συζήτηση θέματος). Η περιγραφή των εργασιών πρέπει να δίνει μια συνολική εικόνα της Webquest και όχι να αναλύει τα συγκεκριμένα στάδια που εμπεριέχονται στη διαδικασία. Αυτό γίνεται στο επόμενο βήμα.
Η περιγραφή της διαδικασίας περιλαμβάνει τις διαφορετικές εργασίες και ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, όπως επίσης και τους πόρους που θα χρησιμοποιηθούν. Μια καλή ιδέα θα ήταν να δημιουργήσετε ένα φύλλο εργασίας για να διευκολύνετε τη δουλειά των μαθητών σας. Μπορείτε να επιλέξετε αν όλοι οι μαθητές θα λύσουν τα ίδια προβλήματα ή αν θα δουλέψουν σε ομάδες με διαφορετικές εργασίες η καθεμιά, όπου θα εργαστούν ως «ειδικοί» στον τομέα τους και θα μεταδώσουν τη γνώση τους στους υπόλοιπους στην τάξη ώστε να χρησιμοποιηθεί από όλους στην τελική συζήτηση του θέματος.
Η αξιολόγηση λειτουργεί σαν οδηγός ώστε να καταλάβουν οι μαθητές την αξιολόγηση των επιδόσεών τους από τους εκπαιδευτικούς.
Το συμπέρασμα μπορεί να επιτρέψει την περαιτέρω χρησιμοποίηση της Webquest στις εργασίες που ακολουθούν.
Η Σελίδα του Εκπαιδευτικού δίνει πληροφορίες από εκπαιδευτικό σε εκπαιδευτικό. Σ’ αυτό το στάδιο ο δημιουργός της Webquest μπορεί να μιλήσει για τη φιλοσοφία πίσω από τη Webquest, το επίπεδο στο οποίο στοχεύει, τις επιλογές που έγιναν αναφορικά με το είδος των εργασιών και ερωτήσεων κ.λ.π. Επιπλέον, η Σελίδα του Εκπαιδευτικού (που αποσκοπεί στη διανομή της πληροφορίας και γνώσης μεταξύ των εκπαιδευτικών) μπορεί να προσφέρει πληροφορίες για το χρόνο που ξοδεύτηκε ή την πρόοδο που επιτεύχθηκε, για να διευκολύνει τη χρήση της Webquest από άλλους. Η Σελίδα του Εκπαιδευτικού έχει νόημα μόνο αν η Webquest επιτρέπει την πρόσβαση σε άλλους για χρήση, για παράδειγμα μέσω του ιστότοπου του σχολείου.
Πρώτα βήματα: Δημιουργήστε μια δομημένη άσκηση για να βοηθήσετε τους μαθητές σας να ανακαλύψουν πως να χρησιμοποιήσουν το Διαδίκτυο για ατομική έρευνα. Αποφασίστε πόση ελευθερία θα επιτρέψετε να έχουν κατά την αναζήτηση και εφαρμόστε ό,τι χρειάζεται για τη διαδικασία που επιλέξατε.
Δοκιμάστε να αφήσετε τους μαθητές να χρησιμοποιήσουν κάποιο από το υλικό που βρίσκουν στο Διαδίκτυο, βλέποντας αν μπορούν να αντιγράψουν και να επικολλήσουν κείμενο ή εικόνες στα δικά τους ηλεκτρονικά κείμενα.
Περισσότερες ιδέες: Αφιερώστε κάποιο χρόνο από τη διδασκαλία σας στην αναζήτηση στο Διαδίκτυο, ίσως ως μέρος μιας άλλης εργασίας. Προσπαθήστε να οργανώσετε μια συλλογική εργασία με θέματα διαιρεμένα σε κατηγορίες για διαφορετικές ομάδες μαθητών
Οι δομικοί λίθοι μιας Webquest-αναζήτησης
Μια Webquest αποτελείται από 5 ή 6 δομικούς λίθους (βήματα):
Η εισαγωγή πρέπει να περιλαμβάνει περιγραφή της λειτουργίας της Webquest για το θέμα που εξετάζεται στην τάξη. Οι μαθητές αποτελούν το ακροατήριο της εισαγωγής. Θα πρέπει λοιπόν να τους δίνει μια σύντομη εικόνα για το τι πρόκειται να επακολουθήσει και να τους ενθαρρύνει να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα.
Η περιγραφή των εργασιών που δηλώνει το συνολικό στόχο της Webquest μπορεί να βοηθήσει στην παρουσίαση του γενικού θέματος της Webquest όπως επίσης και στο αναμενόμενο τελικό αποτέλεσμα. Η λειτουργία μιας Webquest πρέπει να είναι η αναζήτηση πληροφορίας και η μετατροπή αυτής της πληροφορίας σε γνώση (μεταβαίνοντας από την πληροφορία στην ανάλυση και από κει στην ερμηνεία του υπό συζήτηση θέματος). Η περιγραφή των εργασιών πρέπει να δίνει μια συνολική εικόνα της Webquest και όχι να αναλύει τα συγκεκριμένα στάδια που εμπεριέχονται στη διαδικασία. Αυτό γίνεται στο επόμενο βήμα.
Η περιγραφή της διαδικασίας περιλαμβάνει τις διαφορετικές εργασίες και ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, όπως επίσης και τους πόρους που θα χρησιμοποιηθούν. Μια καλή ιδέα θα ήταν να δημιουργήσετε ένα φύλλο εργασίας για να διευκολύνετε τη δουλειά των μαθητών σας. Μπορείτε να επιλέξετε αν όλοι οι μαθητές θα λύσουν τα ίδια προβλήματα ή αν θα δουλέψουν σε ομάδες με διαφορετικές εργασίες η καθεμιά, όπου θα εργαστούν ως «ειδικοί» στον τομέα τους και θα μεταδώσουν τη γνώση τους στους υπόλοιπους στην τάξη ώστε να χρησιμοποιηθεί από όλους στην τελική συζήτηση του θέματος.
Η αξιολόγηση λειτουργεί σαν οδηγός ώστε να καταλάβουν οι μαθητές την αξιολόγηση των επιδόσεών τους από τους εκπαιδευτικούς.
Το συμπέρασμα μπορεί να επιτρέψει την περαιτέρω χρησιμοποίηση της Webquest στις εργασίες που ακολουθούν.
Η Σελίδα του Εκπαιδευτικού δίνει πληροφορίες από εκπαιδευτικό σε εκπαιδευτικό. Σ’ αυτό το στάδιο ο δημιουργός της Webquest μπορεί να μιλήσει για τη φιλοσοφία πίσω από τη Webquest, το επίπεδο στο οποίο στοχεύει, τις επιλογές που έγιναν αναφορικά με το είδος των εργασιών και ερωτήσεων κ.λ.π. Επιπλέον, η Σελίδα του Εκπαιδευτικού (που αποσκοπεί στη διανομή της πληροφορίας και γνώσης μεταξύ των εκπαιδευτικών) μπορεί να προσφέρει πληροφορίες για το χρόνο που ξοδεύτηκε ή την πρόοδο που επιτεύχθηκε, για να διευκολύνει τη χρήση της Webquest από άλλους. Η Σελίδα του Εκπαιδευτικού έχει νόημα μόνο αν η Webquest επιτρέπει την πρόσβαση σε άλλους για χρήση, για παράδειγμα μέσω του ιστότοπου του σχολείου.
Πρώτα βήματα: Δημιουργήστε μια δομημένη άσκηση για να βοηθήσετε τους μαθητές σας να ανακαλύψουν πως να χρησιμοποιήσουν το Διαδίκτυο για ατομική έρευνα. Αποφασίστε πόση ελευθερία θα επιτρέψετε να έχουν κατά την αναζήτηση και εφαρμόστε ό,τι χρειάζεται για τη διαδικασία που επιλέξατε.
Δοκιμάστε να αφήσετε τους μαθητές να χρησιμοποιήσουν κάποιο από το υλικό που βρίσκουν στο Διαδίκτυο, βλέποντας αν μπορούν να αντιγράψουν και να επικολλήσουν κείμενο ή εικόνες στα δικά τους ηλεκτρονικά κείμενα.
Περισσότερες ιδέες: Αφιερώστε κάποιο χρόνο από τη διδασκαλία σας στην αναζήτηση στο Διαδίκτυο, ίσως ως μέρος μιας άλλης εργασίας. Προσπαθήστε να οργανώσετε μια συλλογική εργασία με θέματα διαιρεμένα σε κατηγορίες για διαφορετικές ομάδες μαθητών
Τρίτη 9 Φεβρουαρίου 2010
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Περιμένω και από τους υπολοίπους το ηλεκτρονικό τους μήνυμα . Σε όσους μου έστειλαν απάντησα ήδη. Όσοι λάβατε το συνημμένο έγγραφο θα παρατηρήσατε πως υπάρχουν υπερδεσμοί κατά συνέπεια δε χρειάζεται να πληκτρολογήσετε διευθύνσεις.
ΙΣΤΟΤΟΠΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Ιστοχώροι
Τα ευρωπαϊκά προγράμματα Σωκράτης, Αρίων κ.λπ.
http://ec.europa.eu/education/programmes/socrates/socrates_en.html
Το Ευρωπαϊκό Σχολικό Δίκτυο
http://www.eun.org/portal/index.htm
Το project MyEurope έχει δημιουργήσει μια αποθήκη «μαθησιακών αντικειμένων» για την έννοια του «Ευρωπαίου πολίτη»
http://myeurope.eun.org/ww/en/pub/myeurope/home/resources/los.cfm
Το πρόγραμμα eTwinning
http://www.etwinning.net/ww/el/pub/etwinning/index2006.htm
http://www.etwinning.net/ww/el/pub/etwinning/areyounew.htm
To πρόγραμμα Xperimania
http://www.xperimania.net/ww/en/pub/xperimania/homepage.htm
Το πρόγραμμα της Ε.Ε. που αναγνωρίζει την ανάγκη για περισσότερους νέους ερευνητές στις θετικές επιστήμες
http://ec.europa.eu/news/culture/070403_1_el.htm
Ευρωπαϊκά βραβεία για το e-learning
http://elearningawards.eun.org/ww/en/pub/elearning_awards_2007/homepage.htm
Η νέα πολιτική της Ε.Ε. για τις Τ.Π.Ε αποκαλούμενη i2010, European Information Society 2010 που αποτελεί επέκταση της στρατηγικής της Λισαβόνας η οποία αναφέρεται στην ιδέα της digital competence.
http://europa.eu/scadplus/glossary/infoso_media_policy_guidelines_el.htm
Δικτυογραφία – webliography
http://rights.apc.org/handbook/index.shtml Μια πολύ κατατοπιστική σελίδα σχετικά µε θέματα που αφορούν την πολιτική ΤΠΕ.
http://www.ictpolicy.edna.edu.au/sibling/page1.html Βάση δεδομένων για την πολιτική ΤΠΕ στην εκπαίδευση και την επιμόρφωση της αυστραλιανής κυβέρνησης
http://www.unescobkk.org/index.php?id=496 Project της UNESCO σχετικό µε την πολιτική ΤΠΕ στην εκπαίδευση
http://www.ncte.ie/AbouttheNCTE/ICTPolicy/ Πολιτική ΤΠΕ στην εκπαίδευση της Ιρλανδικής κυβέρνησης.
http://www.edusud.org/spip.php?rubrique88 Σελίδα µε συνδέσμους σε διεθνείς οργανισμούς που ενεργοποιούνται στο χώρο της πολιτικής ΤΠΕ στην εκπαίδευση.
http://www.infodev.org/en/Project.11.html Project σε εξέλιξη σε σχέση µε την πολιτική ΤΠΕ στην εκπαίδευση (Ημερομηνία τελευταίας επίσκεψης: 18 Απριλίου 2008)
Τα ευρωπαϊκά προγράμματα Σωκράτης, Αρίων κ.λπ.
http://ec.europa.eu/education/programmes/socrates/socrates_en.html
Το Ευρωπαϊκό Σχολικό Δίκτυο
http://www.eun.org/portal/index.htm
Το project MyEurope έχει δημιουργήσει μια αποθήκη «μαθησιακών αντικειμένων» για την έννοια του «Ευρωπαίου πολίτη»
http://myeurope.eun.org/ww/en/pub/myeurope/home/resources/los.cfm
Το πρόγραμμα eTwinning
http://www.etwinning.net/ww/el/pub/etwinning/index2006.htm
http://www.etwinning.net/ww/el/pub/etwinning/areyounew.htm
To πρόγραμμα Xperimania
http://www.xperimania.net/ww/en/pub/xperimania/homepage.htm
Το πρόγραμμα της Ε.Ε. που αναγνωρίζει την ανάγκη για περισσότερους νέους ερευνητές στις θετικές επιστήμες
http://ec.europa.eu/news/culture/070403_1_el.htm
Ευρωπαϊκά βραβεία για το e-learning
http://elearningawards.eun.org/ww/en/pub/elearning_awards_2007/homepage.htm
Η νέα πολιτική της Ε.Ε. για τις Τ.Π.Ε αποκαλούμενη i2010, European Information Society 2010 που αποτελεί επέκταση της στρατηγικής της Λισαβόνας η οποία αναφέρεται στην ιδέα της digital competence.
http://europa.eu/scadplus/glossary/infoso_media_policy_guidelines_el.htm
Δικτυογραφία – webliography
http://rights.apc.org/handbook/index.shtml Μια πολύ κατατοπιστική σελίδα σχετικά µε θέματα που αφορούν την πολιτική ΤΠΕ.
http://www.ictpolicy.edna.edu.au/sibling/page1.html Βάση δεδομένων για την πολιτική ΤΠΕ στην εκπαίδευση και την επιμόρφωση της αυστραλιανής κυβέρνησης
http://www.unescobkk.org/index.php?id=496 Project της UNESCO σχετικό µε την πολιτική ΤΠΕ στην εκπαίδευση
http://www.ncte.ie/AbouttheNCTE/ICTPolicy/ Πολιτική ΤΠΕ στην εκπαίδευση της Ιρλανδικής κυβέρνησης.
http://www.edusud.org/spip.php?rubrique88 Σελίδα µε συνδέσμους σε διεθνείς οργανισμούς που ενεργοποιούνται στο χώρο της πολιτικής ΤΠΕ στην εκπαίδευση.
http://www.infodev.org/en/Project.11.html Project σε εξέλιξη σε σχέση µε την πολιτική ΤΠΕ στην εκπαίδευση (Ημερομηνία τελευταίας επίσκεψης: 18 Απριλίου 2008)
Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2010
ΤΠΕ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Η εισαγωγή και ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση αποτελεί στόχο υψηλής προτεραιότητας και συνιστά μία από τις κυριότερες απαντήσεις στην κρίση του σχολείου
Η αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης χάρη στα πολυμέσα και τη δικτυακή τεχνολογία είναι μία από τις προτεραιότητες της Ευρωπαικής συνεργασίας. Όλα τα σχολεία, αν όχι όλες οι τάξεις, πρέπει να διαθέτουν πλούσιο τεχνολογικό εξοπλισμό, όλοι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να βελτιώσουν τις μεθόδους εργασίας τους και όλοι οι νέοι πρέπει να καταστούν ικανοί να διευρύνουν τους ορίζοντές τους χρησιμοποιώντας τεχνολογικά μέσα και εργαλεία» (Eurydice, 2004:3)
Η αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης χάρη στα πολυμέσα και τη δικτυακή τεχνολογία είναι μία από τις προτεραιότητες της Ευρωπαικής συνεργασίας. Όλα τα σχολεία, αν όχι όλες οι τάξεις, πρέπει να διαθέτουν πλούσιο τεχνολογικό εξοπλισμό, όλοι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να βελτιώσουν τις μεθόδους εργασίας τους και όλοι οι νέοι πρέπει να καταστούν ικανοί να διευρύνουν τους ορίζοντές τους χρησιμοποιώντας τεχνολογικά μέσα και εργαλεία» (Eurydice, 2004:3)
Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2010
Διάρκεια και περιεχόμενο προγράμματος
Τη Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου ξεκινούν τα προγράμματα επιμόρφωσης β΄ επιπέδου για εκπαιδευτικούς των κλάδων ΠΕ02, ΠΕ03, ΠΕ04, ΠΕ60/70, τα οποία αφορούν στην απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων για την παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ, στη διδασκαλία του γνωστικού τους αντικειμένου.Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι μόνιμοι εκπαιδευτικοί των αντίστοιχων κλάδων, οι οποίοι έχουν πιστοποίηση Α επιπέδου, και προτεραιότητα θα δοθεί σε όσους διδάσκουν στην Ψηφιακή Α΄ τάξη Γυμνασίου.Η διάρκεια κάθε προγράμματος επιμόρφωσης είναι 96 ώρες, οι οποίες πραγματοποιούνται εκτός σχολικού ωραρίου, σε δύο τρίωρες επιμορφωτικές συνεδρίες ανά εβδομάδα.
Στην παρούσα επιμορφωτική περίοδο τα «καθαρώς» επιμορφωτικά μαθήματα διαρκούν περίπου έξι εβδομάδες (δύο τρίωρα κάθε εβδομάδα). Στη συνέχεια προβλέπεται καθοδήγηση – υποστήριξη των επιμορφούμενων εκπαιδευτικών από τους επιμορφωτές σε συναντήσεις στα ΚΣΕ σε εβδομαδιαία βάση.
Στις έξι πρώτες εβδομάδες: Δύο τρίωρες συνεδρίες ανά εβδομάδα (36 ώρες επιμόρφωση) από 8 Φεβ 2010 μέχρι 21 ΜΑΡ 2010.Στις έξι επόμενες εβδομάδες: Μία τρίωρη επιμορφωτική συνεδρία και μία υποστηρικτική συνάντηση σχετικά με την εφαρμογή στην τάξη, ανά εβδομάδα (20 με 21 ώρες) από 22 ΜΑΡ 2010 μέχρι 14 Μαϊου 2010 εκτός των διακοπών του Πάσχα.Στις επόμενες επτά εβδομάδες: Δύο τρίωρες επιμορφωτικές συνεδρίες ανά εβδομάδα (42 ώρες) από 17 Μάη μέχρι 30 ΙΟΥΝ 2010.
Στην παρούσα επιμορφωτική περίοδο τα «καθαρώς» επιμορφωτικά μαθήματα διαρκούν περίπου έξι εβδομάδες (δύο τρίωρα κάθε εβδομάδα). Στη συνέχεια προβλέπεται καθοδήγηση – υποστήριξη των επιμορφούμενων εκπαιδευτικών από τους επιμορφωτές σε συναντήσεις στα ΚΣΕ σε εβδομαδιαία βάση.
Στις έξι πρώτες εβδομάδες: Δύο τρίωρες συνεδρίες ανά εβδομάδα (36 ώρες επιμόρφωση) από 8 Φεβ 2010 μέχρι 21 ΜΑΡ 2010.Στις έξι επόμενες εβδομάδες: Μία τρίωρη επιμορφωτική συνεδρία και μία υποστηρικτική συνάντηση σχετικά με την εφαρμογή στην τάξη, ανά εβδομάδα (20 με 21 ώρες) από 22 ΜΑΡ 2010 μέχρι 14 Μαϊου 2010 εκτός των διακοπών του Πάσχα.Στις επόμενες επτά εβδομάδες: Δύο τρίωρες επιμορφωτικές συνεδρίες ανά εβδομάδα (42 ώρες) από 17 Μάη μέχρι 30 ΙΟΥΝ 2010.
Καλή αρχή
Το ιστολόγιο αυτό δημιουργήθηκε για να καλύψει τις ανάγκες των φιλολόγων που παρακολουθούν το πρόγραμμα επιμόρφωσης Β΄επιπέδου στο 1ο ΣΕΚ Βόλου.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)